Sabaton la 22-an de junio 2019 okazis renkontiĝo de la ekstendaranoj en la jubilea 50-a datreveno ekde la komenco de organizado de la Katolika Esperanto-Tendaro en la vilaĝo Herbortice, Ĉeĥio. Kadre de la renkontiĝo okazis sankta meso en la paroĥa preĝejo de Cotkytle, kies ĉefcelebranto estis ekstendarano Mons. Antonín Basler - la helpepiskopo de la diocezo Olomouc.

Karaj kaj estimataj legantoj, karaj gefratoj en Jesuo Kristo, multaj el vi certe ekĝemetis: “Ho, kiel la tempo rapide pasas”. Kontraŭ tio ni estas senpovaj, la tempon ni ne kapablas halti. Tial estas necese ĝin eluzi prudente, prospere al nia eterna savo, vivi la vivon plaĉan al Dio, dissemante amon, feliĉon kaj interkom preniĝon. Tio estas ne nur nia kristana devo, sed ankaŭ nia devo de la esperantistoj. Sed ni tion ne praktikadu nur kiel devon, sed volonte per imitado de nia Sa vinto Jesuo Kristo. Tiun profundan travivaĵon de la amo de Kristo ĝuis partoprenintoj de la renkontiĝo de la ekstenda ranoj de la Katolika E-Tendaro en Herbortice (Ĉeĥio) okazinta sabaton la 22-an de junio okaze de la 50-jara datreveno ekde ĝia komenco en la jaro 1969. La tiama tendaro okazis naŭfoje ĝis ĝia perforta likvido fare de invado de la fifama komunista sekreta polico en la jaro 1977. Ke la belegaj kaj spirite riĉaj tendaroj pozitive influis por la tuta vivo iliajn tiamajn junajn partoprenintojn, tion atestas ne nur iliaj eldiroj, sed ankaŭ la menciita sabata renkontiĝo (paĝo 14-19). Do, karaj legantoj, ĝoju kaj danku Dion kun ni!

Kelkaj membroj de nia katolika sekcio demandis, ĉu nunjare okazos la tradicia semajnfina renkontiĝo de nia sekcio aŭ la IKUE-kongreso. Plej probable nunjare ili ne okazos, ĉar mankas iliaj organizantoj. Verdire nia sekcio nepre bezonas pli junajn, sed aktivajn homojn, pretajn transpreni gvidadon de la sekcio dum venontaj jaroj. Kaj IKUE prefere bezonas okazigi balotojn kaj vivigi la IKUE-aktivadojn.

Dezirante al vi agrablan travivon de la somera sezono, tre kore vin salutas via frato

Miloslav Šváček

Ĉio estas onidire alie. Ankaŭ la vorton en la lingvo oni alie skribas kaj alie legas. En tio ne estas nur la lingva ludeto de tiu ĉi vorto, sed ankaŭ ĝia enhava kuriozeco.

Ni konas la proverbon: „Kiam du faras la samon, ne estas tio egala.“ Malgraŭ tio, ke teknike povas ambaŭ labori tute same, ili agas alimaniere en sia interna sinteno rilate al la verko, en emotiva teniĝo aŭ kun alia kaŭzo de la motivo.

Estas tio ĝuste la interna sinteno, agordiĝo, karaktero, inklinoj, ecoj eĉ aktualaj statoj de psiko kaj korpo, kiuj enskribiĝas en ĉiun homan agadon kaj influas per tio ĝian rezulton. Ili enskribiĝas tiel nomate inter la liniojn.

Bonaj psikologoj, kiuj kapablas legi inter la linioj, ekkonas, ke malgraŭ tio, ke la verkisto skribas sur la linioj de la libro eventon pri la elpensita persono, inter la linioj estas sentebla lia personeco.

Simile estas en la sfero de la belartoj kaj muziko, sed la sinteno al la verko estas sentebla ankaŭ en la laboro de la metiisto. Temas pri la neŝanĝebla manskribo de la kreo pova trakto de la laboro.

La mano kaj la animo de la amanta patrino glatas sian infanon tute alie, ol ĝin glatas mano de direktorino de la fondaĵo por la handikapitaj infanoj. La unua virino per la glato ĉiam celas la infanon, la dua virino povas celi nur la re klamon.

Ne do la agoj de la manplatoj, sed enhavo de la animo, ne la multaj vortoj, sed celadoj de la koro estas tio, kion rekompencos Dio kaj kio utilas al la homo. Jam en la unua libro de Sa muelo la Biblio diras, ke ne gravas tio, al kio la homo rigardas, ĉar li vidas nur tion, kion li havas antaŭ siaj okuloj, dum la Eternulo rigardas la koron.

Al la ĝojo de la homa animo apartenas ekkono, ke en la amo estas pli grave, kio estas skribita inter la linioj de ĝia amkonfeso, ol tio, pri kio parolas la vortoj mem.

Sac. D-ro Max Kašparů

La 27-an de aprilo mi trairis la centron de Prago kun la Nacia Marŝo por la Vivo kaj Familioj, kiu celis subteni la normalajn familiojn kaj esprimi la malkonsenton kun abortoj. Ĉio komenciĝis matene en la kate dralo de la sanktaj Vito, Venceslao kaj Adalberto en la Praga Burgo, kie la arĥiepiskopo de Prago Lia Eminenco Kardinalo Duka celebris la meson. Poste la partoprenantoj kunvenis sur la herbejo ĉe Klárov, de kie oni ekiris trans la ponto de Mánes direktiĝante al la Venceslaa placo. Sed tuj la marŝantaro estis devigita halti – ĉe la alia flanko de la ponto staris grupeto de kontraŭuloj de la Marŝo kriantaj: ¡No pasarán! Ili blokis la vojon kaj ŝirmis sin per afiŝego: Kolektiv 115: Patriarĥaleco mortigas! kaj Feminisma intervenco: Atako! Polico forigis ilin dum minutoj, do ni povus respondi Hemos pasado, ni tamen preferis preĝi la rozarion.

