Karaj gefratoj! Ĵus ni travivas unu el belegaj monatoj de la jaro - la monaton majon. Tiu ĉi printempa monato, en kiu post vintra dormo la vekiĝinta naturo sin vestis en diversnuancajn verdkolorojn, la pomarboj estas plenŝarĝitaj de bonodarantaj floroj kaj zumantaj abeloj, la herbejojn ornamas buntkoloraj floroj kaj la birdoj pepas la glorkanton al la Kreinto. Ho, kia mirinda miraklo estas videbla en la naturo. Ĉu ni iradas kun malfermitaj okuloj, vidantaj kaj admirantaj belecon ĉirkaŭ ni, kiun kreis Dio por ni - siaj tre ofte maldankemaj infanoj? Ĉu la ĉiutagaj zorgoj pri diversaj bagatelaĵoj, senbezonaĵoj kaj sensencaĵoj ne blindigas nin, por ke ni ne vidu la belecon de la vekiĝinta naturo, plena de mirindaĵoj kaj pere de ĝi la Kreinton, Dion, nian amantan ĉielan Patron? Dum la hastado ni haltu por momento, kliniĝu kaj de proksime rigardu simplan lekanteton. Ni ekvidos, per kiom da beleco vestigis la Kreinto tiun ĉi simplan planteton. Kaj se ni ĉirkaŭrigardos, ni ekvidos kokcinelon, formikojn kaj diversajn skarabetojn - la mirindan vivmoviĝon, kiu ĉie regas. Poste ni rigardu, kiom da beleco nin ĉie ĉirkaŭas, por ke ni kapablu iom percepti grandiozecon de Dio. Kiom da mirakloj okazadas senĉese ĉirkaŭ ni, kiujn ni pro diversaj bagatelaj kaŭzoj ne vidas. Se la naturo estas belega kreitaĵo, kiel belega devas esti en okuloj de la Kreinto la homo, kiun Li kreis kiel sian bildon. Tial Li por savi la falintan homaron ne hezitis fariĝi homo, por esti surkruce oferita kiel repaciga ofero, por repacigi la falintajn homojn kun Dio, malfermi por ili la ĉielon. Ni do dankeme plenkore kantu al Dio glorkantojn ankaŭ en nia kara lingvo Esperanto. Karaj gefratoj, la plej belan floron, kiun Kreinto kreis por si kaj por ni, estas la Virgulino Maria, al kiu prave estas dediĉita la monato majo, rebrilanta la belecon, kiun tiel abunde prezentas al ni la printempa sezono. Tial al la Reĝino de la Majo estas parte dediĉita ankaŭ enhavo de tiu ĉi numero de nia gazeto. La monato majo estas prikantata kiel monato de la amo. Kaj prave. Ĉe fino de la monato majo ni solenos Pentekoston - elverŝon de la Sankta Spirito sur la homojn, elverŝon de la Dia amo sur la mondon. Ni larĝe malfermu la korojn al la Sankta Spirito, por ke ĉiuj aranĝoj de la nuna jaro kaj aktivadoj de la katolikaj esperantistoj celu nur la gloron kaj honoron de Dio kaj prosperon de la animoj. En tiu spirito realiĝu ĉiuj nunjaraj niaj aranĝoj, inter ili la plej grava estas la 57-a Kongreso de IKUE en Kretinga. Nur jam mallonga tempo nin dividas de tiu ĉi aranĝo. Tutcerte ĝi estos belega travivaĵo en Litovio, lando kun vivanta katolika tradicio. La partopreno de la kongreso en tiu ĉi kara lando certe plifortigos nian amon kaj sindonecon al la katolika eklezio, kies fondinto estas Kristo mem. Kie estas Kristo, tie estas ankaŭ Maria - lia kaj nia Patrino. Do la vera Krista eklezio estas tie, kie estas Maria. Tial adorante Dion, ŝian Filon Jesuon, ni honoros ankaŭ Ŝin, ĉielan protektantinon de la katolikaj esperantistoj. Alia grava aranĝo krom la kongreso sendube estos la 22-a IKUE-Tendaro, okazonta en Sebranice en Ĉeĥio. Denovan viziton de la tendaro jam promesis patrono de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio, la Ĉefepiskopo Mons. Karel Otčenášek. Ni antaŭĝoju kaj preĝe elpetu al li bonan sanstaton. Kaj ankaŭ la ceteraj aranĝoj kaj aktivadoj de la katolikaj esperantistoj en la mondo estu benitaj. Tio dependas de ni ĉiuj, karaj gefratoj, pri tio ni strebu kaj tiucele preĝu. Dio benu vin! Miloslav Šváček
Surbaze de la Evangelio laŭ Marko (1,14-20) kaj de la
Epistolo al la Hebreoj (1,1-6) Ni preĝu al la Sankta Spirito, ke Li descendu en niajn
korprofundojn kaj plenigu nin per la Saĝec-lumo kaj Graco-radioj, por ke
ni bone kaj ĝuste komprenu la Dian parolon kaj volu fervore plenumi la
Dian volon. La Sanktega Virgulino Maria, nia Patrino kaj Reĝino, gvidu nin
al sia Filo Jesuo. El la Evangelio laŭ Marko ni ekscias, ke Jesuo, irante
apud la Galilea Maro, alvokis Simonon kaj lian fraton Andreon, Jakobon kaj
lian fraton Johanon, filojn de Zebedeo, ke ili sekvu Lin. Ili tuj lasis la
ŝipeton, la retojn, ĉar ili estis fiŝkaptistoj, kaj sekvis Jesuon. Jesuo
diris al ili: “Venu post mi, kaj mi igos vin kaptistoj de homoj.” Dum dumil jaroj Jesuo alvokas homojn, ke ili kaptu la
aliajn por Jesuo. Kaj nuntempe Jesuo parolas al ĉiu homo, sed ne ĉiam la
Dia parolo estas aŭdebla. Por ekaŭdi la voĉon de Dio, oni devas forlasi la
bruon, la kutimajn, ĉiutagajn aferojn. Nur en silento, en koncentriĝo oni
povas kontakti kun Dio kaj aŭdi la Dian vokon. Ĉiu homo estas alvokita de Dio al ia devo. Speciala
vokiĝo estas tiu de la sacerdotoj, de gemonaĥoj. Ĉu nur la pastroj,
gemonaĥoj devus esti kaptistoj de homoj, alivorte: ĉu nur ili havas la
devon prediki Evangelion? Laŭ la vortoj de Jesuo: “Iru tra la tuta mondo
kaj prediku la Evangelion” - ĉiu Kristo-kredanto devus plenumi la
apostolan mision. Por realigi tiun taskon, ne estas necese veturi al foraj
landoj, nek fari grandiozajn paroladojn. Ja konata estas la latina
proverbo: “Verba docent, exempla trahunt” - “Vortoj instruas, agoj
altiras”. Ĉiu homo sur sia posteno povas esti apostolo laŭ sia
vivmaniero, uzante la amon kaj veron - la homo, kiu konfesas kuraĝe la
kredon je Dio - la homo, kiu bone plenumas siajn devojn kaj estas preta
helpi, alporti konsolon, doni bonan konsilon al la aliaj. La aŭtentika
kristano, serena, ĝoja, iras al aliaj, disdonante la amon kaj bonecon. La
homo unuiĝinta kun Kristo havas spiritan potencon, kiu povas fari ion
grandiozan, neantaŭvideblan. En la “Antaŭdiro pri la papo slava” de la granda pola
poeto Juliusz Słowacki ni legas: Kiel armilon donas regantoj, Jen malfermiĝos larĝe ĉielo - La profetaj vortoj de Juliusz Słowacki
plenumiĝas en la persono de Sankta Patro Johano Paŭlo la Dua, kiu estas
vere spiritpotenculo, granda morala aŭtoritato en la mondo. Danke al li
falis la komunisma sistemo. Oni povas citi multnombrajn spiritpotenculojn,
al kiuj apartenas Adam Chmielowski, fama pentristo, estonta frato Alberto
(beatproklamita kaj kanonizita de Papo Johano Paŭlo la Dua) kaj Patrino
Tereza el Kalkuto, kiuj forlasis amatajn profesiojn, gloron de la mondo
kaj tute sin donis al mizeruloj kaj, partoprenante ilian sorton, plenumis
maksimume la apostolan mision. Prilaboris Zofia Kamieniecka
PASKAJ BONDEZIROJ DE ĈEFEPISKOPO KARLO Protektanto de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio la Ĉefepiskopo Mons.
Karlo Otčenášek sendis al ni jenajn
paskajn bondezirojn. Pasko 2004 Karaj geamikoj, en nuna tempo, kiu estas signita per
tioma perforto kaj kruelecoj, preskaŭ ŝajnas, ke la MALBONO mem alvokas:
“Batalu kontraŭ mi!” Sed la vera, efektiva, venka DIA forto ne fontas el
malamo, kolero kaj egoismo, sed el AMO, MIZERIKORDO, PARDONO! - Tia estis
respondo de Sinjoro Jesuo, Venkinto super Malbono! - Estu tia ankaŭ nia
respondo en la Sankta Spirito, ĉar tio estas garantio, ke malvenkos nek
ni, nek la mondo! Se mi deziras al vi, geamikoj, kiel ĉiujare, printempan
freŝecon, plifortigon de la sano, paskan ĝojon kaj kontenton, mi kunigas
kun tio ankaŭ la deziron de la venka, memoferema sinteno de Jesuo Kristo. Tion ni reciproke elpetadu! Tiucele vin benas via +
Karel Okaze de Granda Jubileo dum kolektiĝo de duono de la
monda episkoparo la 8.10.2000 kaj centmila kredantaro en Romo, mi
reprezentis vin ĉe sinkonsekro de la homaro al Dio pere de V. Maria, kiun
la Sankta Patro komprenas kiel tre gravan. Konklude ni kun li preĝis antaŭ
ŝia statuo alveturigita el Fatimo: Al Vi, Aŭroro de la savo, ni konfidas nian migradon en
la nova miljaro, por ke sub via gvidado ĉiuj homoj trovu Kriston, Lumon de
la mondo kaj ununuran Savinton, kiu regas kun la Patro en unueco kun la
Sankta Spirito, Dio en ĉiuj jarcentoj. Amen.” Jen sekvas citaĵoj el longa letero, kiun ni fine de
ĉi-jara marto ricevis de Ĉefepiskopo Karlo, adresita al lia vasta amikaro: Ni estis gviditaj - plej ofte ekde la infanaĝo, aŭ ekde
la konvertiĝo kaj renkonto kun Kristo al tio, ke ni komune per nia vivo
laŭdu Dion, danku al Li kaj estu sindonaj al Li. Ni lernis nin apogi je
propetoj de Patrino de Jesuo kaj de liaj pluaj sanktaj Amikoj. Kaj mi
hodiaŭ sentas la devon, ke mi al ĉiu el vi, miaj samtempuloj kaj
helpantoj, ankaŭ danku, al ĉiu aparte. Sed, kiel mi divenas, via nombro
atingas milojn, eĉ se mi kalkulus nur tiujn, al kiuj mi ankoraŭ antaŭ
kelkaj jaroj sendadis bondezirojn okaze de festotagoj... Ke do nia ĉiela Patro pere de Jesuo Kristo rekompencu
vin ĉiujn, ankaŭ vin, infanoj, gejunuloj, precipe pro via juneca elano kaj
malfermiteco! Ekde junaĝo mi sentas dankemon precipe al miaj
gepatroj, gefratoj kaj parencoj. Mia patro Francisko estis ĉiam objektiva
kaj realisma, eĉ en danĝero. Kiam mi al li en lia radfarista laborejo, dum
ĉeesto de mia patrino diris pri mia episkopa respondeco, por ke mi ilin
preparu je mia verŝajna aresto, li nur por momento eksilentis kaj diris:
“Ili vin mortigos.” Kaj poste ni kune preĝis. Tiel mi tion faras ĝis
hodiaŭ. Kaj kiel estis por mi grava, kiam mia patrino Sofia (Žofie) sendis
al mi sciigon en internigon de Želiv: “Eĉ se oni vin volus mortigi, nenion
subskribu al ili.”... El tuta koro mi estas dankema al ĉiuj, kiuj kie ajn
kunformas HEJMON, kiuj volonte pardonas, kiuj KIE AJN predikas Evangelion
kaj civilizacion de la amo kaj amikiĝo. El la tuta koro mi dankas al ĉiu,
kiu intence de mi preĝis kaj preĝas, al ĉiuj, kiuj amis kaj amas min - ĉi
ĉiujn mi ankaŭ ĉiutage rememoras ĉe la Altaro. Mi persone jam antaŭlonge pardonis al miaj kontraŭuloj
kaj al tiuj, kiuj faris al mi maljustaĵojn, neniun mi miaflanke konsideris
kiel mian personan malamikon. Ankaŭ ili siamaniere nesciante kontribuis al
gloro de Dio. Denove mi vin ĉiujn certigas, ke mi por vi - vivantaj
kaj mortintaj - ĉiutage preĝas, kiel tion eĉ rekte “ordonas” mia genta
nomo1, ke mi vin ĉealtare dum ĉiu meso memorigas al mi kaj precipe al
malavara Dia Repaganto. Estu certaj, ke mi vin en la Sankta Spirito ege
amas, ke mi vin enkalkulis en ĝeneralan sanktspiritan amikiĝadon en unu
grandan, al la katedralo2 proksiman spiritan komunecon. La Triunua Dio benu al la tuta patrujo, al la
integranta Eŭropo kaj eĉ al ĝuste globaliganta mondo, kie regas tiom da
egoismo, malvarmeco kaj indiferenteco, iranta ĝis cinismo kaj malamo! Kaj
ke Li benu precipe disvastigon de la kristanismo kaj al ĝia unuigo - poste
ĝi estos bonkvalita animo de la homaro kaj la kosmo! Via frato kaj Patro, olda ĉefepiskopo + Karel Otčenášek,
emerita episkopo de romkatolika Eklezio de diocezo Hradec Králové, petanta
pri via plua apostola kunlaboro. Rimarkoj de la redakcio: Kun ĝojo ni povas informi, ke Patro Ĉefepiskopo Karlo
jam en sian agendon notis viziton de la 22-a IKUE-Tendaro lunde la 9-an de
aŭgusto, kiu okazos en la tagoj de la 7-a ĝis la 14-a de aŭgusto 2004 en
Sebranice (Ĉeĥio).
