Karaj legantoj, karaj gefratoj en Jesuo Kristo, estu salutitaj en la belega monato majo – la monato, dum kiu ni speciale honoras kaj kun amo nin turnas al la sankta Maria – Reĝino de Majo. En la semajnfinaj tagoj de la 4-a ĝis la 6-a de majo kolektiĝis ne nur esperantistoj el Ĉeĥio, sed ankaŭ fratoj el Slovakio kaj Pollando en surmonta moravia pilgrimloko Sankta Hostýn, por kune travivi belajn kaj spirite riĉajn tagojn sub ŝirmo de la Venka Protektantino de Moravio.

Sabate en la kapelo de la pilgrimdomo okazis esperantlingva sankta meso, kiun celebris membro de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio pastro Jindřich Peřina. Ĉeestis ĝin 21 personoj. Dimanĉe nian grupon pligrandigis ankoraŭ venintaj 9 personoj. Ĉiuj ni dimanĉe partoprenis la sanktan meson en la Baziliko de la Ĉielenpreno de la Virgulino Maria, kies ĉefcelebranto estis la ĉefepiskopo de la ĉefdiocezo de Olomouc Mons. Jan Graubner, kiu en sia bonveniga alparolo salutis ankaŭ nin – la esperantistojn, kio nin kompreneble ĝojigis. Do danke al Dio ni denove travivis nian belan tradician renkontiĝon.

En la monato aŭgusto atendas nin partopreno de la 22-a Ekumena E-kongreso okazonta en la urbo Poděbrady (Ĉeĥio). Ni esperu, ke ankaŭ tiun ĉi kongreson Dio benos, ke ankaŭ ĝi iĝos spirite riĉa kaj por la partoprenontoj agrabla okazaĵo.

Dum diskuto en Sankta Hostýn estis metitaj demandoj, kie kaj kiam okazos venonta IKUE-kongreso kaj ankaŭ la venontjara tradicia renkontiĝo de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio. Karaj legantoj, tio estas tasko por nia komuna pripensado. Viaj seriozaj proponoj estas bonvenaj.

Dian benon al vi elkore deziras kaj vin korsalutas via frato

„En kunteksto, negadanta Kriston, estas urĝe grave konfirmi veron pri enkorpiĝo kaj unika sav-valoro de la kruco,“ diris kardinalo Mauro Piacenza en prelego, per kiu li la 1-an de marto 2016 inaŭguris la 27-an seminarion pri la demandoj koncernantaj la internan konvinkon kaj konsciencon (forum internum). La papa supera Penitenciario ripetis alvokon el la papa buleo deklaranta Sanktan Jaron de la Mizerikordo:

„Kun konvinko ni metu en la mezon la sakramenton de la repaciĝo.“ Heroldado de la eklezio,“ daŭrigis la kardinalo Piacenza, „kiu atentigas pri la Ŝafido de Dio ĉeestanta en la mondo, estas la plej forta »kontraŭrimedo« kontraŭ veneno de la praa serpento kaj mensoganto. La mensogado de la reganto de tiu ĉi mondo do strebas renversi tiun heroldadon al sia flanko. Li tion realigas antaŭ ĉio per morala reduktado de la kristana mesaĝo, kiu strebas de ĝi forpreni pretendon je la vero, reduktigi ĝin je nedamaĝanta etika kodekso, kiu havas neniun influon je la homa koro, kreita primare al Estado.“

Kiel pluajn du tentojn forlogantaj de Dio indikis kardinalo Piacenza kanonizadon de tiu ĉi mondo kaj altigon de la peko kiel de io normala. „Praa mensoganto provas negadi pekon, por en la homa koro sufoki vokon pri la savo. Sed tute neigi la pekon ne estas eble,“ diras la kardinalo, „ĉar la peko estas universala doloriga sperto. Tial la tentanto provas centrigi atenton de la homoj nur al iuj malbonoj, kiuj sin montras al la publika opinio kiel abomenaj. En tiu situacio estas urĝe,“ aldonas la supera papa Penitenciario, „eduki homon kaj nomi la aferojn per ĝustaj nomoj, sen ambigueco. La historio nin instruas, ke tiu, kiu defendas Dion, tiu defendas la homon, kaj kiu defendas la homon, tiu defendas Dion.“ diris la kardinalo Mauro Piacenza en prelego ĉe inaŭguro de la seminario por la konfesprenantoj.