Kiuj ili estas? Kiuj povis moki kaj ataki trankvilan manifestacion kontraŭ sensenca murdado? Jam tio skribita malkovras al ni parte, pri kiuj temas. La frapvorto de la komunistoj el la hispana enlanda milito senvualigas ilian politikan humoron. (En la interreta paĝaro de Kolektiv 115 oni trovas, ke ili mem prezentas sin kiel radikala maldekstra movado el Prago). La frazo pri patriarĥaleco montras, kiom konfuzitaj ili estas, ke ili eĉ ne scias, kion ili diras kaj kion ili volas. La dua surskribaĵo denove klarigas, al kiuj ideologioj ili apartenas – feminismo – kaj samtempe avertas kontraŭ la tipa agresemo de tiaj rondoj.

Estis ankaŭ videble, ke la blokantoj estis ĉefe junaj homoj, parte el Ĉeĥio, sed parte ankaŭ el Germanio. Estis malĝoja rigardo, vidi tiujn gejunulojn, kiuj povus esti bonaj kristanoj, kaj anstataŭe ili aliĝis al la diabla flanko. Sed mi pensas, ke la ĉefa kialo estas nescio kaj manipulacio. Kiom surprizita mi estis vidinte inter la konfuzitoj ankaŭ miajn samklasaninojn! Alparoli ilin mi ne povis, ĉar mi portis krucon frunte de la procesio. Ni komencis kanti „Ave, Maria!“ el la Lurda Himno kaj, kia forta momento, la kriuloj eksilentis.

Post la semajnfino mi en lernejo renkontis tiujn du knabinojn, kiujn mi rekonis sabate, kaj mi demandis: „Kial vi estis tie?“ La unua diris: „Mi havas nenion priparolindan kun vi. Mi teruriĝis, kiam mi vidis vin en la marŝo.“ La dua eĉ ne respondis kaj foriris.

Fakte estas bone, ke aperis laŭtaj mal amikoj de la manifestacio – tio montras, ke temas pri laŭdinda afero kaj la Diablo devas krii kaj furiozi. Kvankam mi mem estas juna kaj ankoraŭ ne havas familion, mi ne komprenas, kiel iu povas vidi iun ajn diferencon inter la murdo kaj aborto. Temas pri afero, en kiu la katolika voĉo devas esti aŭdebla, kaj dum tiu marŝo ni levis nian voĉon. Sed la malamikoj de la vivo neniam ripozas.

Ni preĝu al la Dipatrino, ke Ŝi ŝirmu ĉiujn koncipitajn infanojn.

 KVIETANIMA EN ANGOROJ DE LA MONDO

Mi supozas, ke al demando pri la plej profunda kaj plej longe daŭranta sento multaj respondos: “Mi timas, mi sentas maltrankvilon kaj angoron.”

Pro timo kaj angoro suferas granda parto de la homaro. Ĉe unuopuloj tio ofte kaŭzas nervozecon, fizikan streĉon aŭ maldorme mon.

Sendepende de nia volo ni ĉiuj estas infanoj de nia tempo kaj neniu el ni evitos tutmondan epidemion de la timo kaj angoro.

Sed ne eblas fermi okulojn antaŭ la realeco, ke por tiuj sentoj ekzistas seriozaj kaŭzoj. Verdire ni ne scias, kien la mondo direktiĝas. Malgrandaj grupetoj de personoj havas la potencon ŝanĝi nian teron je arda infero kaj sur multaj lokoj fakte tiel okazis. Do ne estas mirinde, ke tra la mondo disvastiĝas ondo de la timo.

Sed la Biblio nin instruas, ke la turmentanta, per angoro trafita homo povas trovi kvieton ĉe Dio, ke Li estas rifuĝo kaj protekto dum daŭro de suferado, ke Dio estas Dio de la paco. Ĉe naskiĝo de Jesuo la anĝeloj anoncas pacon sur la tero (komp. Luk 2,14). Kiam Jesuo memorigas al la disĉiploj, ke ili sin turnu al la Patro, Li promesas al ili pacon: “Ne maltrankviliĝu via koro, ne senkuraĝiĝu” (Joh 14,27).

Tiu, kiu sian fidon metis en la Eternulon, tiu trovas ankaŭ meze de ĉia teruro surtere vojon al la kvieto.

La ekstera pekema mondo ŝanĝiĝos je sidejo de la paco nur en la tago, kiam Dio kreos novan ĉielon kaj novan teron (komp. Apo 21,1). Sed nia interna mondo jam povas en tiu realo tagon post tago ĉiam pli kaj pli saturiĝadi per Dia paco. Apenaŭ ni per simpla racio ekkomprenos, kiel tio okazos, sed ju pli multe kreskos nia fido kaj sindonemo al Dio, des pli palpeble ni spertos ĝian misterplenan kvieton.

Wilfrid Stinissen: Eĉ hodiaŭ estas la tago de Dio. Meditoj por la tuta jaro.

al la indekso

Surloke de la pagana templo de la «Pari sii» (ties submuroj estas ankoraŭ videblaj) ekstaris unue kristana baziliko, kaj poste merovida katedralo en romanika stilo, riparita kaj riĉigita (857). Ekde la jaro1123 staras la plej fama katedralo en la mondo, ĉar jam pli ol mil jarojn ĉi tie ŝvebas preĝoj.