(Maria bez nápadných divů)
Tradukis Jiří Kořínek
Maria sen miraklaj faroj, /
Maria sen predikoj, / Maria sen grandegaj agoj, / Maria sen batal´. /
Ref.: Maria
granda nur per tio, ke Ŝi al
Dio / diris per tuta vivo "Jes".
Maria donis al ni Kriston /
kaj kun Li savis mondon, / Maria frunte de l´ homaro, / virgin´ de Dia
grac´. / Ref.: Maria granda nur per tio ...
Maria, de kredant´ Patrino, /
Patrino ankaŭ via, / vi kun Jesu´ la saman havas, / per Ŝi Li iĝis hom´.
/ Ref.: Maria granda nur per tio ...
Maria, Ŝi ja estas tiu /
povanta helpon doni, / ke en la koro de Jesuo /
ankriĝu via viv´. /
Ref.: Maria granda nur per tio ...
Maria ĉefaloke povas / ebligi
al homaro, / ke iru ĝi en plensekuro / al cel´ en frata am´. / Ref.:
Maria granda nur per tio ...
En la numero 53 de nia gazeto aperis instigo al
priskribo de historio de Mirakla Bildo kaj pilgrimloko en Licheń
(Liĥen) al ĝiaj legantoj. Tiun taskon volonte transprenis frato Mgr.
Stanisław
Śmigielski. Tre koran dankon ni adresas al li. Dek kilometrojn de landcentra urbo Konin en Pollando
situas la Maria-Sanktejo en Licheń.
Tie jam preskaŭ du jarcentojn estas honorata Dipatrino - Dolorplena Reĝino
de Pollando. Dum la jaroj 1991 - 2003 en Licheń
estis konstruita la plej granda preĝejo en nuntempa Pollando - Baziliko de
Dipatrino. Ĝi havas kapaciton de sep mil sidlokoj kaj lokon por ĉirkaŭ
dudek mil starantoj. Ĝia horizontala projekciaĵo mezuras dek mil
kvadratajn metrojn, alteco de la ĉefa navo 40 metrojn kaj alteco de la
turo 130 metrojn. Ĉiutage preĝas en la Baziliko de Dipatrino en Licheń
multnombraj fideluloj el ĉiuj partoj de Pollando kaj de multaj aliaj
landoj. Venas ankaŭ esperantistoj el diversaj lokoj de la terglobo. Eble
tiuloke ankaŭ povus iam okazi kongreso de IKUE. En batalo apud Lejpcigo en oktobro de 1813, kie batalis
kontraŭ si dum kvartaga ĉefbatalo preskaŭ duonmiliono de armeanoj el ĉiuj
landoj de Eŭropo, la armeon de Napoleono Bonaparte trafis granda malvenko.
Sur batalkampo mortis 130 mil soldatoj, inter ili ĉirkaŭ 10 mil poloj kun
sia ĉefkomandanto princo Jozefo Poniatowski. Multaj poloj estis vunditaj
kaj inter ili ankaŭ Tomaso Kłosowski,
tiama terposedanto en Kujava regiono de centra parto de Pollando. Pro lia
partopreno en bataloj, celantaj liberigi Polujon, lia bieno estis
konfiskita fare de konkerinto. Pollando kiel suverena ŝtato malaperis fare
de Prusujo, Rusujo kaj Aŭstrujo ekde la jaro 1795 ĝis la jaro 1918.
Tomaso, vestita en vilaĝanan drapveston, forkuris el arestejo kaj ekloĝis
en Izabelin. Tie li aĉetis kvar polajn arojn da tero, etan domon kaj tie
li daŭre restis, gajnante la vivrimedojn per forĝista laboro. Nun mortvundita, li kuŝis sur la batalkampo sentante,
ke la vivo forlasas lin kaj nur iu miraklo povus lin savi el proksimiĝanta
morto. Li komencis kore preĝi al Dipatrino, petante ŝian helpon. La popola
tradicio diras, ke Dipatrino aperis al la mortanta soldato. Ŝi havis tre
malgajan vizaĝon, premante al la brusto Blankan Aglon (kiu estas
ŝtatblazono de Polujo). Ŝi promesis al Tomaso resaniĝon, esprimante la
deziron, ke li atente rigardu Ŝin, ĉar post reveno al patrujo li trovu
ŝian bildportreton kaj pendigu ĝin apud frekventata loko. La homoj tien
venadu por preĝadi antaŭ ŝia bildo kaj por Ŝin honori. Tiu formo de pieco
akiros al suferanta nacio multajn gracojn dum malfacilegaj tempoj de ĝia
historio. La forĝisto resaniĝis kaj revenis al Polujo. Memorante,
danke al kiu li restis vivanta, li vagabondante tra la lando serĉis la
bildon de Dipatrino. Vane. En la jaro 1836 li perpiede pilgrimis al Hela
Monto en Ĉenstoĥovo (Częstochowa). Dum la revena vojo el Ĉenstoĥovo li ekvidis areton da
pilgrimantoj, preĝantaj antaŭ kapeleto, pendigita sur arbo en kamparo apud
vilaĝo Lgota. Li alproksimiĝis kaj ekvidis la portreton de la Plejsankta
Maria. Ŝi havis belan, malgajan vizaĝon, mallevitaj leĝere okuloj okulumis
Blankan Aglon, karese alpremitan al ŝia brusto. Sub la Aglo estis
surskribo: “Reĝino de Polujo, donacu pacon al niaj tagoj.” Sur ŝia orumita
mantelo videbliĝis simboloj de suferado de Jesuo. La bildo estis tre
malnova. Tomaso kun kortuŝo rekonis en ĝi la konatan, neforgeseblan
Dipatrinon el la batalkampo apud Lejpcigo. Posedanto de la kampo, sur kiu kreskis la arbo kun
kapeleto, estis iu germana protestanto. Li tre volonte donacis al Kosowski
la bildon dirinte: “Iun nokton pendigis sin ĉi tie la bildo sur la arbo
kaj de tiam la homoj pilgrimantaj al Ĉenstoĥovo ĉi tie haltiĝas, preĝas
kaj surtretas mian kampon.” La forĝisto kunprenis la bildon, portinte ĝin
al sia hejmo en Izabelin, sed li ne povis disigi sin de ĝi. Legendo diras,
ke sur la vizaĝo de Dipatrino tiutempe ofte aperadis larmgutoj. Tomaso
sciis, kial la Madono ploras. Li forviŝadis gutojn el ŝia vizaĝo,
nevolante la bildon fordoni el sia hejmo. Iutage li malsaniĝis kaj kuracisto donis al li nenian
esperon pri resaniĝo. Tiutempe, kiam Tomaso en soleco atendis sian morton,
li ekaŭdis strangan voĉon venantan el la loko, kie estis lokigita la
bildo, petantan: “Tomaso, elportu min el via hejmo al arbarego”. La sama
voĉo promesis al li, ke li resaniĝos. Tiumomente li eksentis, ke la
malsano subite malaperis. Venonttage li vizitis urbon Konin, kie li ĉe
lignaĵisto mendis malgrandan kapeleton por la bildo. Kelkajn tagojn pli
poste kun peza koro Tomaso alportis la etan kapeleton kun portreto de la
Plejsankta Virgulino en arbaregon ĉe Grąblin
en paroĥo Licheń. Ĉi tie li trovis
miljaran pinon kaj sur ĝin pendigis la bildon. Ĝis la morto li ĉiutage
venadis tien por preĝadi antaŭ la bildo. En la jaro 1850 paŝtisto Nikolao paŝtanta apud la pino
bovaron, eble ununura homo, kiu krom Tomaso Kłosowski
sciis pri la arbara surpina kapeleto, komencis rakontadi al homoj, ke
kelkfoje montriĝas al li tiuloke iu eksterordinara virino. Li rakontis pri
tio ankaŭ al loka paroĥestro. La aperanta virino, en kiu oni rekonis la
Plejsanktan Virgulinon, ordonis al la paŝtisto Nikolao instigi la homojn
al pekkonfesado kaj pentofarado, por mildigi proksimiĝantajn katastrofojn,
malsanojn kaj militajn tragediojn minacantajn la homojn. Ŝi instigis al
tio dirinte, ke Ŝi ege amas la polan nacion, propetas por ĝi ĉe Dio Patro
kaj sia Filo Jesuo. Ŝi ankaŭ instigis al preĝado antaŭ la bildo, tiam
ankoraŭ pendanta surpine en la arbaro ordonante, ke oni ĝin transportu al
pli konvena loko, kie ĝin estonte vizitados multnombraj pilgrimantoj el la
tuta lando. Ŝi asertis pri sia amo al Polujo, kies Ŝi estas Reĝino. Ŝi
promesis, ke kiomfoje la nacio rifuĝos sub ŝian protekton, tiomfoje Ŝi
vualos ĝin per sia ŝirma mantelo. Oni ne kredis al vortoj de la paŝtisto. Li estis fare
de cara polico arestita, juĝita kaj fine proklamita kiel mense malsana. En
la jaro 1852 plenumiĝis unu el antaŭdiroj de Dipatrino Maria. En Pollando
kaj en tuta Eŭropo eksplodis granda epidemio de ĥolero. Tiam la bildo
estis translokigita al kapelo en Dąbrówka.
Tie okazis multaj miraklaj resaniĝoj de la malsanuloj, kiujn oni
alportadis antaŭ portreton de la Plejsankta Virgulino. Homoj, inter ili
multaj ne katolikoj, amase vizitadis la kapelon. La 29-an de septembro 1852 dum la festotago de sankta
Mikaelo Ĉefanĝelo estis en solena procesio, kun ĉeesto de multaj
sacerdotoj, la bildo transportita al paroĥa preĝejo en Licheń.
