Karaj ukrainiaj fratoj kaj fratinoj! En via lando jam naŭ monatojn furiozas milita frenezeco. Tra via ĉielo daŭre resonas malbonsigna eksplodbruo kaj maltrankviliga sono de alarmaj sirenoj. Viaj urboj estas abrupte eksplodigitaj per bomboj kaj per torento da raketoj kaŭzantaj morton, pereon kaj doloron, malsaton, soifon kaj malvarmon. Tra viaj stratoj devis fuĝi tiom da homoj forlasante siajn hejmojn eĉ sentajn interligojn. Laŭ viaj grandaj riveroj ĉiutage fluas torentoj da sango kaj larmoj.

Volonte mi aligas miajn larmojn al la viaj kaj mi diras al vi, ke ne estas tago, en kiu mi ne estus proksima al vi portante vin en mia koro kaj en preĝo. Via doloro estas ankaŭ doloro mia. En la kruco de Jesuo mi hodiaŭ vidas vin, kiuj suferas per teruro eksplodigita fare de tiu ĉi agreso. Jes, la kruco, kiu kaŭzis turmentojn de la Sinjoro, denove reviviĝas en spuroj post torturadoj trovitaj sur mortaj korpoj, en amastomboj trovitaj en diversaj urboj, en ĉi tiuj kaj multaj pluaj kruelaj bildoj, kiuj eniris niajn animojn devigantaj nin krii: Kial? Kiel homoj povas tiel agadi rilate al aliaj homoj?

Reimagas al mi multaj tragikaj eventoj. Ili antaŭ ĉio koncernas tiujn plej malgrandajn: kiom da infanoj estis mortigitaj, vunditaj aŭ orfigitaj, kiom da ili estis forŝiritaj de siaj patrinoj! Mi ploras kun vi pro ĉiu malgranda infano, kiu pro tiu ĉi milito perdis sian vivon, kiel Kira en Odeso, kiel Lisa en Vinnycja kaj kiel centoj da pluaj infanoj: en ĉiu el ili estas trafita la tuta homaro. Nun ili estas en Dia sino, ili vidas vian koraflikton kaj ili preĝas por ĝia finigo. Kiel ni ne povus senti angoron pro ili kaj pro tiuj malgrandaj eĉ la grandaj, kiuj estis deportitaj? La doloro de la ukrainiaj patrinoj estas neelnombreblaj.

Poste mi pensas pri vi, junaj homoj, kiuj devis pro kuraĝa defendo de via patrujo preni per la manoj armilojn anstataŭ revoj, kiujn vi flegis por via estonteco; mi pensas pri vi, edzinoj, kiuj perdis siajn edzojn kaj silente, digne kaj decideme plu daŭrigas, en kiu ajn ofero por siaj infanoj; pri vi, plenkreskuloj, kiuj ĉiumaniere klopodas defendi siajn proksimulojn; pri vi, senioroj, kiuj anstataŭ trankvila travivado de la vivoresto estas ĵetitaj en malluman nokton de la milito; pri vi, virinoj, kiuj suferis perforton portante en la koro grandan ŝarĝon; pri vi ĉiuj, kiuj estis vunditaj je animo kaj la korpo. Mi pensas pri vi kaj mi staras ĉe vi kun amo kaj admiro pri tio, kiel vi frontas la tiel malfacilajn provojn. Kaj mi pensas pri vi, volontuloj, kiuj ĉiutage disponigas vin por via nacio; pri vi, paŝtistoj de la sankta Dia popolo, kiuj – malgraŭ grava endanĝerigo de la propra sekuro – restas proksimaj al homoj alportante al ili Dian konsolon kaj fratecan solidarecon, kreive vi transformigas komunecajn lokojn kaj monaĥ(in)ejojn je rifuĝejoj, kie vi disponigas al ili gastemecon, helpon kaj manĝon al tiuj, kiu troviĝas en malfaciloj. Kaj plue mi pensas pri fuĝintoj kaj interne elloĝigitaj personoj, kiuj troviĝas malproksime de siaj hejmoj, el kiuj multaj estis neniigitaj, kaj pri la ŝtataj reprezentantoj, por kiuj mi preĝas: sur ili kuŝas devo direkti vian landon dum tragikaj tempoj kaj akceptadi prudentajn decidojn por la paco kaj disvolvo de ekonomio en la tempo, kiam estis detruitaj tiom multe da vivgravaj infrastrukturoj en urboj kaj vilaĝoj.

Karaj gefratoj, en la tuta tiu ĉi maro de malbono kaj malĝojo, naŭdek jarojn post terurega genocido elvokita per Malsatego, mi miregas pri via bona vervo. Spite de grandega tragedio, kiun la ukrainia nacio travivas, ĝi neniam senkuraĝiĝis kaj ne fordonis sin al memkompato. Tial la mondo en ĝi ekkonis kuraĝan kaj fortan popolon, la popolon, kiu suferas kaj preĝas, ploras kaj batalas, rezistas kaj esperas: la popolo majesta kaj martireca. Mi plu estos al vi proksime per mia koro kaj preĝo, la homa zorgo, por ke vi sentu vin esti akompanataj, por ke vi ne alkutimiĝu al milito, por ke vi ne restu solaj hodiaŭ kaj precipe morgaŭ, kiam povas aperi tento, ke pri via suferado oni forgesos.

En tiuj ĉi monatoj, kiam malmilda klimato kaŭzas tion, kion vi travivas ankoraŭ pli tragika, mi deziras, ke vian vizaĝon mankaseru eklezia korfavoro, forto de la preĝo kaj amo, kiun al vi sentas multaj gefratoj en ĉiuj latitudoj. Post kelkaj semajnoj estos Kristnasko kaj via suferado estos ankoraŭ pli penetrema kaj pli sentebla. Sed mi volonte revenus kun vi en Betlehemon, en provon, al kiu devis fronti la Sankta Familio tiunokte, kiu estis ŝajne nur malvarmo kaj mallumo. Anstataŭ tio venis lumo: ne de homoj, sed de Dio, ne el tero, sed el ĉielo.