www.radiovaticana.cz

Mi ne scias, kiomfoje mi ankoraŭ povos vin alparoli, sed nun mi proklamas publike kiel episkopo: Neniam, neniam, neniam mi konsentos kun kontrakto, kiu direktas kontraŭ leĝoj de Dio kaj la sankta eklezio. Mi ĉi tie solene proklamas antaŭ Dio kaj antaŭ la nacio, ke mi neniam subskribos konsenton celantan malrespekti rajtojn de la eklezio kaj de ĝiaj episkopoj. Neniu kaj nenio min al tio devigos, ĉar la eklezio estas nur unu kaj sen episkopoj ĝi ne povas ekzisti. Se vi ekaŭdos, ke mi ion tian subskribis, ne kredu. Mi ĵuras kiel episkopo: neniam mi perfidos rajtojn de Dio kaj de la sankta eklezio. Tre min doloras, ke pro mi estos persekutata mia bona ĉeĥa popolo. Sed mi ne povas alimaniere agi.

De kie mi ĉerpis forton dum ĉiuj laboroj kaj penadoj, miaj en Kristo la plej amataj? El Eŭkaristio. Li estas vere ĉi tie ĉeestanta. Li ne trompos nin. Li diris: “La ĉielo kaj la tero forpasos, sed mian vortoj ne forpasos. Mi estas kun vi ĉiujn tagojn, ĝis la maturiĝo de la mondaĝo.”

Kiel mi estis ĝojigita kaj fortigita kontraŭ pluaj suferoj en koncentrejo de Dachau, kiam al mi mia frato, sac. Kajpr, alportis la plejsanktan Eŭkaristion kaŝitan en pakpapero, por ke tion ne rimarku voktoj. Estas necese batali kontraŭ mensogo, artifikeco kaj ruzeco.

Estas necese preĝi por la animoj, kiuj ŝanceliĝis en la kredo, estante erarvagintaj pere de malveraj kaj falsaj paroloj: ĉi tie estas Kristo, ĉi tie estas vero. La vero estas nur la ununura, kaj tiun al vi heroldas la eklezio, frunte de kiu estas episkopoj kunigitaj kun la roma papo. Ne povas ekzisti du veroj.

Li riproĉis al la apostoloj: Kial vi ne petas? Petu kaj vi ricevos. Ni petu nian bonan Patrinon. Kara estis la Virgulino Maria al ĉeĥoj, karaj estis la ĉeĥoj al la Virgulino Maria. Ke tio validu ankaŭ nun pri ni. Ni petu niajn sanktajn patronojn, precipe la patronon de Eŭkaristio, sanktan Venceslaon, sanktan Adalberton, sanktan Johanon Nepomukan, sanktan Ludmila, beatajn Agnesa kaj Zdislava.

Forturnu, Sinjoro, de nia nacio terurajn punojn, kiujn ni meritas pro nia malfideleco al Vi! La katolikismo estas ununura.

La katolikismo sen episkopoj ne estas ebla! Estu fidelaj al via episkopo: Ni volas suferi pro la kredo, ĉar per tio ni povas utili al nia nacio.

Ĝis nia nacio rekonsciiĝos, ĝi tute alkliniĝos al Eŭkaristio − al Kristo, poste ekestos paco, trankvilo kaj kvieto!
(Prago, la 18-an de junio 1949)

El Katolický týdeník 18/2018 - Perspektivy

 TRA LA KRUCA VOJO

Por monaĥejo kaj preĝejo de sankta Kajetano, kiun administris ordeno de Teatinanoj, estis tragika tago ĵaŭdo la 20-a de februaro 1783. Antaŭ tiu tago okazis multaj trarigardoj de la monaĥejo, kunskribado de havaĵo kaj taksado de monaĥejo.