Tie oni la bildon lokigis super la ĉefan altaron sub la bildon de
Dipatrino de Ĉenstoĥovo, al kiu estis la preĝejo sanktigita. La 18-an de
oktobro 1858 estis sanktigita nova preĝejo en Licheń,
en kiun oni per solena ceremonio translokigis la miraklan bildon. De tiam
tiu sanktejo famiĝis en la tuta centroregiona Pollando. Dum la Unua Mondmilito Licheń
ne estis grave difektita. Prusoj forprenis nur tri sonorilojn kaj
orgenŝalmojn. Dum la jaroj 1921-1922 restadis tie pliposta Primaso de
Pollando Kardinalo Stefano Wyszyński,
tiam ankoraŭ alumno de porpastra seminario en Włocławek.
Ĝis la jaro 1939 estas dokumentitaj ĉirkaŭ tri mil deklaraĵoj pri
okazintaj tie mirakloj aŭ akiritaj gravaj gracoj. Tiutempe al sanktejo de
Licheń venadis pilgrimantoj jam el la
tuta Pollando. Dum Dua Mondmilito la sanktejo en Licheń
iĝis celo de naziisma vandalaro. Naziistoj transportigis al koncentrejo en
Dachau tiean paroĥestron Johanon Przydacz. En preĝejon kaj paroĥejon
hitleranoj lokigis lernejon de naziisma junularo. Celo de pafado de
hitleranoj estis krucoj kaj statuoj de Dipatrino. Januare de 1945 germanoj
arigis proksime de la preĝejo multajn virojn, ordonante al ili fosi
grandegan tombon. Estis ordonite murdigi tutan loĝantaron de la paroĥo.
Realigon de la ordono malhelpis nur rapida interveno de liberigantaj
armeoj. Post la milito la sanktejo preskaŭ ne ekzistis.
Postrestis nur kvar muroj de la preĝejo kaj Mirakla Bildo, kaŝita fare de
lokaj kredantoj. En la jaro 1948 transprenis zorgon pri paroĥo kaj
rekonstruo de la preĝejo Ordeno de Pastroj Marianoj de Senmakula Koncipiĝo
de la Plejsankta Virgulino Maria. En la jaro 1952, en centa datreveno de
la translokigo de la Mirakla Bildo el la arbaro de Grąblin
okazis grandaj solenaĵoj kun partopreno de miloj da pilgrimantoj el tuta
Pollando. Tamen en tiu por Pollando malfacila tempo oni ne povis ankoraŭ
pensi pri konstruo de nova sanktejo. Dum festo de Jarmilo de Bapto de Polujo (966-1966)
estis kronigita bildo de Dipatrino en Licheń.
La kronigon faris tiama Primaso de Pollando, ĉi-tempe proklamita Servanto
de Dio, Kardinalo Stefano Wyszyński
kun tri aliaj episkopoj. Okazis tio la 15-an de aŭgusto 1967, post kiam
oni proklamis Dipatrinon de Licheń
Patronino de misiistoj, metalurgiistoj, energetikistoj, transportistoj kaj
de tuta laboristaro. Dum pli postaj jaroj estis konstruitaj en Licheń
jenaj partoj de la pilgrimeja komplekso: Kompilis Mgr. Stanisław
Śmigielski
Reage al Meditado de fratino Zofia Kamieniecka kaj
artikolo pri nia IKUE-frato - martiro Cyril Vrbík, aperintaj en lasta
numero de nia gazeto Dio Benu, sendis frato Michel Pierru el Francio por
ĝiaj legantoj al nia redakcio spiritan testamenton de unu mortkondamnito.
Ni citas el enkondukaj vortoj de lia letero. La tre bela kaj klara, simpla meditado de Zofia
Kamieniecka surbaze de Evangelio laŭ sankta Johano (8, 1-11) kortuŝis kaj
instigis min traduki por legantoj de Dio Benu la spiritan testamenton de
mortkondamnito Hasegawa Toshiniko, kiu per sia vera konvertiĝo ilustras la
vortojn de Zofia Kamieniecka. Post la ĉieleniro Jesuo ankaŭ absolvas la
pekulojn, se ili pentofaras, decidiĝas plibonigi sian vivon, dankante al
Dio kaj bonfarante al proksimuloj. Kiel Pranzini, ankaŭ Hasegawa mortigis
tri personojn, kaj oni scias, kiel multe sankta junulino Terezo de Lisieux
preĝis, por ke Pranzini konvertiĝu kaj ne falu en la inferon. Sed bedaŭrinde, nuntempe ekzistas la homoj similaj al
la murdinto de SacerdotoCirilo Vrbík, kiuj ne pentofaras, marŝante sur la
larĝa vojo al la abismo. Ili estas sklavoj de malbona spirito en ili. Pri
tio mi legis en bulteno de Sacerdota Maria-Movado de Don Gobbi, kiu
vizitis en hospitalo la italan pastron en Brazilo. Tiu fervora pastro,
gvidanto de Sacerdota Maria-Movado en Brazilo kaj bonega kiel pastro
Cirilo estis mortvundita en sia hejmo per malbonaj viroj. En hospitalo li
diris al Don Gobbi, ke li vidis antaŭ si demonon (Satanon). Por venki la
fortojn de mallumo, kiuj trapenetras la mondon, strebante forkonduki la
animojn en eternan kondamnon, estas pli kaj pli urĝe nuntempe bezonata
plenumado de ĉiutaga Rozaria preĝo, insiste petita de nia Sinjorino la
Virgulino Maria en Fatimo. Atesto de Jean Barbier - Eksterlandaj misioj de Parizo
(bulteno n-ro 371) Sinjoro Hasegawa Toshiniko, kondamnita je mortpuno,
estis ekzekutita la 27-an de decembro 2001. Kiel trijaraĝa li perdis sian
patrinon. Edukita de sia patro, li rapide troviĝis en medio de malbonaj
kunuloj, kiuj kondukis lin laŭ malbona vojo. Li ekligis rilatojn kun
“mafianoj” (Boryokudan), kiuj komisiis al li taskon ekzekuti du personojn,
kaj li mem mortigis unu anon de la “mafio”. Tial li estis kondamnita pro
tri murdoj. En la malliberejo li legis en ĵurnalo Chunichi Shimbu, ke la
Eklezio de Iwata helpas la malriĉajn infanojn en Hindujo, kies helpagado
estis komisiita al Patro Rodeschini. Li decidiĝis iom da mono, kiun li en
la malliberejo perlaboris, sendi al mi por la edukaj aktivadoj de Patro
Rodeschini. Pro tio mi decidiĝis al li persone danki en lia malliberejo.
Tio estis mia unua kontakto kun li. Mi rakontis al li pri bona bandito, al
kiu Dio estis pardoninta ĉiujn kulpojn. La interparolo daŭris nur tridek
minutojn. Poste li ricevis religian instruon, post kiu sekvis la bapto. De
post tio mi vizitadis lin kun kristanoj de Iwata, kiuj estis anoj de Legio
de Maria. Mi ankaŭ vizitis lin kun Patro Rodeschini dum lia vizito de
Iwata. Sed post lia mortkondamno ni ne plu povis vizitadi lin krom lia
adopta patrino kaj lia fratino. La adopta patrino estis unu kristanino el
Iwata, s-ino Kurata Kazuyo Cecile, kiu adoptis lin, por ebligi la
perleterajn korespondkontaktojn kun li, por doni al li kelkajn sciigojn el
la ekstera mondo. El tio mi plurfoje profitis. Letero de la kondamnito - lia spirita testamento Panjo amata en la Sinjoro, Patro Jean Barbier, sinjoro
Yamamoto, sinjorino Matsutoni (delegitino de la 230 adoptitaj infanoj pere
de eklezia komunumo en Iwata), la renkonto kun vi ekde antaŭ proksimume 15
jaroj estis por mi la komenco de mia kredo je Dio. Plurfoje vi venis el
malproksime, por viziti min en malliberejo, do multfoje mi sentis vian
afablecon rilate al mi. Mi, granda pekulo kaj malriĉa homa estulo, mi estis
konsolata pro viaj vizitoj, sed hodiaŭ mi devas esprimi al vi mian
adiaŭon. Tial mi estas profunde ĉagrenata. Vi strebis kontraŭ mia kondamno
je mortpuno. Ho ve, viaj petoj ne estis elaŭditaj, nun mi do devas forlasi
tiun ĉi mondon. Estas tio por mi tre malfacila momento. Dum nia lasta
renkonto, mia panjo en la Sinjoro, vi kantis al mi belvoĉe unu belan pian
kanton: “Kami to homo ni imashima” (Mi estos kun Dio por ĉiam). Depost tiu
tago, tiu pia kanto fariĝis mia ĉiutaga kanto. Post mia morto estas
antaŭvidata kunveno de miaj geamikoj, kiuj vizitadis min en malliberejo.
Mi petas, ke vi tiam ankoraŭ kantu tiun ĉi pian kanton. Jes, ĝi estas la
fino de mia surtera vivo. Pro tio mi estas tre malĝoja. Mi estis de vi
amata, mia kredo fortigas vin kaj tiu kredo kreskas ankoraŭ en ĉiu el vi.
Via boneco kaj afableco rilate al mi helpos min eniri la Paradizon.
Permesu al mi paroli pri tio al Jesuo kaj Maria. Jes, tio estas vere la
fino de mia surtera vivo. Karaj Patro Barbier kaj Patro Rodeschini, kiuj laboras
por la malriĉaj infanoj en Hindujo, mi preĝos por vi en la ĉielo, ankaŭ
por mia adopta patrino, kiu tiom multe helpadis al mi porti mian suferon.
Multan dankon al ĉiuj! Ni revidos nin en la ĉielo. Ĝis la revido
(Sayonara) kaj pacon al ĉiuj!
Jesuo Kristo parolis en multaj paraboloj pri la senfina
Dia indulgemo rilate al pekuloj kaj kulpuloj. Evidenta Dia indulgemo estas
videbla en la parabolo de prodigema filo. La pli juna filo ofendeme
postulas de sia patro sian parton de la familia posedaĵo. Li evidente
ofendis la patron per tio, sed li tute ne zorgis pri tio. Ricevinte de la
patro pretenditan havaĵon, li foriris en la mondon venkoĝoje kaj orgojle.
Sed en la mondo li malhoneste kaj malŝpareme perdigis la tutan havaĵon.
Fine li fariĝis mizera homaĉo sen vivrimedoj. Agnoskinte, ke li malbonege
kaj fifare agis, li eksentis teruron. Finfine li decidiĝis reveni al sia
patro kaj peti lian kompaton. Kion faris lia patro vidinte lin tiel
mizera? Kompateme kaj indulgeme akceptis lin kun varma brakumo. Kristo en tiu ĉi parabolo parolas pri la senlima
indulgemo de sia Patro ĉiela. En la Evangelio ni legas tiujn ĉi vortojn: “Mi diras al
vi, ke estos ĝojo en la ĉielo pro unu pekulo, kiu pentofaras” (Luk 15,7). Ni vidas tie ĉi grandan Dian kompatemon kun ni, liaj
infanoj, ĉar ni estas ja lia kreitaĵo. Li vere senlime nin amas. Li tuj
pardonas, nuligante niajn pekojn, se ni ilin sincere agnoskas kaj
bedaŭras, petante Dian kompaton kaj pardonon. La sankta Dio estas do senfine indulgema kaj
mizerikorda. Li scias longe atendi nian rekonsciiĝon kaj turniĝon al Li.