Ke estu atentema pri vi Dia eĉ nia Patrino, la Virgulino Maria. Al ŝia Senmakula Koro kunlige kun episkopoj de la tuta mondo ni konsekris la eklezion kaj la homaron, precipe vian landon kaj Rusion. Al ŝia patrineca Koro mi transdonas vian suferadon kaj viajn larmojn. Tiun, kiu „alkondukis Dion sur la mondon“ , kiel skribis unu granda filo de via lando, nelacigeble ni petu pri sopirata donaco de paco en certeco, ke „ĉe Dio nenio estas neebla“ (Luk 1,37). Ke ĝuste Li plenumu viajn laŭrajtajn atendadojn de viaj koroj, resanigu viajn vundojn kaj donu al vi sian konsolon. Mi estas kun vi, mi preĝas por vi kaj mi vin petas, ke ankaŭ vi preĝu por mi.

La Sinjoro vin benu kaj la Virgulino Maria vin ŝirmu.

Francisko. Romo, ĉe s-ta Johano sur Laterano, la 24-an de novembro 2022

 LA DIA VOLO KAJ MILITO

Kiam la sepjara Sohrab Ahmari venadis kun sia patrino al ŝia laborejo, li povis spekti la okcidentajn filmojn. Estis interese spektadi ilin dum la unuaj jaroj de la islama respubliko en Irano, kiam tiea registaro batalis kontraŭ ĉio, kio venadis el Okcidento. Lia patrino havis tiam laboron ligitan kun la redaktado de la tekstoj de unu el la iranaj verkistoj. Kiam Sohrab forgesis elpreni el sia dorsosako la filmon „Stelaj militoj“, en lernejo vekiĝis pro tio skandalo, tamen ĉio bone finiĝis por la infano-pekulo, ĉar liaj gepatroj ne povis esti punitaj ekzemple per malliberejo aŭ per amputoj de piedoj...

La gepatroj de Sohrab apartenis al la irana artista bohemo kaj ili gardadis lin antaŭ la tiama politika sistemo.

Kiam Sohrab finis 13-an jaron li kun siaj gepatroj venis al la malgranda urbeto en Usono havanta 600 loĝantojn, en kiu la plimulto el tio estis mormonoj. Tiam li tuj eksentis malŝaton al mulaoj. Kiel 15-jara knabo li estiĝis la batalanta ateisto influita per la idearo de trockismo. Ankoraŭ en kolegio li revis pri la studoj en la universitato, kie regis trockistaj ideoj. Tamen malrapide lia entuziasmo por trockismo komencis malaperadi. Post la finiĝo de kolegio, li translokiĝis al la regiono Rio Grande Valley en la ŝtato Teksaso, tuj ĉe la limo kun Meksikio. Tie li instruis la meksikajn infanojn el malriĉaj familioj. Li frekventadis dancvesperojn, konatiĝis kun junulinoj kaj sufiĉe multe li drinkis. Tamen sub la influo de unu kamarado li eksentis, ke li posedas konsciencon, kiu anoncas al homo, ke li okupiĝu pri tio, kio estas la plej grava en la vivo.

Kiam Sohrab komencis serĉi la atestojn por la ekzisto de Dio, li rimarkis, ke ĉiu posedas sian konsciencon, kiu devigas nin starigi la demandojn, de kie devenas la konscienco. Pri la konscienco oni povas ofte legadi en la Sankta Skribo. Al li forte eksonis la vortoj de Dio orientitaj al Kaino: „Kion vi faris? La voĉo de la sango de via frato krias al mi de la tero.“ Tiam vekiĝis en li la demando pri Dio.

Tiutempe Sohrab trovis la libron de la Papo Benedikto la Deksesa „Jesuo el Nazareto“. Dum la legado de ĉi tiu libro li malkovris kiel logika estas en ĝi la kristana ideo. Li edukita en la liberala-maldekstra spirito, estis konvinkita, ke ĉiuj kredantoj estas primitivaj vilaĝanoj, sentantaj la respekton al ĉio malklarigebla. Kaj jen li estis surprizita.

Poste li ekloĝis en Londono, kie li vizitadis la katolikajn preĝejojn. Iufoje li ĉeestis la sanktan meson matene, kiam li malbone fartis post la nokta drinkado. Ĉi tiu ĉeesto donis al li senton, ke Dio pere de la ofero pardonas al li. Kvin jarojn poste sub la influo de instigo li venis al Brompton Oratory al la sankta meso ne la tridentrita, sed la latina. La voĉoj de la kantantoj sonis al li kiel la ĉielaj. Tio estis por li granda travivaĵo preskaŭ mistika. Pro tio post la Eŭkaristio li venis al la paroĥestro kun la peto, ke la paroĥestro pretigu lin por bapto.

Li tiam estis la ĵurnalisto de The Wall Street Journal. Li ne planis publike sian konvertiĝon al katolikismo, sed kiam du monatojn pli poste en Francio, en la urbo Saint-Etienne-du-Rouvray, du ĝihadistoj senkapigis sacerdoton Jacques Hamel, li decidis doni la ateston. Li lokigis la anoncon en Twitter, ke li estas sur la novkatekumena vojo al la katolika eklezio.

Sohrab Ahmari, la ĉefredaktoro de „New York Post“ ‒ la usona revuo aperanta ĉiutage en Novjorko. La kunlaboranto de la katolika brita semajnrevuo „The Catolic Herald“. La verkisto kaj aŭtoro de la libro: „Tra fajro al akvo“ kaj de kelkaj aliaj. Li naskiĝis en la jaro 1985 en Teherano, loĝas en Usono , antaŭ ses jaroj li transiris al katolikismo.