Tiun tagon ne ĉeestis monaĥejestro, preposto, kaj tiel estis la dekreto transdonita al vikario de monaĥejo Don Andreo Haugvic. Li kunvokis siajn membrojn kaj diris al ili, ke la imperiestro Jozefo la 1-a per speciala dekreto nuligas la monaĥejon kaj preĝejon. Ĉi tiu informo rapide disvastiĝis tra Prago kaj vespere ruliĝis fluoj de pragaj katolikoj en la preĝejon de sankta Kajetano, kie per solenaj mesoj la kredantoj adiaŭis kun siaj pastroj. Ĉiu membro ricevis „ŝtatan gastdonacon” 150 ormonerojn kaj povis preni siajn personajn aĵojn, kun kiuj ili disiris en siajn hejmojn kaj al konatuloj. La preĝejo kaj monaĥejo estis poste vendita kaj dum kelkaj jaroj la preĝejo tute orfiĝis. Kapelo de Virgulino Maria de Einsiedel estis malkonstruita, la sonorilturo ĉe la preĝejo kaj ankaŭ la sonoriloj, kiuj estis gisitaj fare de Nikolao Iow el Iowenburk, estis translokitaj al la turo de la preĝejo de la Sankta Spirito en la malnova urbo kaj la bela baroka predikejo estis poste kopiita al la preĝejo de sankta Nikolao en Česke Budějovice. Certe interesa komparo kaj tre instrua kiel diferencas la dua duono de la 18a jarcento de la duono de la 20a jarcento. Ĉi tie ĉiu povas respondi, kie ekzistis pli da homeco, justeco kaj socia sentemo, ĉu tiam aŭ en la jaro 1950.

Arestado, akuzo kaj juĝado de pastroj kaj episkopoj.

Estis lundo la 27-an de marto 1950.

Meze de la ĉambro staris prokuroro JUDr. Čižek, kiu anoncis, ke estis donita akuzo de ŝtatperfida kaj spiona grupo de religiaj superuloj, agentoj de Vatikano por krimoj de perfido kaj spionado, pro kiu kungrupiĝis ĉi tiuj akuzitoj:

Augustin Michalka, abato de la monaĥejo de premonstratoj en Nova Řiše, Vít Bohumil Tajovský, abato de la premonstrata monaĥejo en Želiv, František Šilhan, provincialo de jezuita ordeno en Ĉeĥoslovakio, Silvestr Braito, religia pastro de dominikana ordeno kaj profesoro de teologia fakultato en Olomouc, Jan Mastilák, religia pastro de la redemptorista ordeno kaj rektoro de teologia instituto en Obořiště, Adolf Kajpr, religia pastro de la jezuitoj, František Mikulášek, religia pastro de jezuita ordeno, Jan Blesík, el monaĥejo de redemptoristoj en Prago, Josef Urban, religia pastro de franciskana ordeno kaj Stanislav Barták, provizoro de premonstrata monaĥejo en Nova Řiše.

Prokuroro Čížek, kiu en sia parolado ne ŝparis vortojn kiel kanajlo, fiegulo, ks., dume signife skuadis per sia krispa kapo, dirante nur koncize sencon de akuzo kaj poste donis al deko da investigantoj dokumentojn (protokoloj) de la unuopaj akuzitoj. Ĉiu kun unu investiganto iris en unu ĉambron kaj tie la investigantoj tralegis akuzojn, rezultantaj el la protokolo. Fine ĉiuj denove kunvenis kaj D-ro Čížek tie konstatis, ke de tiu momento ili transiras de esplora aresto al juĝa aresto, en kiu ankoraŭ antaŭ tribunalo laŭ la leĝo ili havos interparolon kun sia advokato eks ofo. Poste ilin po unu ili forkondukadis reen en iliajn ĉelojn.

Sabato la 1-an de aprilo l950. Matene oni forveturigis ilin denove al Pankrác, kie komenciĝis la dua procezo. Denove estis plena salono. Maldekstre de tribunalejo estis instalita ekspozicio de aĵoj, onidire konfiskitaj en monaĥejoj en Želiv kaj Nová Říše. Estis tie monstrancoj, kalikoj, ciborioj, abataj pektoraloj, bastonoj, sed ankaŭ pistoloj, maŝinfusiloj, ŝargiloj kaj amaso de dolaraj banknotoj. Jam el tio videblas, kiel mensoge estis la pastroj akuzitaj.