Vintre kiel somere, ĉiutage, fideluloj aŭ turistoj el la tuta mondo, amasiĝas ĉe la katedralaj pordegoj; plej ofte, ilia unua pariza vizito estas por la »Katedralo«. Ĉar ĝi estas la prestiĝa dekoracio, kie okazis la disvolvado de la plej gravaj horoj de la historio de Parizo kaj ankaŭ de Franclando, ĝi estas unu el la plej puraj mirindaĵoj el la ogiva stilo de la mezepoka arkitekturo.

Pli mallarĝa ol nun, la antaŭpreĝeja placo estis superita per la tre malnova statuo de »Grand Jeuneur« (La Granda Fastanto ‒ la sankta Johano Baptisto). Kiel diferenca estis la placo antaŭ apenaŭ 100 jaroj. La altigo de la tereno je 6 metroj senigis la Katedralon je ĝiaj ŝtupegoj.

Nun meze de la placo, sigelita platpa vimero el bronzo markas la kilometran deirpunkton de ĉiuj naciaj vojegoj!

De ĉi tie, laŭ ĝia fasado, la ĉef preĝejo aperas majeste belega. Sed iru en la mezon de la ĝardeneto (R. Viviani) apud la malnova preĝejo »Saint Julien-le-Pauvre«, ĉe la maldekstra bordo de la riverego. Tie la vidkampo al Notre-Dame estas pli impresa. En la centro de tiu admirinda pejzaĝo la Katedralo de Parizo superstaras glorkronite. Jen la plej bela religia monumento de la ĉefurbo, pinto de la franca arto.

Certe estas katedraloj pli vastaj ol tiu ĉi, aliaj, pli ornamitaj, sed la ekvilibro de tiuj ĉi proporcioj, la pureco de tiuj linioj, la sobreco en la riĉa dekoracio mem estas rimarkindaj.

Ĉu estas facile imagi la blankaĵon de Notre-Dame, speguliĝante en la Sejno, antaŭ 800 jaroj? Tute blanka, ja, ĉar nur la statuoj de la pordegoj estis kolorigitaj kaj elmontriĝis sur ora fono. Tiu vidaĵo elvokas aliajn bildojn: la militajn paradojn, la movbriladon de la kaskoj, armaĵoj, lancoj, la religiajn procesiojn, la lukson de la oraj, arĝentaj teksaĵoj, la brilan sulkon de la relikvujoj, dum sonoradis la »Bourdon« okaze de la plej gravaj imponaj eventoj aŭ ceremonioj de la franca historio:

1239 - la reĝo Saint Louis (Ludoviko la Naŭa) alportis el Bizanco la Sanktan Dorn-kronon.

1302 - Philippe-le-Bel (Filipo la Kvara) kunvenigis la ŝtatan Delegitaron.

1431 - Kronado kiel franca reĝo de Henri VI, naŭjara princo, el Anglujo, sed ses jarojn poste la vera reĝo Charles le Victorieux, (Karlo la Sepa), fine venkinte, reĝis super »sia bona urbo Parizo« kaj tie ĉi kantigis Te Deum.

1455 - Revizio de la proceso de Johana d‘ Arc.

Multaj luksaj edziĝoj: 1558 - Francois II (Francisko la Dua) al Marie Stuart.

1572 - Henri de Navarre (estonta Henriko la Kvara) al Marguerite de Valois.

1782 - La juna franca reĝino, Marie-Antoinette, feliĉa, vizitis la preĝejon post la naskiĝo de la kronprinco.

Ve! dek jarojn poste, la popolamaso, per ŝnuro ĉe la kolo, faligis la statuojn (28 reĝoj el Jehudo kaj Izraelo, laŭ la Biblio), kiujn ili opiniis francaj, kaj ankaŭ disrabis la trezoron.

La francaj reĝoj kutime estis kronitaj en la katedralo de Reims, memore al la unua reĝo Clovis (Klodvigo) ‒ nur du kronadoj okazis en Notre-Dame: tiu de la angla reĝeto, kaj tiu de Napoleono la Unua (1804).

La unuan ŝtonon de nia orientita kate dralo starigis la Papo, ekzilita, Aleksandro la Tria, en la jaro 1163, en la ĉeesto de la franca reĝo Louis le Jeune (Ludoviko la Sepa). La konstruon Iniciatis Maurice de Sully (filo de modestaj simplaj arbohakistoj el Sully-sur-Loire). Li estis naturdotita. La ekleziaj aŭtoritatoj lin rimarkis kaj lernigis, baldaŭ igis lin kanoniko en Parizo, post unu jaro li iĝis episkopo kaj li restis tie dum 36 jaroj. Ŝajnis al la nova episkopo necese pro la dikiĝo de la urbo Parizo anstataŭigi la etan romanikan bazilikon Saint Etienne, kiu mem anstataŭis pli malnovan dediĉitan al la Dipatrino. Tuj aliĝis al la episkopaj vivrimedoj la donacoj de la reĝo, de la nobeloj, de la burĝoj. La simpla popolo kun ega fervoro donacis sian laboron. Nu! Kia entuziasmo!

La ĉefaltaro estis konsekrita en la jaro 1182, la ĥorejo finita en la jaro 1177, la navo en la jaro 1208, la fasado kaj la turoj en 1240. La kapeloj estis aldonitaj ekde la jaro 1240 ĝis la jaro1325. La norda pordego (klostro) datiĝas ekde la jaro 1250, la suda (Sejno) ekde la jaro 1258. La arkitektoj Lassus kaj Viollet-le-Duc restaŭris la monumenton (19-a jc.). La episkopo de Parizo, Monsinjoro Darbois, konsekris la preĝejon en la jaro1864, honorigitan ekde 1805 per bazilika titolo.