La teksto prilaborita surbaze de la intervjuo de Barbara Gruszka kun Sohrab Ahmari en la semajnrevuo Gość Niedzielny, 41/2021. Sławomir Helicumski

al la indekso

La rilato al religio estas unu el la karaterizaj distingiloj de la nova ĉina modelo. Post multaj jaroj de la ŝtata ateismo de Mao, kiam ĉiuj religioj estis persekutataj, venis la periodo de la relativa toleremo kaj provoj de la kooptado dum la periodo de la regado de Deng Jiang kaj Hu. Neniam estis la religia libereco, escepte de la komunumoj de fideluloj aprobitaj fare de registaro (tiaj kiel Patriotisma Asocio de Ĉinaj Katolikoj aŭ la Patriotisma Movado de Tri Aŭtonomioj por Protestantoj). Sed sub la regado de Xi la gravaj persekutadoj komencis rilati eĉ la religiojn, kiuj ricevis la reĝiman permeson.

La celo, al kiu strebas Xi, estas la ĉinigado, do la transformiĝo de ĉiuj religioj ne ligitaj kun la ĉina tradicio en kultojn subtenantajn la ĉinan ŝtaton. Pastroj estas devigataj voĉlegadi homiliojn skribitajn fare de partio, la Sankta Skribo estas ŝanĝata, la sanktaj bildoj estas anstataŭigataj per la ikonografio rilatanta la patriotisman kaj komunisman sencon, malkonstruigataj estas preĝejoj kaj sonorilturoj, se ili estas tro videblaj, aŭ ili estas rekonstruataj, por ke ili adaptiĝu al la ĉina arkitekta stilo. Ĉiuj religioj estas tuŝitaj per ĉinigado, eĉ la indiĝenaj, kiel estas taoismo. Ununura religio liberigita de la sistema persekutado estas konfuciismo.

Ĉiuj religioj, kiuj ne restis unusignife aŭtorizitaj fare de la ŝtato, tiaj kiel estas la subtera Katolika Eklezio (lojala al Papo), estas rekte persekutataj. La kultpraktikado estas malpermesita, sacerdotoj estas malliberigataj kaj subordigataj al reeduko. La religioj indikitaj kiel sektoj (xie jiao), ekzemple kiel la Eklezio de la Dio Ĉiopova (nomata ankaŭ Fulmobrilo de Oriento), estas persekutataj ankoraŭ pli forte: iliaj konfesantoj estas infiltrigataj fare de sekretaj servoj, arestataj, sisteme torturataj, ĝis ili ne perfidos ĉiujn membrojn de sia religia komunumo. Stefano Magni, publicisto de la katolika portalo La Nuova Bussola Quotidiana.

El taggazeto Nasz Dziennik, julio 2022 elpoligis Stanisław Śmigielski

Foje oni demandis konatan milionulon Rockefeller: „Kiom da mono devas havi homo, por esti feliĉa?“

Lia respondo estis jena: „Iom pli, ol li ĝuste nun havas.“

Kaj tio ne rilatas nur monon. Diversaj homoj havas diversajn imagojn kaj diras: feliĉa, mi estos feliĉa, ĝis mi ekhavos tiun ĉi virinon / tiun ĉi viron, ĝis mi havos pli bonan aspekton, ĝis mi maldikiĝos, ĝis mi resaniĝos, ĝis mi ne havos la vivmalhelpaĵojn, ĝis mi finfrekventos lernejon, ĝis mi havigos por mi belegan aŭtomobilon, ĝis mi konstruos vilaon, ĝis mi travojaĝos terglobon, ĝis mi plialtiĝos sur socia ŝtuparo, ĝis mi estos pli potencohava, ĝis mi aniĝos al iu influhava grupo, ĝis mi atingos rekonon, ĝis miaj proksimuloj pli min amos, ĝis ..., ĝis ..., ĝis ... Ĉiu aldonu sian deziregon.

Mathew Kelly al tio en unu sia libro diras: „En ĉiu homo estas abismo pri grandeco de Dio. Ni ne povas ĝin plenigi per aĵoj, mono, posteno, povo, seksumado, drogoj, alkoholo, per aliaj homoj, travivaĵoj eĉ ne per sukceso. Nur Dio ĝin sukcesas plenigi. Ĵetu en ĝin ĉiun monon de la mondo kaj vi konvinkiĝos, ke ĝi plu estas malplena kaj vi daŭre sopiradas pri io pli granda. Alĵetu Oscar, Grammy, Nobel premion...“

Neniam ni do havas sufiĉon. Niaj sopiroj neniam estas sufiĉe plenigitaj. Ni estas nesatigitaj kaj nesatigeblaj.

Kaj tio, ke niaj sopiroj estas neniam plenigitaj, estas unu el indikiloj de tio, ke ni estas kreitaj fare de senfina Dio por la vivo kun Li. Kun Dio, kiu proponas al ni senliman = senfinan = nelimigitan amon, atentemon, akcepton, utiligon, agnoskon, ĝojon, kontenton, surprizon, adrenalinon, pacon...

Dio por ni havas preparitan pli multon, ol ni kapablas imagi.

Li por ni havas pli multe, ol al ni tiu ĉi mondo povas doni, aŭ de ni preni.

La homa vivo estas la vojo Hejmen, al Dio, en plenecon de la vivo. Ni estas kvazaŭ sur ponto, trans kiu ni direktas al la dua bordo. Tial ne havas signifon kaj sencon provi sur ĉi tiu ponto ekloĝigi sin. La Biblio diras: „Kontentiĝu kun tio, kion vi havas“ (Heb 13:5). Tio ne signifas, ne disvolviĝi, sed pli prefere ne esti profitavida – ne voli ĉiam pli kaj opinii, ke en tia amasigado de mono, garantiaĵoj, travivaĵoj mi ĉi tie trovos mian kontentiĝon kaj certecon. Temas pri tio ne adheri al tio, pri kio ni opinias, ke tio nin plenigos.