Merkrede la Sanktan Semajnon, la 5-an de aprilo 1950 estis anoncita verdikto, kiu estas kaj restos neforviŝebla makulo de ŝtata justico kaj eterna atestanto de mensogeco de tiama reĝimo. Denove bone razitaj kaj zorgeme vestitaj venis ĉiuj akuzitoj en plenplenan salonon por aŭskulti verdikton. Glora ŝtata tribunalo prenis siajn lokojn, prezidanto de senato D-ro Jaroslav Novák malfermis la lastan tagon de la traktado kaj post la fina parolo de popola prokurorino Brožová prenis vorton prezidanto de tribunalo, D-ro Jar. Novák kaj nome de respubliko anoncis la verdikton: Jan Mastilák ĝis morte, Augustin Machalka kaj Frant. Šilhán por 25 jaroj, Vít Tajovský por 20 jaroj, Silvestr Braito por 15 jaroj, Jan Urban por 14 jaroj, Adolf Kajpr por 12 jaroj, Jan Blesík por dek jaroj, Frant. Mikulášek por 9 jaroj kaj Stanislav Barták por 2 jaroj. Plue monpunoj en alto 10-50 mil kronoj, konfisko de persona havaĵo kaj perdo de civitanaj rajtoj por pluaj dek jaroj. Prezidanto poste tralegis motivojn de verdikto kaj fine demandis unuopajn akuzitojn, ĉu ili akceptas la verdikton. Ĉiuj diris trankvile kaj klare: „Jes, mi akceptas“. Post mallonga konsulto kun advokato ĉiuj la verdikton subskribis.

Sabato la 15-an de aprilo tre tristigis ĉiujn. Iu havis viziton, kiu alportis deprimigan informon, ke en Prago estis likviditaj klostroj kaj ĉiuj monaĥoj nokte de la 13a al 14-a de aprilo 1950 ien forveturigitaj.

La pastroj estis komence arestitaj en unuopulaj ĉeloj. Ŝanĝon alportis, kiam ili estis forkondukataj por diversaj laboroj. Iun tagon forkondukis ilin el izolejoj grupgvidanto Siracký, kaj diris, ke li trovis fine laboron el ilia fako kaj ke ili laboros „je propra“. Tio por ili estis komprenebla nur kiam ili venis al la celloko. Ili trairis internan pordegon kaj haltis antaŭ preĝejo de sankta Leopoldo. Tio estis prizona preĝejo, kie ankoraŭ antaŭ ilia alveno estis celebrata sankta meso. Kaj nun ili eksciis, ke ĝi estos malkonstruita. Unue oni volis ĝin ŝanĝi je kulturĉambro, poste je deponejo kaj nun estis decidite pri ĝia malkonstruo. Kaj al tiu laboro estis venigitaj ĉiuj katolikaj pastroj, ĉu junaj kaj maljunaj, sanaj aŭ malsanaj. Laboris tie P. Blesík, episkopo Jan Vojtaššák, episkopo Pavel Gojdič, episkopoj Barnáš, Buzalka kaj Stanislav Zela, plue kanoniko D-ro Kuláč, prelato D-ro Josef Čihák, ĉiuj jam maljunaj kaj meritaj ekleziuloj. Ĉirkaŭ ili staris ĉefserĝentoj kaj komandantoj kaj ĝoje rigardis, kiel pastroj mem malkonstruas preĝejon. Estro demandis pastron Braito, kiel li sentas sin, kiam li mem malkonstruas la preĝejon. Kaj P. Braito trankvile respondis: „Tute bone. Unue ni devas la preĝejon malkonstrui, por ke ni poste povu konstrui novajn preĝejojn, pli grandajn kaj pli belajn, ol estas ĉi tiu.“

Tio estas nur konciza priskribo de la situacio en la 50-aj jaroj de la pasinta jarcento, pri persekutado de la eklezio kaj arestado, suferado kaj malglorigo de pastroj kaj episkopoj. P. Jan Blesík estis kondiĉe liberigita marde la 29-an de marto 1960 kun kondiĉo je 6 jaroj. Al tio li aldonis: „Tiel mi fariĝis la 29-an de marto 1960 denove almenaŭ parte homo (en malliberejo ĉiuj estis nur numeroj) post pli ol dek jaroj de mallibereco, kiujn mi hodiaŭ tamen rememoras kiel okazo, kiun donis al mi Sinjoro Dio mem por montri al mi, kiel en praktiko aspektas senespera batalo kontraŭ Dio, kiun mi ĝis nun konis nur el libroj.“