„Ni ne timu tion diri: La eklezio nun tempe bezonas profundan reformon, kiun oni atingos per nia konvertiĝo“, diras la kardinalo Sarah. La prefekto por Dia Kulto kaj Sakramentoj partoprenis debaton pri la temo de la nuntempa krizo de la eklezio. Li ĝin rigardas el perspektivo de la simplaj kredantoj kaj grandaj reprezentantoj de la fidelaj sacerdotoj.

Konstante pluaj malkovroj de la homaj malfortecoj en la eklezio skuigas la kredon de la katolikoj kaj metas la ombron de la suspekto sur la klerikularon. La kardinalo Sarah volas revenigi fidon kaj pacon. „Ne submetiĝu al duboj, persistu ĉe instruo de la eklezio, estu persistemaj en preĝado; en la eklezio estos ĉiam sufiĉe da lumo por ĉiu, kiu serĉas Dion,“ skribas la afrika kardinalo.

Sed la nuntempan krizon li ne opinias kiel negravan. Tion, kio okazas, li perceptas en tre radikalaj kategorioj, laŭ modelo de la papo Francisko. La skandalojn, kiuj evidentiĝas, li vidas per prismo de la perfido de Judaso. Estas tio perfido, kiu nuntempe rea liĝas, sed ĝi estis preparita kaj kaŭzita per multaj aliaj perfidoj, pli malmulte videblaj, pli subtilaj, sed ankaŭ profundaj. Ni forlasis preĝon kaj ni ĵetiĝis en la fluon de akti vismo, skribas la kardinalo Sarah. Ni hontas pri Jesuo, lia revelacio kaj morala instruo. Por ke ni ekbrilu antaŭ mondo, ni dubigis la revelaciitan veron kaj la moralon ni senigis de ĝia signifo. Iuj sacerdotoj pretendas al si rajton al privata vivo, aliaj sin ŝovas tiel malproksimen, ke ili volas havi rajton je samseksema konduto, daŭrigas la kardinalo Sarah.

Kerno de la krizo laŭ lia opinio estas antaŭ ĉio de la spirita tipo, ĝi estas la krizo de la kredo. La diablo tamen strebas pri tio, ke ni klopodu solvi la krizon ekskluzive kiel problemon de la homa institucio. „Se vi volas altigi eklezion, falu sur genuojn,“ skribas la prefekto de la vatikana kongregacio kaj li emfazas, ke ĝuste la preĝo devas esti la unua respondo al la nuntempa situacio. Tiun ĉi krizon ne eblas venki per la homaj fortoj.

La kardinalo Sarah skribas pri tio en prologo al nova libra interparolo, kiu aperos tiun ĉi merkredon (la 20-an de marto) en francaj librovendejoj sub la titolo Le soir approche et déjà le jour baisse (Estas preskaŭ vespere kaj la tago jam malkreskas - Luk 24,29). La prefekto por Dia Kulto kaj Sakramentoj ĝin perceptas kiel „krion de sia animo“. „Jam post nelonge mi ekstaros antaŭ la Eterna Juĝisto. Kion mi diros al Li, se mi al vi ne transdonos veron, kiun mi mem ricevis? Ni episkopoj devas tremi ĉe la ekpenso pri nia silentado, kiu sur nin metas kulpon, pro silentado, kiu nin igas kunkulpantoj, pri la silentado, per kiu ni volis similigi nin al la mondo,“ skribas la kardinalo Robert Sarah.

En prologo de sia nova libro li atentigas ankaŭ pri la specifa rolo de la amo al la anstataŭanto de Petro. Ne senkaŭze li dediĉas la libron al du papoj: Benedikto la 16-a kaj Francisko.

 BELEGA TRAVIVAĴO EN LA 50-A DATREVENO EKDE LA UNUA KATOLIKA E-TENDARO OKAZINTA EN LA JARO 1969 EN LA VILAĜO HERBORTICE, ĈEĤIO

Sabaton la 22-an de junio okazis renkontiĝo de la ekstendaranoj en la 50-a datreveno post ĝia unua okazigo en la jaro 1969 en la vilaĝo Herbortice, Ĉeĥio. Aranĝantoj de la renkontiĝo estis Miluše Jílková – filino de geedzoj Minář en Herbortice, iamaj posedantoj de la gastejo, kiuj dum naŭ tie okazintaj tendaroj kuiris por la tendaranoj bonegajn tagmanĝojn, kaj frato Miloslav Šváček, tiama organizanto kaj estro de la tendaroj. La renkontiĝon partoprenis 45 ekstendaranoj kaj 10 akompanataj personoj. Jes, temas pri rekorda nombro post tiel longa tempo malgraŭ tio, ke multaj ekstendaranoj jam transpaŝis sojlon de la eterneco, kaj al multaj ĝis nun vivantaj la sanstato ne permesis ĉeesti. Tiu ĉi surpriza nombro da ĉeestantoj atestas pri la fakto, ke iliaj restadoj en la naŭ okazintaj tendaroj dum la totalisma ŝtata sistemo postlasis neforgeseblan memoron en iliaj koroj pri la belege en Dia amo travivitaj tendaraj tagoj. Ni koncize memorigu al ni ekeston de tiuj ĉi niaj tendaroj.