Feliĉa homo, kiu frutempe rekonsciiĝos kaj interpaciĝos kun Dio. Sed ve al
tiu homo, kiu sciante pri sia animstato kaj pri la neceso de rekonsciiĝo,
neglektas tion kaj vivas senpente facilanime plu. La laŭkutima kristanismo
estas danĝera por nia kredo, por nia savo. Ĝi similas al la interna
sangado, kiun ni ekstere ne rimarkas, ne sentas, la vivo tamen pasas
nehaltigeble. Laŭekstere ŝajnas ĉio en ordo, sed interne ni fakte
malfortiĝas, malmoraliĝas. Necesas vere pripensi, ĉu ni ne misuzas la Dian
miraklan indulgemon. En la sankta pekkonfeso ni konfesas, ke ni foje kaj
refoje provokadis la Dian paciencon. Ni ja scias, ke Dio vidas tutan nian
vivon, ĉiun faron, tamen facilanime ni daŭradis en niaj alkutimitaj
kalkuloj. Ankaŭ tion ni scias, ke Dio nenion forgesos kaj siatempe
postulos de ni konsekvencan respondecon. Tamen ni ne tute ŝanĝiĝas. Dio
tamen restas plu pacienca kaj indulgema. Ŝajnas, ke ni estas tiom ofte ravitaj per la diversaj
vivsituacioj. En la libro “Doctrina Patrum” ni legas pri unu ermito,
kiu amante Dion vivis vere pie. La filino de unu pagana pastro lin ege
ravis. Spite al la sindediĉo al Kristo, li petis la paganon pri lia
filino, por iĝi lia edzino. Bone, diris la pagano, sed vi devas unue
rezigni je via kredo. La ermito forte surprizita kaj malĝoja mutiĝis. Li
ja amis Jesuon Kriston kaj apartenis al Li. Sed blindigita per la granda
beleco de la fraŭlino li jesis kaj ĵuris. Li metis du fingrojn sur la
statuon de pagana idolo kaj kun amareco, per tremanta voĉo ĵure abnegaciis
Kriston. La pagano nun diris al li: “Lasu min nun, mi devas demandi mian
demonon, ĉu tio sufiĉas”. Terure emociigita ermito atendis. Post kelkaj
minutoj la pagano alvenis kaj simple diris: “Mi ne povas doni al vi mian
filinon, ĉar via Dio vin ankoraŭ ne forlasis”. Nun la pala ermito falis
surteren kaj ekkriis: “Ho, Dio mia, Vi ne forlasis min, kvankam mi
forlasis Vin. Ne, mi ne volas vian filinon”, li diris al la pagano. “Mia
Dio estas multege pli bela ol via filino, ol ĉio ajn en la mondo!” Kaj
tutan ĵuron li revokis kaj pentofarante li vivis nur kun Dio kaj nur por
Dio. Do, nia Dio nin neniam forlasas, kvankam ni Lin perpeke
forlasadas. Jen kiel indulgema estas nia Dio! Sac. Alojz Dlugi, Slovakio
VENU
AL VIA SAVINT-SINJOR´
Teksto C. Derka. Melodio de
nekonata aŭtoro. Tradukis Josef Cink.
Venu al via Savint-Sinjor´ /
kun la donaco de via kor´. / Li el ĉiela trono de glor´, venu, jen vokas
vin. / Ref.: Gloron, gloron, kantas la anim´, / jam ne pezas ĝin
la pek-deprim´. / Venu, Sinjor´, por renkonti min, / venu renkonti min.
/ Gloron, gloron, kantas la anim´, / de ĉiel´ ĝi venas al proksim´. /
Venu, Sinjor´, por renkonti min, venu renkonti min.
Venu vi ĉiuj de l´ tuta ter´,
/ Li por ni ĉiuj iĝis ofer´, / ĉiujn invitas Li kun tener´, / kredu kaj
aŭdu Lin. / Ref.: Gloron, gloron ...
Venu sen iu ajna evit´, /
tempon eluzu sen la hezit´, / ne scias vi, ĉu reos invit´, / pretu do
aŭdi Lin. / Ref.: Gloron, gloron ...
Al Konsolanto sur la altar´ /
venu, se pezas vin suferar´. / Ĉe Li foriĝos ĉiu amar´, / se vi obeos
Lin. / Ref.: Gloron, gloron ...
Al via Dio kaj lia grac´ /
vivon alportu kiel donac´, / vin vokas lia amo kaj pac´ / kaj Li atendas
vin. / Ref.: Gloron, gloron ...
Iras al vi Savint´ por
renkont´ / kun la senfina ama volont´, / iĝis nenio la peka hont´, / per
kruc´ Li savis vin. / Ref.: Gloron, gloron ...
Iĝu por via kor´ Li motiv´ /
kun graco esti en la aktiv´ / kaj ĉe komenc´ de l´ eterna viv´ / al si
Li vokos vin. / Ref.: Gloron, gloron ...
Valora kongresa prelego de frato Miloslav Šváček,
tiam ĵus elektota nova prezidanto de IKUE, inspiris kaj la aŭskultantojn
kaj la legantojn de la gazeto DIO BENU. Oni povas demandi: Ĉu ni estas
bonaj atestantoj? Ĉu ni atestas, ke ekzistas io multe pli alta, pli
belega? Ni lasu gvidi niajn pensojn pere de grava eklezia dokumento,
encikliko de Paŭlo la VI-a, el la 6-a de aŭgusto 1964, titolita “La vojoj
de la Eklezio”. “Estas konate, ke unu parto de la homaro asimilis la
kristanismon tiel profunde kaj ĉerpis el ĝi tiom da forto kaj virto, ke -
se eĉ nekonscie - multaj popoloj dankas al la kredo kristana la plej
altajn valorojn de sia kulturo. Poste tamen, en la daŭro de la lastaj
jarcentoj, ili misevoluis, kaj deturnis sin de sia origino. Alia parto de
la homaro, la plej granda, etendiĝas sur ege vastaj regionoj de la
terglobo, kaj konsistas el la t.n. novaj popoloj. La tutmonda homaro ne
estas alirebla en unu sola maniero. Male, ĝi prezentas al la Eklezio cent
diversajn eblojn de interrilato. Certaj el tiuj ĉi estas larĝe malfermitaj
kaj facile uzeblaj; aliaj dume estas dubaj kaj penigaj; fine, ekzistas
ankaŭ, ho ve, pluraj, ĉe kiuj neniu amika dialogo ŝajnas esperebla.
Prezetas sin do la demando, kiele la Eklezio efektivigu la dialogon kun la
homoj de nia epoko.” PLIKONSCIIĜO DE LA KREDO El multaj admonoj, kiujn Kristo insiste kaj ripete
direktis al siaj disĉiploj, ni ŝatas substreki la averton, kies forton
hodiaŭ devas rekoni ĉiu, kiu deziras esti fidela adepto de Kristo, nome la
admonon pri la kristana vigleco. Homoj nepre atentu pri eventoj, kiuj
trafos ilin ĉu plej baldaŭ, ĉu nur en tempo malproksima. Ĉar tia preteco
devas ĉiutempe vigligi la animon de la fidela servisto, rezultas, ke al
ties normoj oni devas konformigi la tutan vivmanieron, do ankaŭ la
konduton, kiu nepre karakterizu en tiu ĉi mondo la homon kristanan. Kristo, nia Sinjoro, gvidas al plena perfekteco same la
psikologian konscion kaj la moralan konsciencon, ĉar ambaŭ estas necesaj,
por ke la kredanto ricevu kun respekto al la homa digno la plej altajn
donojn de la vero kaj de la graco. Nian religian vivon ni devas klare atesti per
kred-esprimo firma kaj decida, kvankam ankaŭ humila kaj tremanta, kiel
faris tiu denaska blindulo, laŭ la raporto de Johano la Evangeliisto, al
kiu Jesuo Kristo kun egale mirindaj bonkoreco kaj potenco donis la
vidpovon: “Mi kredas, Sinjoro” ( Joh 9, 38 ); aŭ kiel Marta, kies deklaron
ni legas en la sama Evangelio: “Jes, Sinjoro, mi kredas, ke vi estas la
Kristo, la Filo de Dio, la venanta en la mondon”. ( Joh 11, 27 ); aŭ kiel
Simono, poste nomita Petro, kiu atestis jene, per vortoj al ni plej karaj:
“Vi estas la Kristo, la Filo de la vivanta Dio” (Mat 16, 16). LA EKLEZIO EN LA MONDO La Eklezio devas en si mem spertadi Kriston, laŭ la
rekomendo de S. Paŭlo Apostolo: “Kristo loĝu per la kredo en viaj koroj”
(Efe 3, 17). Klare montriĝas, ke la hodiaŭa homaro travivas ŝanĝojn,
malordojn kaj ĝeneralan evoluon, kiuj grave aliigas ne nur ties eksterajn
vivkondiĉojn, sed ankaŭ la orientadon de la mensoj. La pensmaniero de la
homoj, ilia eduko kaj kulturo, ilia tuta spirita vivo profunde modifiĝis,
ĉu per la grandaj akiroj kaj alkreskoj de la sciencoj, de la tekniko, de
la socia vivo, ĉu per la diversaj doktrinoj politikaj, kiuj disvastiĝas en
la socio kaj ĝin invadas. Ĉio tio kvazaŭ marondegoj ĉirkaŭas kaj agitas la
Eklezion. La homoj, kiuj konfidas sin al la gvido de la Eklezio, ne staras
ekster la tre forta kaj iafoje decida influo de la ekstera mondo. El tio
rezultas, ke minacas efektiva danĝero de konfuzo, senhelpeco, interpuŝiĝo,
kiu kapablas konduki al krizo eĉ la firman eklezian organizon, igas
multajn homojn fervoradi al strangaj teorioj, kvazaŭ la Eklezio devus
abdiki el sia rolo tradicia kaj iniciati tute novajn, neatenditajn
vivo-formojn. LA TASKO ESTI KRISTANO Necesas, ke ĉiuj homoj, kiuj ricevis la sanktan bapton
kaj sekve de tiu signifoplena sakramento estis insertitaj en la Mistikan
Korpon de Kristo, t.e. en la Eklezion, atribuu al tiu evento la plej
grandan gravecon; interalie, ili devas senti sin levitaj al pli alta
kondiĉo, kaj eĉ al supernatura renaskiĝo, per kiu ili povas sperti la
feliĉecon de la adoptaj filoj de Dio, la dignecon propran al la fratoj de
Kristo, la beatan sorton de la graco kaj ĝojo pro la enloĝado de la
Spirito Sankta; plie, ili konsciu, ke plej vere ili estas vokitaj al
novspeca vivo, en kiu nenio homa estas forigita, sed nur la malfeliĉa
stato de la hereda peko malaperis; en ĝi ĉio homeca povas prosperi,
atingante la plej belan kaj altan gradon de perfekteco kaj produktante la
plej abundajn kaj plej sanktajn fruktojn. Ĉar la nomo de kristano kaj la
ricevo de la sankta bapto ne estas aferoj rigardeblaj kiel sensignifaj, aŭ
kiujn oni rajtus neglekti. Male, ili nepre devas tuŝi profunde kaj
feliĉige la konsciencon de ĉiu homo kristana. SPIRITA KAJ MORALA PERFEKTIĜO La vivo kristana, kiun la Eklezio proponas kaj akcelas,
havas la devon gardi sin kontraŭ ĉio, kio povus ĝin falsi, korupti aŭ
submeti, kvazaŭ ĝi defendus sin kontraŭ la infektopovo de ia eraro aŭ
malbono. Aliflanke, al la formoj de vivado kaj pensado, kiujn la historia
disvolviĝo al ĝi proponas aŭ trudas, ĝi konformiĝu ja nur tiagrade, kiom
ili ne kontraŭas la principojn de ĝia religia kaj morala doktrinoj; kaj
krome, adoptinte tiujn formojn, la kristanoj strebu tuj ilin plibonigi,
nobligi, akceli kaj sanktigi. Per tio la Eklezio estas instigata konstante
ekzameni sin mem kaj kontroli sian sintenon; tio estas tasko, kiun nia
epoko postulas tre insiste kaj serioze. LA DANĜEROJ DE PROFANA VIVKONCEPTO Multaj kristanoj nepre opinias, ke la renoviĝo de la
Eklezio ĉefe konsistas en tio, ke ĝi mem adaptu siajn konceptojn kaj
morojn al la profanaj moroj kaj tendencoj de la nuna mondo. La logoj de la
vivo profana ja estas ekstreme abundaj en nia epoko. Al multaj homoj sekve
ŝajnas, ke tia konformiĝo ne nur estas necesa, sed eĉ tre saĝa. En tiaj
kondiĉoj, se troviĝas iu homo, en kiu nek la Dia kredo havas profundajn