al la indekso

En prizona ĉambreto ni loĝis dek unu. Dominikana prioro sac. Jakub Antonín Zemek, sac. Stanislav Lekavý, la dioceza pastro Vrba, iu profesoro, konstruisto, politika malliberulo Břicháček, studento kaptita dum provo forkuri eksterlanden kaj la ceteraj estis el krimularo de Brno. Ekzistis tie granda malsato. Matene 300 gramojn da pano, taseto da maltkafo, tagmeze nedifinebla manĝaĵo el terpomoj kaj saŭco, vespere peceto da fromaĝo. Kiel fekujo por bezono de 11 malliberuloj ekzistis en la ĉambreto unu sitelo, kiun oni devis surkorte matene lavi dum la matena promeno.

La malliberejo havas sian reĝimon ege diferencan de la libera mondo. La prizonan reĝimon oni povas transvivi nur kondiĉe, se ĉiuj malliberuloj estas bonaj. Sed turmentantoj tion bone scias, tial ili ekfunkciis en la malliberejo sistemon de kaŝinformantoj t.n. bonzdenuncantoj.

Provo de forkuro ne estis ebla kaj neobeemo de la malliberulo estis severe punata per bategado, kio ofte finiĝis per morto.

En aliaj ĉambretoj estis soldatoj de la okcidentaj kaj orientaj frontoj, aviadistoj, profesoroj de altaj kaj mezaltaj lernejoj destinitaj por likvido.

Tio ĉi estas persona atesto de la malliberulo Sac. Stanislav Lekavý (surfote).

Jaroslava Hamajdová

 LA MONUMENTO DE NENASKITA INFANO

La aŭtoro de la nekutima skulptaĵo videbliganta la virinon priplorigantan abortigon kaj ŝian mortigitan infanon, kiu pardonas al ŝi, estas la slovaka skulptisto Martin Hudáček. Edukita en la kristana familio, li finis la fakultaton de skulpta arto de la Akademio de Plastikaj Artoj en Banská Bystrica. Li loĝas en Telgárt, Slovakio.

La deziro de la juna artisto celis atentigi kiajn neniigajn rezultojn kaŭzas abortigo. La mortigo de la nenaskita infano vekigas ĉe la patrino vundon, kiu ne cikatriĝas. La doloro kaj la konscienco pro la estigita mortigo por ĉiam signas la vivon de la virino.

La verko de Hudáček troviĝas en Banská Bystrica, sed la fotaĵo mem elvokis la grandan impreson je spektantoj ne nur en Eŭropo, sed ankaŭ malantaŭ la oceano. Parto de amaskomunikiloj difinas ĝin kiel la ŝokigan. Se la skulptaĵo mem estas ŝokiganta, do verdire mankas la vortoj por la priskribo de tio, kio estas la ekstermo de la nenaskitoj, kiu okazas en la nuntempa mondo.

“Tio estas la korŝiranta skulptaĵo,” konstatis D-ro Wiliam Kurz, la jezuito el la Marquette Universitato en Milwaukee en Usono. “Ĝi profunde tuŝas la malĝojon de patrino kaj montras la dignon de la abortigita infano.”

Kiel skribas Krystian Strzelecki en la artikolo dediĉita al la skulptaĵo: “Malbono, kiun kaŭzas la akto de abortigo, estas klare videbla: en ŝia per la manoj kaŝita vizaĝo kaj per ŝia genuanta pozicio. Sed tio ankoraŭ ne decidas pri la genieco de la verko. La aŭtoro montras, ke la origina malbono de abortigo ripete tuŝas la patrinon, vekigante ŝian konstantan konsciencriproĉon kaj neeldireblan doloron.

Konklude: amo, mizerikordo kaj pardono estas pli fortaj ol malbono, kiu fine devas antaŭ ili cedi kaj disbloviĝi. Kaj nur en la mondo kun Dio estas realigebla la pozitiva solvo. Altsenca estas la propagado de ĉi tiu skulptaĵo, ĉar ĝi eldiras pli ol mil sciencaj traktaĵoj”.