Marte, en la jaro 1969, jam sub pafiltuboj de rusaj tankoj, okazis en Brno Konstitua Kongreso de Ĉeĥa Esperanto-Asocio. Mi ne intencis partopreni la kongreson, sed mallonge antaŭ ĝia okazigo mi eksentis fortan internan voĉon, kiu diris: “Vi nepre devas veturi al Brno!” Dum la kongreso merite de karmemora frato Aleš Berka estis fondita Katolika (IKUE) Sekcio. Kiel prezidanto estis elektita frato Aleš Berka. Kadre de la sekcio mi ricevis funkcion de junulara gvidanto. Tuj post la kunveno alparolis min frato Josef Kobza (tiutempe razisto, pli poste ĝis nun sacerdoto) per demando: “Kion ni aranĝos?” Mi tuj respondis: “Ja tendaron!”. Estis decidite, do okazos la Katolika (IKUE) E-Tendaro. Frato Kobza proponis, ke ĝi okazu en lia loĝvilaĝo Herbortice. Estis do dividitaj taskoj: frato Kobza prizorgos tendarejon, manĝeblecojn kaj ĉion kun tio ligitan. Mi ricevis taskon varbi partoprenantojn kaj prizorgi ĉion necesan por kursoj de Esperanto kaj por la tendaraj programoj. Do tiel okazis de la 9-a ĝis la 17-a de aŭgusto 1969 la unua tendaro de Herbortice. Entute okazis naŭ tieaj katolikaj E-tendaroj ĝis ilia perforta likvido fare de fifama komunista polico en la jaro 1977. Nun ni revenu al la sabata renkontiĝo de la ekstendaranoj.

Sabaton matene la 22-an de junio 2019 antaŭ la 9-a horo kolektiĝis en la provizora herbeja parkejo proksime de la iama ten daro el diversaj lokoj de nia lando kaj eĉ el Slovakio la ekstendaranoj, kelkaj kun siaj familiaj akompanantoj. Ĉiun alveninton per rideto kaj manpremo bonvenigis nia kare ga ekstendarano Mons. Antonín Basler – la helpepiskopo de Olomouc. Kun li al la ren kontiĝo el Olomouc venis ankaŭ la ekstendarano dominikano Dominik Savio Řičica. Ĉiuj alvenintoj tra la arbara vojo transŝoviĝis al la iama tendarejo – la loko en la Dia naturo sanktigita per la tendaraj mescelebroj de pastroj Ladislav Škrňa, Vojtěch Srna kaj Józef Zielonka el Pollando. Kompreneble okazis reciprokaj bonvenigoj. Alvenis ankaŭ plua ekstendarano pastro Josef David. Kaj por la reciproka interbonvenigo ni kantis jenan bonvenigan kanton:

Multaj inter la partoprenantoj trovis siajn iamajn tendarajn geamikojn, do okazis diversaj interbabiladoj. Kompreneble estis necese fari foto- aŭ video-dokumentojn (vidu foton sur la dua kolora kovrilpaĝo). La tempo tie rapide pasis kaj ni ankoraŭ kantis la kanton „Saĝulo“, kiun ni ĉiam en la tenda ro kantadis, kaj kiun ekde tiam ne forgesis nia karega pastro Battista Cadei el Italio, kiu kun sia kolego pastro Arturo Bellini en la jaro 1973 la tendaron partoprenis.

Kaj maturiĝis tempo por adiaŭi la tenda rejon, la lokon, kiu profunde enskribiĝis en niajn korojn, kaj translokiĝi en la paroĥan preĝejon en la vilaĝo Cotkytle, al kies paroĥo apartenas vilaĝo Herbortice, kaj kiun bone la ekstendaranoj memoras. Nur en la unua kaj la lasta el naŭ tendaroj estis la sanktaj mesoj celebritaj rekte en la tendaro. Do dum sep tendaroj la tendaranoj ĉiam frumatene perpiede (anstataŭ matena gimnastiko) venadis al la preĝejo en Cotkytle por tie partopreni la sanktan meson. Kaj sabate la 22-an de junio tie okazis por la partoprenantoj de la renkontiĝo (kaj por ĉeestantaj vilaĝanoj) la sankta meso, kies ĉefcelebranto estis nia karega ekstendarano – episkopo Mons. Antonín Basler. Kuncelebris la sanktan meson pastroj ekstendaranoj Dominik Savio Řičica kaj Josef David. Komence de la sankta meso la episkopon Toník kaj la ĉeestantajn ekstendaranojn bonvenigis la vicprezidantino de la vilaĝo Cotkytle s-ino Beranová. Dum kaj per la sankta meso ni petis Dion por la ĉeestantaj ekstendaranoj de la renkontiĝo, por danki Dion pro la ricevitaj gracoj kaj Di-donacoj dum ĉiuj tendaroj, por ekstenda ranoj, kiuj pro sanproblemoj aŭ aliaj gravaj kaŭzoj ne povis ĉeesti, por ĉiuj bonfarantoj de la tendaroj, sed ankaŭ por tiuj, kiuj likvidon de la tendaro ordonis kaj ĝin realigis kaj por la ekstendaranoj, kiuj nin antaŭiris en la eternecon. Por pli bone memorigi la tendarajn restadojn, dum la sankta meso estis kantitaj ritmaj kantoj, de ĉiuj konataj el la tendaroj. La kantadon per gitarludo kaj ankaŭ per orgenludo akompanis kantgrupo el najbara paroĥo Štíty. Tiucele estis preparita por ĉiuj ĉeestantoj kantareto. Konklude de la sankta meso prezentis sian dankparolon kunorganizantino de la renkontiĝo fratino Miluše Jíl ková – filino de geedzoj Minář el Herbortice. Jen ŝia alparolo:

Estimata kaj kara patro episkopo Antonio, estimataj kaj karaj fratoj pastroj Jozefo kaj Savio, estimataj ekspartoprenantoj de la katolikaj E-tendaroj en Herbortice, karaj paroĥanoj kaj gastoj.

Estas por mi honoro kaj ĝojo stari ĉi tie hodiaŭ antaŭ vi, por ke mi el profundo de la koro danku precipe al la Sinjoro Dio por tiu ĉi nia kuneco.