radikojn, nek la firma observado de la leĝoj ekleziaj estas atentata,
povas okazi, ke li opinias la tempon ĝusta por adapti sin al la profana
vivmaniero, kvazaŭ tiu ĉi estus la plej bona, kiun kristano povas kaj
devas akcepti. Tiu ekscesa adaptiĝemo regas pli kaj pli jen sur la kampo
de la filozofio, jen plie ĉe la vivo praktika, en kiu fariĝas ja pli kaj
pli dube kaj malfacile difini, kio estas ĝusta kaj konforma al honesta
konduto. LA ORDONO DE AMO Ĉu la amo ne estas la ĉefaĵo kaj kvazaŭ la centro de
tiu providenca savo-plano de Dio, kiun konigas unuanime ambaŭ Testamentoj
? Ĉu ne al la amo la Eklezio strebas per sia tuta vivo spirita ? Ĉu ne,
fine, al pli klara, pli plena kaj pli ĝoja kono de la amo kondukas jen la
esploroj de la sankta teologio, jen la praktiko de la kristana pieco, ĉar
ili ja instigas la menson al persista meditado de la trezoroj de la
Sanktaj Skriboj kaj de la Sakramentoj, kiujn la Eklezio heredis kaj havas
la devon gardi, studi, konigi kaj administri? En vero, unuanime kun niaj
Antaŭuloj kaj kun tiuj Sanktuloj, kiujn nia epoko aldonis al la ĉiela kaj
surtera Eklezio, kaj kun la sento de pieco de ĉiuj kredantoj formantaj la
kristanan popolon - ni havas la nepran konvinkon, ke la amo devas akiri
hodiaŭ la lokon, kiun ĝi meritas, nome la plej altan kaj ĉefan, en la
rangovico de la bonoj, en rilato religia kaj morala; kaj ne nur en taksado
teoria, sed ankaŭ en la praktiko kaj la aplikoj de la vivo kristana. Ni
asertas tion jen pri la amo al Dio, kiu sian amon al ni abunde elverŝis,
jen pri la amo, kiun ni devas niavice transdoni al niaj fratoj, nome al
ĉiuj membroj de la homaro. La amo igas ĉion klara. La amo kondukas ĉion al
ĝusta plenumo. Ekzistas absolute nenio, kio ne bezonas esti farita kaj
renovigita per la amo. La amo “ĉion suferas, ĉion fidas, ĉion esperas,
ĉion eltenas” (1 Kor 13, 7). Kiu el ni ne scias tion ? Kaj se ni tion
scias, ĉu nun ne estas la ĝusta momento praktiki la amon? La proponita bildo de la samtempe la plej alta kaj plej
humila perfekteco kristana gvidas tute nature nian penson al la plej
sankta Virgulino Maria; ĉar ŝi mem komplete kaj en mirinda maniero
spegulas en si tiun perfektecon, ja eĉ al tiu modelo ŝi konformigis sian
vivon ĉi-tere, kaj nun en la ĉiela sidejo ŝi vivas en ties brileco kaj
beateco. LA DIALOGO DE LA EKLEZIO La Evangelio ne aprobas la konduton de tiuj, kiuj sen
ia espero stagnas en nesanigeblaj koruptoj de la homa esenco. Entute la
Evangelio de Kristo estas lumo, noveco, energio, ĝusta vivo, sano, savo.
Ĝi kreas freŝan, apartan vivo-stilon, pri kiu aludas certaj paĝoj de la
Nova Testamento kaj rekte admonas nin S. Paŭlo: “Ne konformiĝu al tiu ĉi
mondo, sed reformiĝu en la noveco de via kompreno, por ke vi spertu, kiel
bona, agrabla kaj perfekta estas la volo de Dio” (Rom 12, 2). VIVI EN LA MONDO, SED NE LAŬ LA MONDO Estas tre necese, ke ĉiu kristano de nia epoko ĝuste
konsideru tiun apartan kaj mirindan stilon de vivo; tio instigos lin ĝoje
konscii pri sia homa indeco, defendi sin kontraŭ la infektopovo de la
malvirtoj lin ĉirkaŭantaj, liberigi sin de la trompoj de la lukso. La Eklezio havas la devon iniciati dialogon kun la
homaro, interne de kiu ĝi vivas; ĝi devas pretiĝi al propono, anonco,
interparolo. Antaŭ ol ni gvidos la mondon al la kredo, necesas, ke ni
proksimiĝu al ĝi kaj kun ĝi interparolu. KLARECO, MILDECO, FIDINDECO, SPERTECO La dialogo devas esti rigardata kiel unu el la manieroj
plenumi la taskon apostolan kaj kiel instrumento por akordigi la animojn.
Sed necesas, ke ĝi havu la kvalitojn, kiuj ebligas sukceson. Krome
necesas, ke nian dialogon akompanu tiu mildeco, pri kiu Kristo admonis
nin, dirante: “Lernu de mi, ĉar mi estas milda kaj humilkora” (Mat 11,
29). Ni provu pripensi nian rilaton al la enhavo, nian vivon, kion ni
vere deziras atingi. Ni sincere konfesu, ĉu ni vivas en la mondo kun
deziro havigi ĉion, kion ni vidas kaj kiel ni vidas en la ĉirkaŭaĵo, kun
intenco vivi same kiel ĉiuj aliaj, do laŭ la mondo. Aŭ ni tamen kapablas
malsimili, iri la propran vojon, sekvante tiel Jesuon. Povas okazi, ke ni
nekapablaj sekvi Lin facile kritikas kaj kondamnas tiujn, kiuj tamen
klopodas, provas ne vivi laŭ la mondo. Kion vi opinias ? Prilaboris Jitka Skalická
La verda skapulario kun emblemo de Koro de Senmakula
Maria estas unu el multaj donacoj, kiujn por ni postlasis Dipatrino. Tiun
ĉi donacon ŝi konfidis al fratino el monaĥejo de Sankta Vincento - Ordeno
de Mizerikordaj Fratinoj – Justina Biskeiburu (Bisqueiburu), kiam
Dipatrino aperis al ŝi en monaĥejo. Sciigoj pri infaneco kaj juneco de Justina ĝis ŝia
monaĥiniĝo estas sufiĉe malmultaj. Ŝi naskiĝis la 11-an de novembro 1818.
Baldaŭ ŝi orfiniĝis, kaj adoptis ŝin ŝiaj geonkloj. La 27-an de novembro
en la festotago de mirakla medaliono de Dipatrino oni ŝin akceptis en
noviciato de menciita monaĥejo de Sankta Vincento, situanta en Parizo sur
strato Baka 140. La 28-an de januaro en 1840 Justina preĝis antaŭ
antikva statueto de Sankta Virgulino Maria. Tiu statueto estis konata kiel
mirakla, kaj jen, antaŭ Justina aperis Dipatrino. Ŝi estis vestita en
longa blanka vestaĵo kun surŝultre metita helblua mantelo. La hararo
kovris ŝultrojn, kaj enmane Ŝi tenis sian flamantan koron. Ŝi aspektis
kiel Reĝino kaj el Ŝi elradiadis nure por ĉielo karaktera beleco. Trafita
de admiro rigardis Ŝin fratino Justina, kaj intencante alparoli, la vizio
subite malaperis. Dum noviciato kvar aŭ kvin fojojn, sed ĉiam en la
Festotago de Dipatrino, la priskribita vizio denove kaj denove aperadis
antaŭ Justina. Post finiĝo de noviciato oni sendis Justinon al Blangio
(Blanque) kiel instruistinon de la lernejo. La 8-an de septembro, en la naskiĝtago de Sankta
Virgulino Maria dum meditado antaŭ fratino Justina denove aperis
Dipatrino. Ŝi montris al Justina verdan ŝtofpeceton, kiu havis samkoloran
verdan ŝnureton. Unuflanke tiu ĉi emblemo havis la bildon de Dipatrino,
kiu enmane tenas per glavo trapikitan flamantan koron. Sur la dua flanko
estas pligrandigita bildo de la sama Koro kaj super ĝi estas kruco. La
Koron ĉirkaŭas ovalforma surskribo de la preĝo: “Senmakula Koro de Maria,
preĝu por ni nun kaj en la horo de nia morto!” Dipatrino sugestis Justinon kompreni, ke tiu ĉi emblemo
tre helpos revenigi animojn al Dio, precipe tiujn, kiuj perdis kredon kaj
fidon, kaj ankaŭ tion, ke ĝi helpos feliĉe forlasi la mondon. Pro multaj kaŭzoj estis longdaŭre prokrastita pretigo
de la skapularioj, kaj la Sankta Virgulino dum diversaj siaj aperoj, kiuj
sekvis unu post la alia de la jaro 1840 ĝis la jaro 1846, pri tio plendis
al fratino Justina. Satano promesis fari barilojn kontraŭ intencoj pretigi
la skapulariojn. La unua ŝtofa sendaĵo por pretigo de la skapularioj
perdiĝis, poste ĝi estis trovita, sed difektita kaŭze de humideco en ia
fervoja branĉo. La kliŝo, kiun oni preparis por ambaŭflanka preso de la
skapularioj, hazarde falis teren kaj disrompiĝis. Ĉu Satano sciis, kiom da
bono alportos tiuj skapularioj? Tamen finfine la skapulariojn oni pretigis
kaj disdonis. Tiu ĉi nova formo de Dipatrina adorado tre rapide
disvastiĝis ne nur en Francio, sed tutmonde. Kiamaniere oni devas uzi la skapularion, difinis la
Dipatrino mem. Por uzi ĝin ne bezonatas ia permeso. Sufiĉas, ke
skapularion benu iu katolika pastro. Poste oni portadu ĝin pendantan
surkole aŭ metitan enpoŝe, en la libro aŭ sub kuseno, aŭ simple ĝi estu
pendanta surmure en videbla loko de la ĉambro. Sola preĝo, kiun oni
plenumas ĉiutage, estas menciita surskribo sur la dua flanko de medaliono
ĉirkaŭanta la Koron: “Senmakula Koro de Maria, preĝu por ni nun kaj en la
horo de nia morto!” Se la persono, al kiu oni intencos donaci la
skapularion, rifuzas ĝin akcepti, la donacanto povas mem ĝin anstataŭ tiu
persono portadi aŭ restigi ĝin en sia loĝejo, plenumante ĉiutage anstataŭ
tiu persono la menciitan preĝon. La verdan skapularion aprobis Papo Pio la
IX-a en la jaro 1863 kaj ankoraŭ refoje kelkajn jarojn pli poste. Sed kio
okazis kun fratino Justina, ricevinta la gracon vidi tiun miraklon poste? En Blangio ŝi laboris nur unu jaron kaj poste ŝi
transloĝiĝis Versajlon, kie kun elstara zorgemo kaj amo ŝi privartis
malsanajn mizerulojn. Poste kelkmonatojn dum Krimea Milito ŝi agadis en
Konstantinopolo, priflegante la soldatojn. Reveninte de tie, oni konfidis
al Justina zorgi pri ia milita hospitalo en Alĝerio. Poste ŝi laboris en
Romo, kaj ŝia devo estis zorgi pri zuavoj*, kiuj pruvis sian heroecon
antaŭ la Papo Pio la IX-a. La Papo alte aprezis laboron de Justina. Li
ofte akceptis ŝin aŭdience. Poste oni konfidis al Justina estri en
Karkasono t.n. Dian Gastejon (hotelon), kie ŝi restis ceterajn 35 jarojn
(1868-1903). La 23-an de septembro en la jaro 1903, atinginte 82 -jaraĝon
post 65-jara profesia agado kiel ordena mizerikorda fratino, ŝi trankvile
redonis sian animon al Sinjoro. Indas mencii, ke tiuj, kiuj kun kredo kaj fido portadis
la verdan skapularion, ricevis sennombrajn gracojn. Sekvontaj atestantoj
estas nur kelkaj ekzemploj de ricevitaj gracoj dum lastaj jaroj. Mi kredas, ke en akcidento ambaŭ miajn filinojn savis
la Koro de Senkulpa Maria. La verda skapulario tiumomente troviĝis sub la
seĝo de ŝoforo. (S. J., Irlando) Mi iĝis senlaborulo, kaj sentis min tre afliktita. Post
ricevo de la skapulario de mia edzino, mi portadis ĝin pendigitan surkole,
ĉiutage preĝante. Baldaŭ mi iĝis trankvila, trovis novan laboron, plu
daŭriganta portadi la skapularion. (E.F.M., Usono) Subite malsaniĝis mia kolecisto, sed mi ne rapidis
viziti kuraciston. Anstataŭ tio mi komencis portadi la verdan skapularion.