Kaj se nin superos imago, ke ni mem ĉion ĉi tion devas iel akiri, malmole nin frapos la realeco kaj limigiteco de la mondo kaj eĉ de ni mem. La samtempaj okazaĵoj en la mondo eĉ la historio al ni malĝoje montras, ke homoj kun tia sinteno ĉesas sensi kiun ajn respekton kaj celas sian agadon „trans kadavrojn“. Kiel malprospere de aliuloj, tiel eĉ de siaj plej proksimuloj, sed eĉ malprospere de la tuta socio, de la ĉirkaŭaj landoj kaj nacioj, naturo, planedo...

Kia elirsolvo estas el tiu ĉi malakordo – nature voli pli multe, sed ne obstini sur necertaj homaj „certecoj“? La solvo estas malfermiteco kaj sinfordonemo al la gvido de Dio en nia ordinartaga vivo. Dio ja volas ĉiun el ni gvidi al plena vivo. Iam eble eĉ laŭ aliaj vojoj, ol ni imagas. Sed kun certeco, ke pri tio garantias Li mem – la absoluta Dio, la Amo, kreinto de la universo, kiu vidas kontinuecojn, kiujn ni ne perceptas. Garantias tion Li, Dio, kiu al ni sian amon pruvis kromalie eĉ per tio, ke Li al ĉiu iris renkonten en Jesuo Kristo. Kaj Li eliras ĉiun tagon. Tial ni ne estu rilate al Li inertaj. Tio havas sencon. Eĉ por mi. Ankaŭ por vi.

Jesuo, mi fordonas min al Vi, zorgu Vi...

El: www.vira.cz

Iam regas povuloj, sed malplenaj homoj

Dum la vivo ni ofte troviĝos en situacioj, kiam super ni regas povuloj, sed malplenaj homoj. La totalitara reĝimo en nia lando frunte de la komunista partio estis ĉiutaga montro de tia praktikado. Malsaĝuloj kaj krimuloj havis en la manoj povon kaj ili sentigis ĝin al homoj. Sed eĉ post novembro 1989 la „homoj de la povo“ ne elmortis, ili nur transvestis sin el ruĝo en jakon. Multaj estas nuntempe en politiko nur tial, por ke ili kontentigu sian nesatigeblan egoon kaj por surtreti homojn.

Sed ne ebriiĝu per povo eĉ vi, vi havas ĝin nur ŝajne

Kiam Jesuo staris antaŭ Pilato, okazis inter ili interesa interparolo: „Pilato diris: ’Ĉu vi ne parolas kun mi? Ĉu vi ne scias, ke mi havas povon krucumi vin, kaj povon liberigi vin?‛ Jesuo respondis: ’Vi havus nenian povon kontraŭ mi, se ĝi ne estus donita al vi de supre‛“ (Joh 19, 10). Ĉi tie tio plene eksonis. Vi havus nenian povon, se ĝi ne estus donita al vi de supre. Kristo parolas al ĉiu el ni: Hodiaŭ vi havas povon kaj morgaŭ ĝi estos forprenita de vi. Vi estas nura polvo kiel ĉiu alia homo. Komisiita al vi estis tasko, pri kiu vi respondecas. Se vi misuzos ĝin, vi devos pravigi vian agadon. Ne ebriiĝu per povo, ĝin vi havas nur ŝajne, jam morgaŭ vi povos stari sur loko de kondamnito. La respondo de Kristo al Pilato estis en la historio multmultfoje verigita.

Mallonga kaj pasema tempo de povuloj

Ĉefuloj, superuloj, instruistoj, despotaj gepatroj aŭ partneroj kaj ĉiuj pluaj povuloj estas sur siaj postenoj nur portempe. Ilia povo estas ŝajna. Despotoj, nesatigeblaj politikistoj, agresantoj, ekstremaj radikaluloj, mafianoj eĉ gangsteroj, neonaziistoj eĉ komunistoj, ĉiuj agresemuloj estis iam kiel malgrandaj infanoj sendefendaj kaj foje ili denove estos sendefenduloj kiel maljunuloj. La mallonga, pasema tempo, kiam ili estas fortaj kaj kuraĝaj, estas ilia nura memtrompo.

La malbono foje pereos per propra malbono

La mondo plenas je perforto, malbono kaj agresemo. Ĉiutage ni estas informitaj, kiom da homoj mortas per manoj de perfortuloj kaj kiel grava parto de la homaro suferas pro manko de la bazaj manĝovaroj. Facile nin trafas sento de disreviĝo, nekredeco kaj senespero. Sed nia planedo Tero estas en la manoj de Dio. Mia vivo ĉi tie surtere estas en la manoj de Dio. Eĉ se ĉi tie regas mallumo, mortigado, perfortado kaj mortas senkulpuloj. Nia Tero kun ĉiu sia suferado estas unu punkto sur giganta ekrano de Dio, la malgranda planedeto en oceano de la kosmaj galaksioj. La mondo estas en la manoj de Dio.

Al bono (foje) revenos bono, la malbono (foje) pereos pro propra malbono. Al Dio, la lumo kaj la amo apartenas la fina venko. La mondo estas en la manoj de Dio. Tio ĉi estas la eterna vero, kiun movigos neniu politikisto, agresoro, despoto, nek iu milito, maljusteco kaj malsatmortado.