Oktobron 2017, ĝuste en la tago de mia naskiĝdatreveno, mi ĉeestis al Dio plaĉan eklezian solenon en Olomouc, kie okazis episkopa ordino kaj vokiĝo al la episkopa servo de unu el la esperantistoj de la tenda ro de Herbortice, la hodiaŭ ĉi tie ĉeestanta episkopo Mons. Antonín Basler. Tiuokaze tie renkontiĝis ankaŭ grupo de ekstendaranoj por ĝoji kun ĉiuj, ke la Sinjoro invitis al la episkopa servo nian karan Toník, kiel ni lin ĉiam nomis. Ni tiam ankaŭ rememoris la fatalan 40-jaran datrevenon de la perforta finigo de la kristana tendara komunumo fare de servantoj de la tiama totalisma politika reĝimo. Ĉar mi tiam estis jam matura vi rino, estas tio por mi rememoro por la tuta vivo, konstante mi havas tiun eventon antaŭ miaj okuloj. Mi ne povis ekkompreni kial! Kial por iuj estis neakceptebla kuneco de la bonkondutaj homoj, kiuj faras neniujn damaĝojn? Kial estis per tiuj servantoj de la totalisma reĝimo demandesploritaj kaj punitaj homoj, kiuj faris multan bonon, kiel estis la tiama tendarestro kaj hodiaŭ ankaŭ ĉi tie ĉeestanta frato Miloŝ, pastro Vojtěch Srna, mia patro kaj pluaj homoj de la altaj moralaj kvalitoj, kiuj per sia ekzemplo kaj bonkoreco disvastigadis vicojn de la favorantoj? Hodiaŭ mi jam konas respondon. Kiel oni diras en Moravio, en kiun mi edziniĝis, la Malbona Spirito, la Satano klopodis tre forte transpreni ĉiun potencon, kaj tiel li faris kaj faras malbonon ĉie, kie tio nur eblas. Ĉu vi opinias, ke li sukcesis? Mi opinias kaj kredas ke ne. Nia Dio, la amata Jesuo Kristo amas nin kaj neniam Li permesos al la diablo nin regi. La amo estas pli forta ol malbono, tial ni dankemu Jesuon kaj neniam ni ĉesu Lin ami.

Karaj gefratoj en Jesuo Kristo, nunjare pasos 50 jaroj ekde la tempo, kiam niaj civitoj Herbortice kaj Cotkytle kaj eĉ la najbara ĉirkaŭaĵo regule en la tempo de someraj ferioj dum naŭ jaroj viviĝis per ĉeestado de homoj, kiuj sur ĉiu paŝo disdonadis ĝojon, korecon, komplezon kaj amon. Ne malgrandan meriton pri la ekesto kaj bonorda funkcio de tiuj tendaroj havis, kiel mi jam menciis, ilia gvidanto frato Miloŝ Šváček, kaj eble multaj el vi scias, ke ankaŭ nia ekscivitano, la aktiva esperantisto, estimata Patro Ksavero Jozefo Kobza kaj ne lastvice ankaŭ miaj gepatroj, al kiuj mi dankemas pro transdonita donaco de la kredo, ĉar sen tio ni en tiu ĉi hodiaŭa kuneco ne estus. Niaj rememoroj estas belegaj, profundaj kaj akompanantaj nin dum la tuta vivo.

Estimata kaj kara patro episkopo, esti mataj fratoj pastroj, akceptu nome de la paroĥanoj kaj ceteraj samvilaĝanoj sinceran Dio repagu por via mescelebro honore al la Sinjoro Dio en nia preĝejo en Cotkytle, konsekrita al la sankta Johano Nepomucena. Koran Dio repagu al la patro episkopo por rememoroj dum lia homilio.

Ĉar tio ĉi estas jubilea, solena renkontiĝo de la partoprenintoj de la Katolika E-Tendaro en Herbortice el la jaroj 1969 - 1977, mi elkore dankas antaŭ ĉio al vi, la ekstenda ranoj, kiuj hodiaŭ venis inter nin rememorigi belajn tempojn. Mi dankas al vi pro grandega amikeca etoso, kiun vi ĉi tien ĉiam alportadis, pro via homeco, kaj mi persone dankas al ĉiuj pro longdaŭra amikeco kaj al la Sinjoro Dio pro vi la ĉeestantoj, ankaŭ pro tiuj, kiuj pro malbona sanstato aŭ aliaj gravaj kaŭzoj ne povis veni ĉi tien, sed ankaŭ pro tiuj multaj, fidelaj tendaranoj, kiuj jam antaŭiris nin en eternecon. Kiel tre mi deziris esti inter vi dum la tendaroj! Bedaŭrinde tio ne estis ebla, ĉar mi interkonsentiĝis kun mia patrino, ke ni ion bongustan preparos por viaj ĉiutagaj tagmanĝoj, por ke vi en Herbortice estu kontentaj. Ankaŭ mi dankas al la ĉeestantaj paroĥanoj kaj al ĉiuj mi deziras abundajn Diajn benojn kaj ŝirmon de la Virgulino Maria.

Fine mi transdonas florbukedon okaze de la hodiaŭa jubileo kaj aldone ankoraŭ al okazinta ordino al la patro episkopo Antonín kaj ankaŭ al aktivaj organizantoj de multaj Esperantaj renkontiĝoj, al la eksgvidanto de la tendaroj Miloslav Šváček kaj al ĉiam tre aktiva ekstendaranino Ludmila Rašnerová. Mi scias, ke la bukedo trovos sian lokon ĉe tiuj, kiuj vin dum la vivo akompanas kaj danke al ili kaj al Dio vi estas hodiaŭ inter ni. Dio repagu al vi ĉion!