Tiutempe, kiam mia sanstato malpliboniĝis, mi loĝis en Londono, sed mia
kuracisto libertempis. Oni urĝe veturigis min al hospitalo, kaj post
sukcesa operacio mia sanstato pliboniĝis. Iam pli poste kirurgo diris al
mi, ke se tiumomente ne okazus la operacio, post 48 horoj mi apenaŭ plu
estus vivanta. Centprocente mi kredas, ke pri resaniĝo mi devas danki al
verda skapulario de Dipatrino. (J.C.F., Britio) Mia filo jam kelkajn jarojn ĉesis partopreni Diservojn,
rezignis pri Eŭkaristia Sakramento. Mi metis en lian kapkusenon la verdan
skapularion. Kelkajn semajnojn poste li vizitis pastron, faris
pekkonfeson, kaj post tio li jam regule vizitadas preĝejon kaj akceptas
sakramentojn. (N. el Britio) Dum pilgrimado al Lurdo mi donacis la verdan
skapularion al iu sinjoro de alia grupo de pilgrimantoj. Li tuj metis ĝin
sur kolon. Atenteme li tralegis aldonitan folieton kaj tuj plenumis la
preĝon. Laŭ lia rakonto li pli ol 30 jarojn ege suferis pro doloro de
vertebraro. Jam en la sama tago, post tagmezaj banadproceduroj li forpuŝis
flanken lambastonojn kaj handikapulan kaleŝeton kaj komencis memstare
paŝadi. (J. M., Britio) Kara fratino! Mi dankas por de vi donacita verda
skapulario! Mia kuzo Ĝimi, kiu estis ege malsana, post kelkjara interrompo
vizitis pastron, faris pekkonfeson kaj li nun ĉiusemajne vizitadas
preĝejon kaj akceptas sakramentojn (M.B. Britio) Du aferoj turmentis min. La unua estis kelkmonata
nevizitado de la preĝejo kaj neakceptado de la sakramentoj. La dua estis
tiu, ke mi enmiksiĝis en ian malhonestan aferon kaj post du semajnoj mi
estis juĝita. Foliuminte diversajn personajn dokumentojn, mi trovis
hazarde inter ili la verdan skapularion kun informa folieto. Tuj mi
komencis portadi ĝin kaj preĝi. Post kelkaj tagoj mi faris pekkonfeson kaj
akceptis sakramenton. Baldaŭ mi de prokuroro ricevis leteron kun sciigo,
ke la akuzo kontraŭ mi estas nuligita. (N. el Britio) *Zuavoj - iamaj infanterianoj de franca nordafrika
armeo.
La Papo atingis novan rekordon. Ekde la 14-a de marto
2004 pontifikato de Johano Paŭlo la Dua estas en la historio de la Eklezio
dua la plej longa. Oni preterlasu tiun de Sankta Petro, pri kiu la datoj
ne estas unuanime aprobitaj. La Papo superis 9280 tagojn de la Papo Leono XIII-a,
kies pontifikato daŭris de la 20-a de februaro 1878 ĝis la 20-a de julio
1903. Li papiĝis en sia 68-a jaraĝo. Unua loko apartenas al Papo Pio IX-a, elektita kiel
54-jaraĝa la 17-an de junio 1846 kaj restanta en la papa ofico ĝis la 7-a
februaro 1878. Dum 25-jara pontifikato la Papo Johano Paŭlo la Dua
atingis multajn rekordojn. Okazis: Laŭ vatikanaj fontoj por DB prilaboris Jitka Skalická
Se vi estas luterano, fondis vian religion Marteno
Luther, ekskatolika monaĥo, en la jaro 1517. Se vi apartenas al anglikanoj, fondis vian eklezion
reĝo Henriko VIII-a en la jaro 1534, ĉar la Papo ne permesis al li
divorcon kun rajto je nova geedziĝo. Se vi estas presbiteriano, fondis vian religion John
Knox en Skotlando en la jaro 1560. Se vi estas ano de protestanta episkopa eklezio, via
religio estas radikido de anglikana eklezio, kiun fondis Smuel Seabury en
usonaj kolonioj en la 17-a jarcento. Se vi apartenas al kongregacia religio, fondis vian
eklezion Robert Brown en Nederlando en la jaro 1582. Se vi estas metodismano, vian religion fondis John kaj
Charles Wesley en Anglujo en la jaro 1744. Se vi estas unitariano, fondis vian eklezion Theophilus
Lindley en Londono en la jaro 1774. Se vi estas mormono (Sanktaj de lastaj tagoj), vian
religion fondis Jozefo Smith en Usono en la jaro 1829. Se vi estas baptisto, vi dankemas por instruo de via
religio al John Smits, kiu ĝin komencis en Amsterdamo en la jaro 1605. Se vi apartenas al nederlanda reformita eklezio, vi
agnoskas kiel vian fondinton Michael Jones, ĉar li instigis fondon de via
religio en New York en la jaro 1628. Se vi praktikadas diservojn kun Savarmeo, do ĝian
ekziston komencis en Londono en la jaro 1865 Wiliam Booth. Se vi estas kristana sciencismano, rigardu la jaron
1879 kiel jaron de ekesto de via religio, kaj s-inon Mary Baker Eddy kiel
ĝian fondintinon. Se vi apartenas al iu el religiaj organizaĵoj, konataj
kiel Eklezio Nazarena, Pentekosta Movado, Eklezio de Sanktaj Pilgrimantoj,
Atestantoj de Jehovo, apartenas via religio al centoj da sektoj, kiujn
fondis la homoj dum lastaj kvindek jaroj. Se vi estas romkatoliko, vi scias, ke vian eklezion
fondis en la jaro 33 Jesuo Kristo, Filo de Dio, kaj ke tio estas konstante
la sama eklezio.
POŜTKARTO EL ITALUJO - SOMERO 2003 Ne estis vi sunan someron Ne estis vi en la antika brilo Ne estis vi sur la montetoj
Ne estis vi en la romantikaj Al la aĵuraj arkoj de la gotik-venecia Hodiaŭ mi ne memoras - jam mi ne scias, Leszek Łęgowski,
marto 2004. Tradukis Bogusław
Sobol.
FORPASIS EMINENTA ESPERANTISTO,
AMIKO KAJ FRATO La 2-an de aprilo, kelkajn tagojn antaŭ sia 75-jariĝo
en sia hejmo en Weilheim/Teck (Germanio) en prizorgada, familia flegado
endormiĝis pace nia sincera amiko kaj kara frato Pastoro Adolf Burkhardt
(*10.04.1929, ✝02.04.2004). Lia entombigo okazis je la Sankta Ĵaŭdo, la
8-an de aprilo 2004, sur la tombejo en Weilheim tuj post la ekumena
Diservo en la Peters-preĝejo, kiun partoprenis ankaŭ ĉirkaŭ tridek
esperantistoj. IKUE reprezentis ĝia vicprezidantino Marija Belošević
el Kroatio. Pastoro Adolf Burkhardt estis longjara prezidanto de
Kristana Esperantista Ligo Internacia (KELI), ĝia nelacigebla “motoro”,
sindona strebanto pri disvolvo de la ekumenaj rilatoj inter IKUE kaj KELI,
homo tre klera, laborema, bonkora kaj modesta. Liaj meritoj surkampe de
kristana E-movado estas grandegaj kaj longe ni ĉerpos el fontoj, kiujn li
dum sia vivo plenigis. Persone mi ekkonis lin dum la Unua Ekumena E-Kongreso
en la jaro 1968 en Librugo (Germanio). Pli poste dum kelkaj pluaj ekumenaj
E-kongresoj aŭ seminarioj. Lastan fojon mi havis la eblecon travivi en
internacia medio kun li kaj kun ceteraj gefratoj de IKUE kaj KELI belajn
tagojn de Seminario pri Adoru pasintjare en Strasburgo. En mia tre amika
interparolo li diris al mi kromalie jenan frazon: “Miloŝ, verdire, interne
mi ne plu sentas min luterano, sed katoliko”. Vere serioze li praktikis
ĝustan ekumenismon. Dum sia malsanperiodo li estis zorgeme priflegita kaj
ofte vizitita de multaj geamikoj, ankaŭ esperantistoj. Tiuj, kiuj ne povis
persone lin viziti, havis la eblecon tre ofte retpoŝte ricevadi aktualajn
raportojn pri lia situacio danke al s-ro Walter Goelz kaj nia KELI-frato
Siegfried Krueger. Tiamaniere ĉirkaŭ frato Adolfo formiĝis preĝrondo,
akompananta kaj subtenanta lin perpreĝe ĝis lia transiro en la eternan
Patrujon. Ripozon eternan donu al li, Sinjoro, kaj la senfina
lumo lumu al li! Li ripozu en paco! Al lia edzino Grete, kiu modele akompanis lin ne nur
dum la tuta lia vivo, sed ankaŭ dum ĉiuj esperantistaj aranĝoj, mi
esprimas nome de IKUE kaj la Ĉeĥa IKUE-Sekcio sinceran kondolencon. Miloslav Šváček -
prezid. de IKUE
Estimataj, en tiu ĉi jaro Internacia Esperanto-Muzeo
(IEM) festas jubileon: Antaŭ 75 jaroj ĝi fariĝis parto de la Aŭstria Nacia
Biblioteko. Estas unika fakto, ke Nacia Biblioteko oficiale vivtenas
Esperanto-Muzeon kaj Esperanto-Bibliotekon. Pro tiu subteno IEM fariĝis la
plej granda plene funkcianta biblioteko por Esperanto kaj
Interlingvistiko, tute je la servo de esperantistoj kaj lingvistoj. Ĝia
elektronika katalogo (TROVANTO) estas alirebla pere de nia hejmpaĝo:
http://www.onb.ac.at/sammlungen/plansprachen/eo/index.htm Okaze
de tiu jubileo Aŭstria Nacia Biblioteko organizos simpozion, pri kiu ni
kore petas vin informi en via revuo. Christian Cimpa, IEM.