Subpremita, maskita timo naskas perforton

Dum la tuta vivo ni timas. Ni vivas en senĉesa timo, kio okazos morgaŭ. Kion ni faros? Kion ni ne sukcesos fari? Kion pri ni diros ceteruloj? Kio okazos? La timo estas moviga faktoro de ĉiu estado. La homaro suferas pro angoro kaj timo – tio estas diagnozo de la mondo. Se ne ekzistus timo, ne ekzistus militoj, perforto eĉ ne malbono. La regantoj timas, tial ili diktatoriĝas. Imperiestroj pro timo konkeras novajn landpartojn, ili detruigas, murdas kaj perfortigas. Viro pro timo bategas sian edzinon kaj infanojn. Tiuj ĉi homoj aspektas kvazaŭ fortuloj, kiuj rigore atingigas sian volon netolerante kontraŭstaron. Sed fakte ili estas malfortuloj kaj timeguloj. Ili agas determinitaj per sia subpremita, maskigita timo. Tiel ili kompensas siajn kompleksojn kaj angorojn. Ili timotremas pri siaj postenoj, pri la povo kaj privilegioj. La stoikulo neniam malutilas al pli malforta.

Al tiuj ĉi diablaj agoj pelas homojn negativa, egoisma timo. La malbono havas en la timo tiun plej bonan aliancanon, per kiu ĝi regas nin.

Ne timu!

„La anĝelo diris al ili. ‘Ne timu, jen,mi sciigas al vi grandan ĝojon, kiu estos por la tuta popolo’“ (Luk 2,10). Tiu ĉi „Ne timu“ eksonis tuj ĉe naskiĝo de Jesuo. La Sinjoro poste ripetas al siaj disĉiploj: Ne timu! Kristo ĝuste venis sur la mondon por senigi nin de timo kaj angoro. Por ke ni vivu sub regado de la lumo, kaj ne sub regado de la mallumo. La papo Johano Paŭlo la Dua la devizon „Ne timu!“ prenis siatempe kiel sian programan deklaron. Danke al ĝi li anoncis esperon kaj fortigadis milionojn da kristanoj.

Mi estas infano de Dio, tial mi ne devas timi. Mi estas nemortema estulo, nur Dio povas plenigi aŭ estingi mian spiritan ekziston, sed ne homo. En Dio kaj kun Dio nenio timigas min. Nenio povas malutili al mi.

Kie ajn vi estas, benadu

Kie ajn vi estas, benadu. La Dian pacon, la Dian amon kaj la Dian benon deziru al homoj, bestoj, arboj, floroj, firmamento, suno, steloj, al la tuta kreitaro. Ne malakceptu tiun ĉi potencan ilon kaj armilon nur tial, ke ĝi estas tiel simpla. Ĝia forto konsistas en ĝia simpleco. Tiel ĝi estas pli profunda. La benado estas faro vere Dia kaj savodona. Se iu benas al aliaj homoj, tiu faras por ili kaj por la tuta mondo pli multe ol centoj da blaguloj, ja eĉ pli ol ĉiuj politikistoj. Geamikoj, benadu ofte kaj kun ĝojo en la koro. Per benado vi disvastigas pacon kaj bonon por la tuta mondo. Se homoj reciproke benadus, nia mondo aspektus alie.

Surstrate, en magazeno, en gastejo, kie ajn mi enpense diras: Dio benu al tiu ĉi mondo. Mi preterpasas homojn en strato kiel sovaĝan riveron kaj enpense mi benas ilin: Dio benu vin ĉiujn. Dio vin benu, homo. Dio kun vi, mia amiko. Dio akompanu vin kaj protektu. Dio vin benu. Kie mi estas, tie mi lasas postsignon de la Dia bontrovo: Dio benu tiun ĉi lokon. Dio benu la mondon. Dio benu vin ĉiujn survoje al la Lumo.

„La homo, kiu sin fordonadas al Dio, tiu mem iĝas beno.“ (S-ta Aŭgusteno)

Jesuo diras:„En la mondo vi havos suferadon. Sed kuraĝu. Mi venkis la mondon.“ (Joh 16,3)

El libro de Juraj Dovala, www.vira.cz

„Per la fido Abraham, vokite, obeis eliri en lokon, kiun li estis ricevonta kiel heredaĵon; kaj li eliris, ne sciante, kien li iras.“ (Heb 11,8-9)

Sur mia ĝisnuna vivovojo mi faris multajn decidojn. Iujn kadre de la ĉiutagaj devoj, aliajn tute principajn. Ĉiuj tiuj ĉi decidoj min irigis ĝuste tien, kie mi nun estas. Dum mia plua vivo mi denove kaj denove decidos pri tio, kien mia vivo direktos.

Kial mi nenion bedaŭras kaj eĉ mi ne timas, kio okazos? Ĉar mi kredas, ke Dio havas kun mi propran planon kaj mi deziras esti ilo en liaj manoj kaj iun tagon renkonti Lin „vidalvide“. Tio estas celo, kiun mi volas atingi. Ne estas grave, kiom da belaj aŭ malfacilaj vivmomentoj mi travivos. Kiu prijuĝos, kio estas por mi bona kaj kio ne? Se mi retrorigardas mian vivon, mi do vidas, ke eĉ tiuj plej malfacilaj vivmomentoj faris el mi tiun, kiu mi estas, kaj proksimigis min al Dio.

Dum nia vojo al eterneco ni ĉiuj estas blindaj. Sed se ni surmetos okulvitrojn de la kredo, ni povas esti certaj, ke Dio alkondukos nin ĝuste tien, kion ni bezonas iratingi.