Kaj post la fina beno de la episkopo Toník kaj la pastroj Savio kaj Jozefo ankoraŭ okazis en la preĝejo komuna fotado (vidu lastan koloran kovrilpaĝon). Nu kaj post tio ĉiuj translokiĝis al Herbortice, kie en la gastodomo „na Mlýně“ okazis tagmanĝo kaj posttagmeza programo ĝis la 18-a horo. Komence de la posttagmeza programo estis tralegita saluto kaj bondeziro de la prezidantino de IKUE fratino Marija Belošević kaj de kelkaj geekstendaranoj nepovintaj la renkontiĝon ĉeesti.
 

Kaj ankaŭ estis tralegita salutletero de la karega pastro Battista Cadei el Italio, kiu en la jaro 1973 partoprenis la tendaron kun sia kolego pastro Arturo Bellini.

Ankaŭ estis projekciita prezentaĵo pritraktanta historion de ĉiuj naŭ tendaroj kaj ĝiajn sekvaĵojn. Kaj certe la atenton de ĉiuj kaptis ankaŭ prezentaĵo el la episkopa ordino de nia karega ekstendarano Antonín Basler kaj lia kolego Josef Nuzík okazinta la 14-an de oktobro 2017 en la urbo Olomouc. La tempo de la belega renkontiĝo rapide proksimiĝis al la fino. Estis necese adiaŭi karegajn geamikojn kaj la gastigantan vilaĝon Herbortice, kiu enskribiĝis profunden en la korojn de la ekstendaranoj. Dum adiaŭo ne mankis ankaŭ demandoj: Ĉu ni iam denove renkontiĝos? Tion ni do metu dankeme en la manojn de Dio.

Kaj fine ankoraŭ el leteretoj de almenaŭ du gepartoprenintoj de la renkontiĝo kun E-traduko:

„Miluško a Miloši, ještě jednou velký dík za krásnou sobotu. Málokdo si dokáže představit, jak velké úsilí Vás muselo stát, připravit tak krásné a bezproblémové setkání. Mějte se moc fajn a pěkné chvilky v pěkných dnech. Jura Gazárek“

Milunjo kaj Miloŝ, ankoraŭ unufoje grandan dankon pro la bela sabato. Ne multaj kapablas imagi, kiel granda strebo por vi estis preparo de tiel bela kaj senproblema renkontiĝo. Fartu tre bone kaj travivu belajn momentojn dum belaj tagoj. Jiří Gazárek

„Též já ještě pořád žiji Herborticemi, bylo to úžasné, opravdu požehnané, krásné setkání. Všem se to moc líbilo. Též já jsem byla z přenádherné kytice dojata... Taková nádhera!!! Ještě nikdy v životě jsem nedostala tak nádhernou kytici. Lída Rašnerová“

Ankaŭ mi plu vivas per Herbortice, estis tio mirinda, vere benita, bela renkontiĝo. Al ĉiuj ĝi tre plaĉis. Ankaŭ mi estis pro tre belega florbukedo kortuŝita... Tia beleco!!! Neniam en la vivo mi ricevis tiel belegan bukedon. Ludmila Rašnerová

 Sekvan dimanĉon mi la belegan florbukedegon enmetis en la florvazon kaj kiel dankesprimon al Dio pro la sabata bela renkontiĝo mi la vazon starigis antaŭ altaron en nia paroĥa preĝejo de la sankta Petro kaj Paŭlo en Penčice.

Kaj ankoraŭ kelkaj vortoj konklude. Dum la nebonvenata vizito de la tendaro fare de la anoj de la fifama komunista polico la 21-an de julio 1977, mi, kiel tendarestro kaj organizanto de la tendaro estis forveturigita al la vilaĝo Cotkytle por multhora demandesplorado en la oficejo de la vilaĝa komitato. Tiam la demandesploristo kriis al mi: „Ĉu vi konsciiĝas, kiel longe daŭros, ol tiuj gejunuloj liberigos sin de la tendara influo?“ Tiam mi ekpensis: Dio, donu, ke tio daŭru longe. Se li tiam scius, ke eĉ post 42 jaroj kolektiĝos sur la sama loko en Herbortice 45 ekstendaranoj, li tion apenaŭ transvivus.

Krom la sabata soleno de la kvindekjara datreveno ekde la unua tendaro, mi festis ankoraŭ alian gravan datrevenon: kvardek jarojn post la juĝproceso en la jaro 1979. La dua juĝa ĉeftraktado okazis la 18-an de majo 1979, do ĝuste en la naskiĝdatreveno de la papo Johano Paŭlo la Dua, kiu tiutempe estis en Pollando. Irante tiutage al juĝejo en la urbo Ústí nad Orlicí, mi unue vizitis preĝejon por transdoni la tutan juĝtraktadon en la manojn de Jesuo Kristo kaj la Virgulino Maria. Ĉion, kio tiutage okazos, mi tiam dediĉis al la karega papo Johano Paŭlo la Dua okaze de lia naskiĝdatreveno. Kaj tiel fortigita mi povis tute trankvila aliri tribunalan senaton. Kiu volas pli bone ekkoni tiujn okazintaĵojn, tiu bv. viziti interretajn paĝojn de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio: http://www.ikue.org/cz/

Miloslav Šváček

Respektinda Episkopo Antonín, estima taj Kunpastroj, karegaj Miloŝ kaj eks-Tendaranoj!

Ĉi tiu kanto (Saĝulo), kiun mi ekaŭdis, alveturante al la tendaro julie de 1973, neforgeseble reeĥas en mia memoro. Laŭ la Jesuaj vortoj: “Ĉiu, kiu aŭdas ĉi tiujn miajn parolojn kaj plenumas ilin, estos komparata al saĝa viro, kiu konstruis sian domon sur roko” (Mat 7,24), tiu kanto esprimas la firmecon de la kristana kre do, predikata kaj praktikata en Herbortice naŭfoje, dum la ĉiovida, ĉioscia, ĉiopova ateisma sekreta ŝtata polico nenion vidis, ĉar longtempe neniu denuncis.