ESPERANTO EN LA URAGANO DE IDEOLOGIOJ Internacia Esperanto-Simpozio en la Aŭstria Nacia
Biblioteko La 8-an kaj 9-an de oktobro 2004 la Aŭstria Nacia
Biblioteko en kunlaboro kun Universala Esperanto-Asocio organizos
simpozion okaze de du Esperanto-jubileoj: la centa datreveno de la naskiĝo
de Lidia Zamenhof (1904-1942) kaj la 75-jariĝo de la Internacia
Esperanto-Muzeo (IEM, aligita al la Aŭstria Nacia Biblioteko en 1929). Prelegos Ulrich Lins (Germanio/Japanio, ĉefpreleganto),
Vilmos Benczik (Hungario), Wera kaj Detlev Blanke (Germanio), Heiner
Eichner (universitato de Vieno, Aŭstrio), Alex Kaefer (Aŭstrio), Herbert
Mayer (IEM, Aŭstrio), Claude Piron (Svisio). La historio de Esperanto kaj la sorto de esperantistoj
estas firme ligitaj al la ĝenerala historia evoluo. Verki historion de
Esperanto signifas verki kadre de la historio de la mondo. Tion montris
Ulrich Lins per “La danĝera lingvo. Studo pri la persekutoj kontraŭ
Esperanto”. Esperanto do ne estas io ekzotika kaj marĝena, kiel foje
opinias la ĝenerala publiko, sed ĝi estas integra parto de historiaj
evoluoj. Tiu fakto estas la elirpunkto de la simpozio, kiu
pritraktas la destinon de Esperanto en la politikaj-ideologiaj uraganoj de
la pasinta jarcento, fokusante interalie la atenton al la sorto de Lidia
Zamenhof (murdita en la koncentrejo Treblinka en 1942) kaj de la
Internacia Esperanto-Muzeo (fermita en 1938 fare de la nazioj). Apud tio
pritraktiĝos ankaŭ temoj, kiuj tuŝas la nuntempon: Kia estas hodiaŭ la
situacio de Esperanto en la mondo? Kiel aspektas la rilato inter Esperanto
kaj la nunaj politikaj regantoj? Kiel kondutu la esperantistoj en mondo,
kiu almenaŭ en la publika diskurso ege malfavoras la ideon de artefarita
internacia helplingvo, sed aliflanke pere de modernaj teknologioj ofertas
novajn eblecojn? Laborlingvo dum la unua duontago de la simpozio estos
la germana por la ne-Esperanta publiko - la cetero disvolviĝos en
Esperanto. Paralele okazos: malfermo de ekspozicio pri la sama
temo en la Internacia Esperanto- Muzeo, prezento de la noveldonita plena
verkaro de Lidia Zamenhof kaj internacia Cseh- kurso por tutkomencantoj.
(La germana nomo de la aranĝo estas: Die gefährliche Sprache.) Partoprenkotizo: 50,- eŭroj, por studentoj kaj
lernantoj 35,- eŭroj. Christian Cimpa, Internacia Esperanto-Muzeo, Sammlung
für Plansprachen und Internationales Esperanto-Museum der Österreichischen
Nationalbibliothek, Hofburg, Michaelerkuppel, AT-1010 WIEN, Tel.: 0043/1/
535 5145. Hejmpaĝo kun la elektronika katalogo TROVANTO:
BIHOR - REGIONO DE VARMAJ AKVOJ EN
RUMANIO Oradea estas bela urbo, situanta flanke de rivero
Rapida Kriŝo (Crişul Repede). Ĝia
historio ekde jarmiloj fontas en neolitika epoko. Arkeologoj trovis ilojn,
ceramikaĵojn kaj objektojn el kupro, oro kaj arĝento (ortrezoro el la fino
de bronzepoko estas unu el la plej valoraj en Rumanio). Ili pruvis, ke
dakoj el regiono Bihor partoprenis historion de libera Dakio kaj ĝian
progresintan materian kulturon. Oradea havis urban karakteron ekde la
komenco de la 13-a jarcento. Situanta nur dek kilometrojn de la okcidenta
landlimo, ĝi estas administrejo de departamento Bihor. La urbo havas pli
ol 225 mil loĝantojn. Ĝi estas la dua la plej granda en la okcidenta
regiono kaj la dek unua en Rumanio. La plej malnovaj ĝiaj restaĵoj datiĝas
el la 5-a jarcento antaŭ Kristo. Oradea situas 1816 km for de Parizo, 164 km de Romo,
515 km de Vieno kaj 256 km de Budapeŝto. La ĉefurbo Bukareŝto situas en
595 km distanco de ĝi. La tereno de Bihor havas multforman amfiteatran
reliefon, ŝtupforme plialtiĝantan de 110 m en okcidenta parto ĝis 1848 -
en orienta parto (Bihor-masivo). La beleco de la lokoj, la pitoreska pejzaĝo, la
karstformacioj, la rara flaŭro, la historiaj kaj arkitekturaj monumentoj,
la aŭtentika popolarto kaj folkloro, kaj precipe abundo da mineralfontoj,
“la blanka bolanta oro” - fonto de sano, faras la urbon Oradea kaj ĝian
ĉirkaŭaĵon ideala loko por feriado, studado kaj refreŝiĝo. Inter la ĉefajn historiajn vidindaĵojn vicigas sin
precipe la Baroka Palaco, iama romkatolika episkopejo, konstruita inter la
jaroj 1762-1777 de Johano Michael Neumann laŭ planoj de Franz Anton
Hillebrandt. La konstruaĵo estas fama pro ĝiaj 365 fenestroj. Ekde la jaro
1971 ĝi funkcias kiel muzeo de la lando de Kriŝoj, sed oni esperas
baldaŭan ĝian redonon al la eklezio. Plua grava historia konstruaĵo estas romkatolika
Baziliko. Ĝi, la romkatolika katedralo komence de 1991 ricevis la rangon
de baziliko fare de Papo Johano Paŭlo la Dua. Kune kun la Baroka Palaco
kaj Kolono de Kanonikoj, situantaj en kelkmetra distanco, ĝi formas
katolikan konstrukomplekson, projektitan de arĥitekto Franz Anton
Hillebrandt. Oni ĝin konstruis inter la jaroj 1752-1780 helpe de Giovanni
Battista Ricca, Domenico Luchini kaj Johano Michael Neumann. La baziliko
estas la plej granda baroka preĝejo en Rumanio. Monumenta konstruaĵo en novklasika stilo estas la
Urbodomo. La supraj etaĝoj estas ornamitaj per simbolantaj statuoj.
Ĉiuhore tursonorilo aŭdigas muzikon el marŝo de Avram Iancu (Avram Janku),
unu el estroj de la revolucio en 1848. Kaj menciinda estas Palaco kaj Trairejo de la Nigra
Aglo. Ĝi estas unu el la plej gravaj palacoj, konstruita en secesia stilo
en Transilvanio (1907-1908), kiun plibeligas Y-forma trairejo, tegmentita
per kolorvitraloj, kondukanta al tri stratoj. Irene Szűcs,
Oradea, Rumanio
AŬTUNA RENKONTO DE LA ĈEĤA
IKUE-SEKCIO En la finsemajnaj tagoj de la 1-a ĝis la 3-a de oktobro
2004 okazos en urbeto Žirovnice (Ĵirovnice) tradicia aŭtuna renkonto de la
ĉeĥaj katolikaj esperantistoj. Žirovnice estas urbeto kun tri mil
enloĝantoj, situanta en belega ondiĝanta regiono de Bohemia-Moravia
Montetaro proksime de urbo Pelhřimov.
Dominantas al ĝi kastelo, fondita en la 13-a jc., pli poste rekonstruita
je renesanca kastelo. Alia grava konstruaĵo estas novgotika trinava paroĥa
preĝejo de sanktaj Filipo kaj Jakobo (1868-72).
RAPIDE PROKSIMIĜAS LA NUNJARAJ ARANĜOJ Nur kelkaj semajnoj dividas nin de la 57-a Kongreso de
IKUE, okazonta en la tagoj de la 3-a ĝis la 10-a de julio en Litovio en
urbo Kretinga. La Ĉeĥa IKUE-Sekcio por atingi facile la kongresurbon
organizas buskaravanon. Kapacito de la buso estas plene okupita. Dumvoje
oni planas viziti la ĉefan polan pilgrimlokon - Helan Monton en
Ĉenstoĥovo, kaj dum revena vojaĝo litovan urbon Kovnon. Feliĉan vojaĝon
kaj ĝojan renkonton en Kretinga! Unu monaton post la IKUE-Kongreso okazos en Sebranice
en Ĉeĥio la 13-a Katolika E-Tendaro (laŭvice la 22-a IKUE-Tendaro). En
bela kaj frateca medio la tendaranoj kune travivos unu semajnon de la 7-a
ĝis la 14-a de aŭgusto 2004. Sendube la nunjara tendaro estos same bela,
kiel ĉiuj ĝis nun okazintaj tendaroj. En la tendaro oni povas
pliperfektigi sian lingvan scion de Esperanto kaj travivi belajn spirite
riĉajn kaj refreŝigajn tagojn. Pluajn informojn oni povas akiri per subaj
poŝt- kaj ret-adresoj. Ĝis la revido en nunjara KET! La tradicia aŭtuna renkonto de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio
okazos nunjare en urbeto Žirovnice en semajnfinaj tagoj de la 1-a ĝis la
3-a de oktobro 2004. Ankaŭ tiu ĉi aranĝo promesas ĝuon de belaj travivaĵoj
en bela naturregiono kaj medio de la katolikaj esperantistoj. Do ĝis la!
KONTRIBUAĴO
AL TRAKTADO DE LA PLENA PARLAMENTO
(Parto 3) III.B. Dekanejoj (vikariejoj) III.B.1 Ĝis nun la diocezoj en Bohemio estas
dividitaj je vikariejoj, en la diocezo de Brno ankoraŭ plu je
dekanejoj kaj en la ceteraj moraviaj diocezoj sole al dekanejoj.
Tiun ĉi neunuecon estas bezone anstataŭigi per unueca sistemo
valida por la tuta teritorio de la ŝtato kaj ordigi grandecon kaj ankaŭ
limigon de tiuj ĉi mezaj administraj unuoj unuflanke konsidere al la
publika administra aranĝo, aliflanke laŭ bezonoj de animzorgado, por ke la
unuoj formu reale funkciantajn distriktojn. Ilia amplekso ofte estu malpli
granda kompare kun la nuntempaj vikariejoj, por ke ili respondu al la
naturaj teritoriaj unuoj. La centroj de spirita administrado povus esti
precipe en la sidejoj de la nuntempaj nove establitaj t.n. komisiitaj
civitoj. III.B.2 Ni rekomendas enkonduki sole la nomon
dekanejo, kiel ĝi estas kutima ankaŭ en la najbaraj landoj kaj fine
ankaŭ pro tio, ke la nomindiko „dekano“ klare distingas ĝian portanton
disde la episkopaj vikarioj. Fine devus esti nuligita la honora titolo
dekano, kiu nuntempe jam perdis sian signifon. III.C Paroĥoj kaj animzorgaj centroj III.C.1 La karakterizo de paroĥo en la senco por ni
postlasita ekde Jozefo la II-a (la jozefisma reformo), absolute ne
respondas plu al bezonoj de la nuna tempo. Paroĥo eĉ plu devus
resti la baza eklezia administra unuo, sed precipe kiel vivopova ĉelo
de spirita vivo. La amplekso kaj lokigo de paroĥaj sidejoj devus esti
adaptitaj al la nuntempa kaj supozata urbanisma kaj demografia strukturoj
de la koncerna teritorio. III.C.2 Ĉar eĉ en la proksima futuro ni ne povos
kalkuli kun plensufiĉo de pastroj, ni proponas paroĥojn, post ilia necesa
redukto en la kamparo kaj kompletigo precipe en grandaj urboj, dividi al
tri kategorioj:
a)
Bazaj paroĥoj Temas pri malgrandaj
paroĥoj, kiujn kutime ne eblas okupi pere de pastro, tial ĝian
administradon komisie plenumadus animzorga asistanto aŭ eventuale diakono. b)
Ĉefaj paroĥoj Temas pri relative
gravaj paroĥoj, kiuj devus esti okupataj per pastro, sed tiu tamen ne
estus komisiata administri plian nombron da paroĥoj (excurrendo). c)
Centraj paroĥoj Tiuj havu sidejon ĉiam
en la centro de administra distrikto, kutime do en iom granda urbo, urbeto
aŭ en grava vilaĝo. Ilia tasko estus sekurigi ĉiuflankan spiritan
prizorgadon ne nur en la propra paroĥo, sed ankaŭ en la proksima
teritorio, t.s. ankaŭ por la najbaraj bazaj paroĥoj. Parto de ĉiu centra
paroĥo devus esti bone ekipita komplekso kun salono, lernoĉambro,
klubejoj, hobiĉambroj, biblioteko kaj laŭeble ankaŭ kun sportejo. Kie oni
trovus bonajn kondiĉojn, tie estus taŭge ligi al ĝi eklezian
infanĝardenon, domon de kvieta maljunaĝo k.s. III.C.3 Ni proponas kompletigi la sistemon de
paroĥoj, precipe en grandaj urboj, per animzorgaj centroj ekipitaj
solide por spirita kaj preevangeliza aktivecoj. Temus pri
kompleksoj ebligantaj ĉiaflankajn agadojn, inkluzive de la sportaj,
ankoraŭ en pli vasta amplekso ol en la centraj paroĥoj (en tiu ĉi senco
estas instruaj la salezanaj oratorioj) lige kun eklezia infanĝardeno,
eventuale ankaŭ kun baza lernejo k.a. La animzorgaj centroj ofte
kompletigus mankantajn establaĵojn por ĉirkaŭaj malnovaj paroĥoj, kie por
tio ofte ne estas konvenaj kondiĉoj. III.C.4 En ĉiu rezidejo de episkopo aŭ en
ties proksimo estas inde establi diocezan domon kiel la plej
signifan centron por okazigado de gravaj aranĝoj – kunsidoj, konferencoj,
seminarioj – kun loĝigeblo kaj manĝejo, kapelo, biblioteko kun legosalono,
lernoĉambroj, klubejoj ktp. Kompreneble, tian objekton estas necese uzadi
ankaŭ komerce (restoracio, hotelĉambroj, vendejo…).