Aŭtoro: BF. www.vira.cz

Sankta Katarina el Siena: „La humileco elfontas el ekkono de si mem, neniam ĝi pro io indigniĝas, sed toleras ĉiujn ofendojn, perdon de paco, ĉiujn afliktojn, el kiu ajn flanko: ĝi ilin toleras pacience, kun ĝojo.“

Sankta Benedikto de Nursia: „Supreniĝo kaj falo signifas nenion alian, ol tion: Ni falas tiam, kiam ni altigas sin mem, kaj ni alsupras tiam, kiam ni humiligas nin. Niaj korpo kaj animo estas kvazaŭ flankoj de la ŝtuparo al ĉielo, kies eskalaj rungoj kreas diversajn ŝtupojn de humileco kaj macerado.“

Sankta Maksimiliano Maria Kolbe: „Miaj amatoj, ke ĉiu nia falo, ĉu malgranda, aŭ la grava peko, iĝu por ni eta paŝo al pli alta nivelo de perfekteco. Ununura kialo, kial al ni la Senmakula permesas fali, estas tiu, ke ŝi volas sanigi nin el nia aplombo kaj el nia fieremo, ke ŝi tiel volas al ni helpi malfermi nin por akcepto de la Diaj gracoj.“

Sankta Tereza el Lisieux: „Jesuo min instruis, ke ununura gloro havanta sencon estas la gloro, kiu daŭras eterne, kaj ke por tio, ke homo ĝin atingu, ne estas necese fari iujn grandiozajn agojn. Ĝuste male, siajn virtaĵojn li/ŝi devas kaŝi antaŭ aliuloj, ja eĉ antaŭ si mem tiel, ke la maldekstra mano ne sciu, kion faras la dekstra.“

Iu sinjoro instruis al sia servisto kompreni perfekte liajn dezirojn, kiam li, la sinjoro, diras al li nur unu vorton. Kiam, ekzemple, post ellitiĝo, li vokas nur: „Matenmanĝon!“, tiam devas krom la kafo, kremo, sukero, pano, butero, fromaĝo kaj ovo troviĝi sur la tablo ankaŭ la matenĵurnalo, la poŝtaĵoj, apude surtuto kaj ĉapelo, kaj antaŭ la domo devas pretatendi la aŭtomobilo.

Iumatene li kriis el sia dormoĉambro la solan vorton: „Malsana!‘‘

La servisto malaperis kaj revenis nur je tagmezo. „Kie vi estis tiel longan tempon?“ demandis la sinjoro.

„Mi vokis kuraciston, elektis tombon, aĉetis ĉerkon, mendis funebrokronojn kaj donis mortanoncon al la gazeto.“

Vilsandi sub nokta luna lum’
Estas bela por la promenad’.
Hele brilas steloj kaj lumtura lum’
Multaj birdoj ĝuas en kantad’.

Ĉiu nokto estas romantika
Se duope estas mi kaj vi.
En niaj koroj kreskas sent’ amika,
La mondo ŝajnas nur por ni.

Originala kanto de V. Hromov Aŭgusto 2022,Vilsandi

Post mia partopreno en Jubilea Universala Kongreso de Esperanto en Varsovio, mi planis viziti Bialistokon, la urbon, kie naskiĝis ideo de Esperanto.

Tiun ĉi ideon jam plenaĝa Ludoviko Zamenhof realigis nur en Varsovio, kiam la 26-an de julio 1887 aperis Unua Libro de Doktoro Esperanto.

Ĉi-jare plenumiĝis mia revo. Post 35 jaroj mi alvenis trajne al Bialistoko. La sennuba kaj suna ĉielo, varmega vetero, bonvenigis min en tiu ĉi bela historia urbo, en Podlaĥia provinco de Pollando. En lokoj atestantaj pri riĉa, sed ankaŭ ofte malgaja, eĉ tragika historio de la urbo kaj regiono.

Bialistoko situas en loko, kiu de multaj jarcentoj estis influata de okcidento kaj oriento.

De okcidento – alidirite de Varsovio kaj Krakovo, sekve de Berlino, Parizo, Londono, Romo, de grandaj centroj de la okcidenteŭropa kulturo, de la urboj kaj ŝtatoj ligitaj kun revolucioj, sociaj movadoj kaj teknikaj revolucioj, de antikvo de la ĉefurbo de la sankta Petro, de la bordoj akceptintaj gastojn el Afriko kaj ambaŭ Amerikoj.

Sed ankaŭ fortaj kaj tre valoraj estis la influoj orientdevenintaj, kiuj venadis de Litovio, Blanka Rusio kaj Kieva Rusio, kaj krome Petersburgo kaj Moskvo, de Bizancio, de trans Uralo.

Ne estas do mirige, ke la vizitantoj de Bialistoko trovas en la urbo katolikajn preĝejojn, ortodoksajn preĝejojn, krome moskeojn kaj luteranajn kirkojn, monumentaĵojn de la juda kulturo. Kaj lertaj oreloj tuj trovos ĉi tie miksaĵon de lingvoj.

Same estis ĉi tie en la tempo de Ludoviko Zamenhof. Iam estis en Bialistoko sidejo de ĉasantoj apartenanta al litovaj princoj. Ĝi estis magnata rezidejo „Podlaĥia Versajlo“, „Manĉestro de la Nordo“, loko de granda pogromo de judoj en la jaro 1906 kaj tragika tempo ankaŭ dum la dua mondmilito.

Ludoviko Zamenhof naskiĝis la 15-an de decembro 1859 en Bjalistoko en la malgranda ligna domo, troviĝinta ĉe la krucvojo de la stratoj Zielona kaj Biała. Nun sur muro de la domo, konstruita surloke de lia familia domo troviĝas memoriga murpentraĵo.

Hodiaŭ la strato, tra kiu inter la iamaj diversaj vendejoj kaj vendobudoj pasumis la kelkjara Ludoviko, nomiĝas Zamenhofstrato; nuntempe ambaŭflanke estas situigitaj modernaj brikodomoj. Ĉe tiu ĉi fama strato mi dufoje tranoktis en la hotelo Branicki.

Juna Ludoviko ofte vizitadis bazaron troviĝintan sufiĉe proksime de la urbocentro. En la bazaro, kiu iam nomiĝis Sienny (fojna, sema), ĉar oni tie vendis fojnon kaj semojn, grenon k.s., la juna Ludoviko renkontadis anojn de kelkaj nacioj, kunloĝintajn en Bialistoko, kiuj parolis malsamajn lingvojn. Apud si ja vivis poloj, rusoj, judoj, germanoj.