Mi estis korespond-amiko de Miloŝ, kiu al mi skribis pri kaŝe kristana E-tendaro, kiun li gvidadis jam 5-an jaron. Mi deci dis alveturi kun amiko pastro Arturo (li forgesis E-on, do mi skribas ankaŭ lianome: li korege salutas vin kun ceteraj italaj pastroj). Ni preti gis dokumentojn: ĉe la demando “profesio” ni kaŝis nian pastrecon. Per eta aŭto ni faris aventuro-plenan veturon. Mi klopodis demandi pri vojo ruslingve; demanditoj res pondis afable, sed ĉeĥe: mi ne sciis, ke ĉeĥoj tiam ne ŝatis la «fratajn» rusojn. Fine iu soldato respondis en flua rusa lingvo: verŝajne li estis ano de la «okupacianta» “Ruĝa Armeo”.

En Herbortice ni, esceptaj okcidentaj gastoj, estis akceptitaj tute honore. Admi rindaj estis la disciplino, preĝemo, gaja laboremo kaj helpemo de tiuj geknaboj. Ĉia religia faro estis tute malpermesata. Pri la tendara religia aktivado, ĉiuj sciis, inkluzive de la lokaj komunistojn (kiuj, demandite de la polico, garantiis, ke “tiuj geknaboj estas en kompetentaj manoj”). En paroĥo Cotkytle ni celebris dimanĉan sanktan meson kaj eĉ predikis. Inter la geknaboj mi memoras pri Basler, tiam 17-ja ra: serioza, sindona, preĝema. Pri li mi nenion plu sciis; nur antaŭ nelonge mi legis en DIO BENU, ke li fariĝis kaj pastro kaj episkopo. Estu salutata!

Post 4 jaroj okazis denunco. Sekve de tio, en 1977 pluraj aŭtoj kun aro da policanoj invadis la tendaron, terorigis la geknabojn kaj likvidis ĝin. Longajn demandesplorojn suferis la tendarestro. Kulpigantoj al li diris, ke lia «krimago» estas ege puninda, sed li trovos indulgemon, se nur li kulpigos sin mem: temus pri fifama memkritiko, kutima ĉe la Stalinaj juĝprocesoj. Tio signifus sin fuŝi propramane; tial Miloŝ, neatendite kaj kun embaraso de l‘ kulpigantoj, petis laŭleĝan juĝproceson. Pro timo neniu advokato akceptis fari lian tribunalan pledon. Sed Jesuo diris: «Decidu en viaj koroj, ne prizorgi antaŭe pri pleda respondo; ĉar mi donos al vi buŝon kaj saĝon, kiun ĉiuj viaj atakantoj ne povos rezisti nek kontraŭdiri» (Luk 21,14 15). Tio fakte okazis. Eksterlande okupiĝis pri li i.a. Amnesty International kaj Radio Vatikana (ĉeĥa, slovaka kaj esperanta programoj). En ambaŭ proces-tagoj (1978) Miloŝ pledis por si mem, surbaze de la fina Akto, kiun subskribis en Helsinki (1975) la Konferenco por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo, ratifikita, sed ne plenumata far la ĉeĥoslovaka registaro. Laŭ tiu Akto «ĉiu rajtas je libereco de penso, konscienco kaj religio». Ĉi tiel li pruvis, ke kulpas ne li mem, sed tiuj, kiuj subpremas la menciitajn liberecojn. Politike antaŭ-fiksita verdikto por li estis tri jaroj kaj duono de karcero, sed pro internacia protest-kampanjo ĝi estis mallongigita je 15 monatoj kun kondiĉita trijara prov-tempo.

Sed novembre de 1989 okazis senperforta “velu ra” Revolucio. La komunismo, laŭŝajne tiel fortika, malaperis kvazaŭ neĝo sub suno. Venis libereco, kaj ĉe vi nova erao. Sed kristanoj frontas al pluaj defioj. Johano Paŭlo II-a substrekis, ke post komunisma ateismo, fakta materiismo kun aliaj nekristanaj aferoj trafas kaj Okcidenton kaj Orienton. Eble ankaŭ ĉe vi regas sekularizado, laikismo, framasonismo, fermo de landlimoj malakcepte de migrantoj, malpliiĝo de pastraj vokiĝoj. Ĉefe malfacilas transdoni la kredon al geknabaj kaj junaj generacioj. Papo Francisko, post la monda Sinodo de junuloj (03-28.10.2018), skribis post sinodan Admonon (25.03.2019), kiu instigas ĉiujn junulojn fariĝi por samaĝuloj amikaj heroldantoj de la amo de Jesuo: «Kristanismo ne estas aro da kredendaj veroj, da plenumendaj leĝoj, da malpermesoj. Ĉi tiel ĝi efikas repuŝe. Kristanismo estas la Persono, kiu amis min tiagrade, ke tio postulas mian reamon. Kristanismo estas Kristo» (N°157).

Dum la komunisma reĝimo pro tio, ke pastroj estis malebligitaj, kristanaj laikoj aktivis, ekz. por distingi, pritaksi kaj akompani pastrajn vokiĝojn (vidu Basler). Nuntempe pastraj vokiĝoj ĉie malpliiĝas: do viraj kaj inaj laikoj, junaj kaj plenaĝaj, plu estu ĉefroluloj ĉe evangelizado kaj animzorgado! Kaj vi plu kantu: Saĝulo konstruis domon sur la rokʼ!

Kristane kaj frate mi vin salutas bondezirante: DIO BENU!
Kore via Sac. Battista Cadei

al la indekso