III.C.5 Enkadre de la ekleziaj provincoj estas necese iom-post-iome krei
reton de specialaj centroj por daŭra kaj okaza restado kun
difinita celo: Lokoj por renkontiĝoj kaj por interna resaniĝo,
restadlokoj por familioj kun infanoj, por junularo, infantendaroj, stacioj
por homoj en kriza situacio ktp. En tiu ĉi sfero estas necesa kunlaboro
kun pluaj komunumoj kaj organizoj, kiuj pri la koncerna problemaro
okupiĝas. III.C.6 La realigo de tia ĉi aranĝo de la eklezia
administracio kaj de la akcesoraj establaĵoj postulas ellabori
longtempan koncepton kaj poŝtupan elfaradon de bezonataj kondiĉoj.
Ĉiukaze la transiro el la nuntempaj kondiĉoj al la nova sistemo devus esti
solvata kun respekto al la radikiĝintaj kutimoj. III.C.7 La proponata strukturo premisas ankaŭ
novan interpreton de la pozicio de pastro, diakono kaj laikoj en la
eklezia komunumo, kaj konekse de ĉio cetera. Tio postulas antaŭ ĉio la
sekvantajn aranĝojn: 1.
Al pastro rezervi rolon de vera spirita patro kaj portanto
de evangelizo. Li devas esti liberigita de diversaj devoj, kiuj lin
superflue ŝarĝas kaj kiujn povas plenumi iu alia. Pastro pretendas havi
dignajn vivkondiĉojn, li devas havi tempon por plua kleriĝado, ripozo ktp.
Tial ankaŭ la ekipo de paroĥejoj kaj la teama personara konsisto devas al
la postuloj respondi.
2.
Profiti kunlaboron de diakonoj kaj animzorgaj asistantoj kaj ankaŭ
envicigi ĉiujn kapablajn laikojn, antaŭ ĉio tiujn, kiuj prezentas bezonan
kleriĝon, akiris praktikon kaj spertojn. Ĉi tion estas necese realigadi
ankaŭ pere de funkciaj animzorgaj kaj ekonomiaj konsilantaroj, en kiuj
ĝuste laikoj povas efike helpi (vicprezidanto de paroĥa konsilantaro devus
ĉiam esti laiko). Fondi sekularan
instituton de paroĥaj fratulinoj por ĝenerala praktikado kiel
helpantinoj en la administrado de paroĥoj kaj prizorgi por ili necesan
klerigon. 3.
La plena konsisto de la paroĥa administracio estas nepre
bezona en la centraj paroĥoj. Tie devus esti minimume paroĥestro,
kapelano aŭ diakono, animzorga asistanto aŭ kateĥisto, 2-3 paroĥaj
fratulinoj kun necesa kvalifiko (kunlaboro en animzorgo, administrado,
zorgado pri paroĥeja mastrumo, domo, ĝardeno, laboro kun gejunuloj, gvido
de infanrondetoj, servado al malsanaj kaj maljunaj homoj, eventuale
orgenludo, direktado de ĥoro, sakristana servo, instruado…). 4.
Koncentriĝi ankaŭ al la preparo kaj eduko de sekularaj laborantoj,
kiuj aktivas en akompanaj ekleziaj establaĵoj, ke ili havu necesajn
dispoziciojn por ĉi tiu agado. 5.
Transdoni la zorgon pri ekonomiaj kaj teĥnikaj aferoj ekster
paroĥon al profesia administracio por tiu ĉi agado ekipita. IV.
Klerigaj, komunikaj kaj personaraj kondiĉoj A. Spirita formado kaj klerigado IV.A.1 Ni volas tre akcenti la sisteman spiritan
formadon de ĉiuj kategorioj de Dia popolo kaj precipe la porprofesian
preparon. Pro tio ni prezentas nian opinion pri kleriga sistemo. IV.A.2 Ni konsideras tre grava prilaboron de
koncepto de la kristana kleriga sistemo, kiu realiĝadus laŭŝtupe kaj eĉ
tre longtempe. Temas pri reto de infanĝardenoj kaj bazaj lernejoj,
gimnazioj kaj mezaj fakaj lernejoj ĝis altaj lernejoj (universitatoj). La
fondadon de ekleziaj lernejoj oni ne povas lasi nur je iniciato de
unuopuloj aŭ komunumoj, sed ĝi devas havi sisteman karakteron. IV.A.3 En la reton de klerigado estas necese vicigi
ankaŭ preparon de kunlaborantoj en la spirita administrado kaj en
asociitaj establaĵoj kun ties specigo laŭ profesia orientiĝo (vidu ĉap.
III.C.).
1.
Laikoj IV.A.1.1 Grava estas sistema spirita eduko ekde
etula aĝo en familio (en tia formado helpu la animzorgaj
asistantoj, diakonoj kaj pastroj). Por ĝi necesas liverado de taŭga
literaturo kaj konsila servo. La instruado de religio per
alloga metodo en lernejoj kaj ankaŭ en paroĥejoj (prefere en formo de
rondetoj), diversaj aranĝoj por infanoj, envicigo de infanoj en
komunumojn de infanhavaj familioj, eblo restadi en animzorgaj centroj
ktp. IV.A.1.2 Pripensita estu gvidado de mesknaboj kaj
mesknabinoj kaj eksterordinaran atentemon ni dediĉu al
geadoleskantoj (organizado de renkontiĝoj, de sportaj, turismaj kaj
distraj aranĝoj ktp. - en tiu direkto modele laboras salezanoj). IV.A.1.3 Kleriga formado de plenaĝularo ne
povas limiĝi sole al diservoj kaj predikoj, ankaŭ ĝi bezonas komunumon,
kiun estas plej konvene ebligi precipe en ilia paroĥo. Estas tre bezone,
ke paroĥanoj kunvenadu kaj lernadu vivi la kristanan spiritemon kune. Laŭ
loka situacio estas eble tiun ĉi formon de la vivo praktiki
diversmaniere, sed ĉiam kun la sama celo: vivi evangelion, kune preĝi kaj
religie plu kleriĝi. Por tio estas necese krei kondiĉojn, por ke
paroĥanoj povu kunveni, plej bone en la paroĥejo. Unuavice dimanĉoj kaj
festotagoj povus fariĝi tagoj de renkontiĝoj kaj de komunaj aranĝoj
de la kredantoj. Ankaŭ ene de semajno ili povus laŭokaze kuniĝadi por
profundigi siajn sciojn (studo de la biblio, kateĥismo, enciklikoj,
informoj el la vivo de eklezio, misioj k.a.), sed ankaŭ por interparoloj
pri ĉiutagaj problemoj, por komuna solenado de gravaj jubileoj… IV.A.1.4 Specialan spiritan zorgon postulas
geedzaj paroj kaj ankaŭ grupoj de maturaj unuopuloj – por la
homoj fraŭlaj, divorcaj, vidviĝintaj, malsanaj, maljunaj – bezone estas
krei konformajn bazojn ankaŭ en pli larĝa kadro ol estas unu paroĥo. IV.A.1.5 Samtempe kun la disvolvo de kristana
vivstilo en paroĥa dimensio, estas necese aktive subteni ankaŭ laboron de
bonkvalitaj ekleziaj movadoj, preĝrondetoj k.s., nome per
elmontro de intereso kaj kuraĝigo el la flanko de klerikoj kaj hierarĥio. IV.A.1.6 Ni konsideras kiel tre bonan oferton de la
plej diversaj kompletigaj agadoj ankaŭ ekster la propra paroĥo.
Krom la tradiciaj okazaĵoj (pilgrimoj, spiritaj ekzercadoj…) ekzemple
ankaŭ vizitojn de aliaj komunumoj, helpon al nesufiĉe vivantaj paroĥoj,
komunajn dimanĉajn ekskursojn, tendarojn ktp. (ebloj estas multaj, ĉio
dependas de kondiĉoj kaj intereso, utiligeblon montras ankaŭ neloĝataj
paroĥejoj). IV.A.1.7 Krom la spiritaj programoj estas konvene
laŭokaze aranĝi entreprenojn por pli vasta aro da homoj, kiuj ne
partoprenas en kristanaj agadoj – ekz. prelegojn pri edukado de
infanoj, pri sanprotektado, porinfanajn amuzajn kaj pridonacajn
programojn, sportajn matĉojn k.s. Tio ĉio povas tre kontribui al kreo de ligoj inter
kredantoj mem kaj ankaŭ en la direkto al la ceteraj, kiuj staras flanke. 2. Kandidatoj por konsekrita vivo IV.A.2.1 Al homoj, kiuj pensas pri spirita
profesio, estas bezone post livero de ĉiuj necesaj informoj ebligi
restadon en komunumoj, kiuj havas por ilia gvidado necesan karismon.
La kandidatoj unue devus konatiĝi kun la stilo de ordena vivo, en
pluraj komunumoj, viroj devus detale ekkoni eĉ agadon kaj vivon de pastroj
en paroĥa administrado. Estus konvene, ke tiu ĉi prepara fazo daŭru
almenaŭ unu jaron kaj ke ĝi donu realan bildon de tio, kion enhavas
la spirita profesio. La nura teoria instruo en preparseminario ne sufiĉas. IV.A.2.2 Plue ni volas akcenti eltrovadon de
kapablaj praktikantaj viroj por la diakona servo, al ili oni poste
ebligu bonkvalitan preparon, post kiu ili povus decidiĝi kaj sekvi ĉi
tiun vojon. La diakonoj estas konstante tre malmultaj, des pli da ili ni
bezonas pro la daŭra manko de pastroj. IV.A.2.3 Nove estas ellaborinda kleriga sistemo
por kandidatinoj de sekulara instituto de paroĥejaj fratulinoj, por
ke ili povu bone prepari sin por la multflanka laboro en paroĥoj. IV.A.2.4 Formadon de estontaj pastroj en la
teologiaj fakultatoj kaj seminarioj estas dezirinde orienti pli praktike,
por ke ili estu pli taŭge preparitaj por la vivo en la socio. Por tio
estas bezonata ankaŭ la studo de psiĥologio, de la bazo de psiĥiatrio,
komunikado kun homoj, pli profunda ekkono de familia vivo inkluzive de
seksologio kaj la problemaro de infan-eduko, nuntempe estas grava ankaŭ la
scio de bioetiko. 3. Pastroj IV.A.3.1
Paralele kun la abrupta evoluo en la socio estas nepre necese, ke la
pastroj sin sisteme klerigadu, nome ne nur en privata studado, sed ankaŭ
plu en la teologiaj fakultatoj. Prilaborinda estas sistemo de deviga
tutviva klerigado (aŭ de postdiploma studperiodo) inkluzive de ekzamenoj.
(Daǔrigo sekvos en venota numero de DB) |