Juna Ludoviko vidis kaj sentis malamikecon inter alinacianoj. Ĝuste tiu situacio inspiris lin krei la lingvon Esperanto, kiun oni hodiaŭ parolas en la tuta mondo.

Kiam Ludoviko estis jam iom pli aĝa, li frekventis lernejon troviĝantan ĉe la strato Warszawska 15. Sur la frontonon de ĉi tiu malnova lernejo oni en aprilo 1987 fiksis porokazan memortabulon. Ekde la jaro 1872 komencis Ludoviko lernadon en iama reala gimnazio. Sed jam la sekvan jaron li kun siaj gepatroj kaj gefratoj transloĝiĝis en Varsovion.

Kaj kiel aspektas Bialistoko de la dudekunua jarcento?

Grandioza katedralo dediĉita al Ĉielpreno de la Plejsankta Virgulino Maria estas impona kaj belega. Mi kelkfoje partoprenis volonte en ĝi la sanktan meson.

Ankaŭ la preĝejo konsekrita al Kristo la Reĝo kaj al sankta Roĥo fascinigis min per sia modernismaekspresionisma arkitekturstilo. Ĝi estas monumento de dankemo por regajnita sendependeco de Pollando en la jaro 1918.

La ĉefa ortodoksa preĝejo de Sankta Nikolao, konstruita en bizancstilo, fieras per siaj belegaj polikromioj.

La monumento de la granda sinagogo rememorigas la grandan sinagogon kaj tragedion de ĉirkaŭ 700 juddevenaj personoj, kiuj dum la tago de alveno de germanaj trupoj en Bialistokon la 27-an de junio 1941 estis en ĝi ŝlositaj kaj bruligitaj.

Jen kelkaj statistikaj nombroj pri loĝantaro kaj ĝiaj konfesioj:
– loĝantaro ĉ. 300 000
– katolikoj 230 000
– ortodoksoj 38 000
– katolikaj paroĥoj 36
– ortodoksaj paroĥoj 11
– sinagogoj en la intermilita periodo ĉ. 60
– judoj en la intermilita periodo 50% de la loĝantaro.

Kun granda plezuro mi vizitis belan kastelon de hetmano Jan Klemens Branicki kun ĉarmegaj ĝardenoj. Aktuale la kastelon uzadas Medicina Universitato.

Historian urbodomon ordonis konstrui mem hetmano Branicki, la tiama posedanto de sia privata urbo. Sed laŭ ordono de la tiama registaro de Sovetunio oni malkonstruis ĝin en la jaro 1940. Ĉi-loke oni planis starigi monumenton de Stalin! Feliĉe oni tiun ĉi planon ne tute realigis kaj poste en la jaro 1950 la urbodomo estis denove konstruita. Nun en ĝi estas tre interesa Podlaĥia Muzeo.

Malĝojo ekregis mian koron vizitinte multmedian muzenon memore al miloj da bialistokanoj, forveturigitaj dum Stalina teroro en malproksiman malgasteman Siberion. Aparte en la muzeo estas lokoj dediĉitaj al viktimoj de Katyń.

Miajn impresojn el mia tritaga restado en Bialistoko mi finigos per lokoj, objektoj memorigantaj kreinton de Esperanto – Ludovikon Zamenhof, kiujn mi kompreneble vizitis.

Sur la skvaro Malmeda staras bustmonumento omaĝe al kreinto de Esperanto.

Interesega estas Centro de L. Zamenhof. Indas por spekti en ĝi multmedian ekspozicion, prezentantan Bialistokon el la tempo de juna Zamenhof. En la centro troviĝas sola sendependa biblioteko en Pollando, okupiĝanta pri kolektado kaj pruntado de eldonaĵoj en Esperanto. Ĝi disponigas pli ol 3000 librojn kaj ĉirkaŭ 200 gazetojn.

Sed pleje mi ĝojiĝis, kiam mi kelkfoje preteriris starantan proksime de la strato de Zamenhof monumenton de iama juna Ludoviko. Kaj ĉirkaŭe de la figuro oni enfandis en trotuaron literojn el alfabetoj pola, hebrea kaj cirila.

Ĉio, kio komenciĝis, iam finiĝos. Do mi adiaŭas ĉarmegan Bialistokon kaj hejmen mi kunprenis ĉiujn agrablajn travivaĵojn. Kun dankemo al bona Dio, ke mi povis tiun ekskurson realigi. Alfred Lotter

Eĉ se ĉi-momente povas tio al ni soni absurde, niaj malprofitoj povas ŝanĝiĝi je profito. Se ni enfermiĝos en kirason de memkompato, riproĉoj, despero, kolerego aŭ rezisto, kia ajn vivperdo, estu ĝi eta aŭ granda, estas por ni ŝanco ĉiutage invitadi Dion, ke Li donu ekeston al io nova.

Ni transdonu en la manojn de nia bona Patro greneron de niaj imagoj pri pli bona vivo, pri pli bonaj aliuloj, pri la feliĉo, kiu hodiaŭ sin forturnas de ni, pri ni mem. Kaj Dio el malhelaj profundoj de nia malpleneco ekĝermigos novan vivon superantan niajn imagojn.

Aŭtoro: OVA, www.cirkev.cz

Ĉu ekzistas io post la morto? Neniu ankoraŭ revenis. Kiel vi tion povas scii? Por niaj demandoj ekzistas la respondo en la sekva rakonto:

En ventro de graveda virino troviĝas tri embrioj... Unu el ili estas malgranda kredanto, la dua malgranda dubemulo kaj la tria malgranda skeptikulo.

La malgranda dubemulo demandas: „Ĉu vi kredas pri la vivo post la akuŝo?“

Malgranda kredanto: „Jes, kompreneble, estas ja evidente, ke la vivo post la akuŝo ekzistas. Nia vivo ĉi tie estas nur pro tio, por ke ni kresku kaj prepariĝu por la vivo post la akuŝo, por ke ni estu sufiĉe fortaj por tio, kio nin atendas.“

Malgranda skeptikulo: „Tio estas sensencaĵo, neniu vivo post la akuŝo ekzistas. Kiel do povus tia vivo aspekti?“

Malgranda kredanto: „Eĉ mi tion precize ne scias. Sed certe tie estos pli da lumo ol ĉi tie. Kaj eble, ke ni eĉ tie kurados kaj manĝos per la buŝo.”

Malgranda skeptikulo: “Tio estas tuta sensencaĵo. Kuradi, tio ja ne eblas. Kaj manĝi per la buŝo, tio estas tute ridinda imago. Ni ja havas umbilikan funiklon, kiu vivtenigas nin. Kaj krom tio estas neebla, ke ekzistas vivo post la akuŝo, ĉar la umbilika funiklo jam nun estas mallonga.”

Malgranda kredanto: „Certe tio estas ebla. Nur ĉio ĉirkaŭ ni estos iom alia, ol ni estas al tio ĉi tie alkutimiĝintaj.“

Malgranda skeptikulo: „Sed ankoraŭ neniu neniam el la postakuŝo revenis. Per la akuŝo simple la vivo ĉesas. Kaj krome, la vivo estas unu granda suferado en malhelo.“

Malgranda kredanto: „Mi allasas, ke mi precize ne scias, kiel la vivo post la akuŝo ekzistos... Sed ĉiukaze poste ni ekvidos panjon, kiu zorgos pri ni.“

Malgranda skeptikulo: „La patrino?!? Ĉu vi kredas je la patrino? Kaj kie ŝi do estas?“

Malgranda kredanto: „Ja ŝi estas ĉi tie ĉie ĉirkaŭ ni. Ni estas kaj vivas en ŝi, pere de ŝi. Sen ŝi ni tute ne povas ekzisti.“

Malgranda skeptikulo: „Tio estas bela sensencaĵo! El iu patrino mi ankoraŭ vidis eĉ ne peceton, do estas klare, ke ŝi ne povas ekzisti.“

Instruisto diris: „Se vi sopiras pri Dio, Dio al vi venos!“

Lernanto ne tute bone ekkomprenis la instruiston. Iun tagon ambaŭ sin banis en rivero kaj la instruisto diris: „Subakviĝu!“ kaj la lernanto tion faris. Tiumomente la instruisto staranta apud li tenis lin sub la akvo, ĝis la lernanto estis tute elĉerpita. Poste li lasis lin.

„Kion vi tie sub la akvo sentis?“
„Sopiron ekspiri.“
„Ĉu vi sopiras pri Dio samforte?“
„Ne.“
„Nur kiam via sopiro estos same forta, vi Dion trovos.“

Ramakriŝna († 1886)

Ekzistas nekritika amo, kiu eĉ helpe de forta optiko ne vidas, aŭ pli ĝuste ne volas vidi belecmankojn de sia amato. Tuŝapude ĉe ĝi estas neafabla kritiko, kiu ne povas kaj cetere eĉ ne sopiras vidi ion bonan sur la verko aŭ homoj, kiujn ĝi submetas al la kritiko.

La mondo ŝatas ambaŭ ekstremojn. Al aktoroj, sportistoj kaj reĝinoj de la beleco grandanime pardonas ĉiujn iliajn mispaŝojn, kulpojn kaj pekojn, sed sur la eklezio strebas trovi ĉiun ajn makuleton.

„Ĉu eklezion? Tiun mi bone konas. Du mil jaroj de Koniaŝoj¹, maljusteco kaj perforto.“ Tiel parolas la popola konanto de la eklezia historio. Al la kompletiga demando, ĉu li scias el historio de la eklezio ankoraŭ ion aŭ iun alian, la respondon ni ne aŭdos. Pli multe li ne konas.

Se la eklezio estas la ĝardeno, kiu estis projektita kaj fondita fare de la Filo de Dio, ĝi estas en la surtera migrado kulturita fare de la homaj ĝardenistoj trafitaj per la hereda peko. Unuj el ili kulturis belajn herbejojn, aliaj enplantis altkvalitajn arbojn plenajn de bonkvalitaj fruktoj, pluaj prilaboris komfortajn irejojn aŭ kompletigis ornamajn rokĝardenojn kaj bedojn plenajn de floroj. Sed aperis ankaŭ tiuj, kiuj en la Dia ĝardeno faris kompoŝton. Se eniras en tian ĝardenon la homo, kiu serĉas belecon, spiritan rikolton, ripozon por la animo, fortigon por la eterneco kaj sencon por la ordo, li trovas tion, kion li serĉas. Ĉiuloke li povas malkovradi novajn, per la homa ĝardenisto semitajn, sed per la Dia humideco fruktigitajn kaj breditajn ŝosojn.

Se en tian ĝardenon eniras porko, trakuras ĝin tutan sen ĉirkaŭrigarde kaj direktante rekte al la kompoŝto.

Al la ĝojo de la homa animo kontribuas serĉado de la bono kaj belo. Kiam Jesuo interparolis ĉe la puto kun Samarianino, li konis ĉiujn ŝiajn pekojn, kaj tamen je ŝi aprezis tion pozitivan. Ŝian bonan respondon al sia demando.

Max Kašparů El lia libro „Pri ĝojoj de la homa animo.“

¹ Antonín Koniáš, 1691-1760, ĉeĥa jezuito, kontraŭreformacia predikanto. Aŭtoro de la listo enhavanta malpermesitajn herezajn publikigaĵojn. Li bruligis ĉ. 30 mil herezajn librojn. Aŭtoro de la spiritaj kantoj.

Sac. Bernhard Eichkorn, Jaroslav Chodníček, Alois Klumpar, Marie Klumparová, Nataša Navrátilová, Václav Nosek, Dr. Gottfried Noske, Sac. Stanisław Płatek, Ing. Jan Pospíšil.

 Tre koran dankon!