La 21-an de oktobro 2015 Martin Hudáček donacis la replikon de sia verko al la Papo Francisko dum la ĝenerala aŭdienco en Vatikano. “La inspiro de ĉi tiu skulptaĵo devenas el Sankta Spirito”, diris Hudáček por la portalo LifeSiteNews dum sia vizito en Romo. (JAL)

El revuo Michael, n-ro 95, januaro-februaro 2018
Esperantigis Stanisław Śmigielski

La ĉefepiskopo Jędraszewski komencis la renkonton per la priskribo de la historio de spirito en la lasta jarkvincento. Kvankam li asertis, ke multaj reformatoroj de antaŭ duono de jarmilo ne intencis ŝanĝi la doktrinon de la Eklezio, li konfirmis, ke Luther, Kalvin kaj Zwingli forkonfesis Eklezion kaj tiamaniere kiel la unuaj ili esprimis la devizon: Kristo jes, Eklezio ne.

Tiel ekmoviĝis lavango. Estis kreitaj diversaj kristanaj komunumoj, kiuj komencis batali reciproke inter si. Kristanoj batalis kontraŭ kristanoj kaŭze de tio, ke ili ne apartenis al unu komunumo. La pensuloj de tiea erao komencis eĉ primeditadi, ĉu Kristo ‒ se Li tiel “dividis” tiutempajn homojn ‒ estas ĝenerale bezonata. Oni komencis do primeditadi la bezonon adori alian estulon, kiun oni povus laŭdire ekkoni per menso mem ‒ diris la ĉefepiskopo Jędraszewski. Laŭ la krakova metropolitro ĝuste tio naskis en la filozofoj la bezonon diri pri “la unua kaŭzo”, pri “la granda mekanikisto” (ĉar la mondo tiam fasciniĝadis pri mekaniko). Oni ankaŭ parolis pri “la granda ĥorloĝisto”. Valoras imagi, ke laŭ ĉi tiu vizio tiu ĉi “ĥorloĝisto”, kaj laŭ koncepto de la kreintoj de ĉi tiu difino ‒ Dio, nur pretigas la precizigan, preskaŭ bonegan mekanismon kaj ekmovigas ĝin, kaj poste Li ne plu enmiksiĝas en tion. Tiamaniere do estiĝis deismo, kaj tio estas la vizio kontraŭkristana ‒ klarigis la ĉefepiskopo, aldoninte, ke tiamaniere oni komencis dorloti la novan tezon: Kristo ne, Dio jes.

Sed ‒ kiel klarigis la ĉefepiskopo Jędraszewski ‒ ankaŭ tiu ĉi tezo ne transdaŭris la tempoprovon. La plej grava kriterio por deismo estis tamen la eventoj, kiuj okazis en Lisbono la 1-an de novembro 1755. Tiam la portugala urbo estis detruita kaŭze de tertremo, kiu konsekvence kaŭzis incendiojn kaj ankaŭ cunamon. Multaj el la fuĝintoj el la urbo mortfrostiĝis en montaro. Kvar kataklismoj mortigintaj kelkdekmil homojn estis por la tiutempa mondo ŝoko. Tamen montriĝis, ke ĉi tiu preciza mekanismo aŭ tute ne estas perfekta, aŭ la estulo estanta “la unua kaŭzo” iutempe intervenas. Voltaire tiutempe verkis la ekstreme kontraŭkristanan verkon, tre rapide akirintan grandan popularecon. Tiel naskiĝis la laŭvica regulo: Dio ne ‒ homo jes ‒ diris la ĉefepiskopo Jędraszewski.

Tio estas la rezulto de la lavango, kiu komenciĝis antaŭ kvincent jaroj. Kaj konsekvence de tio estis alkondukita la regulo deviga ĝis nun en multaj lokoj, sonanta: “homo ne!”. Ĝuste tio estas la gender-ideologio kaj la similaj absurdaĵoj ‒ rimarkigis la krakova animzorganto. Trapensigante lastan jarkvincentan eraon, la metropolito venis al la konkludo, ke “kune kun la reformacio komenciĝis la procedo, kiu venigis homojn al dekadenco”. La mondo ankaŭ nuntempe marŝas sur la alia vojo ol la kristanoj, kaj komenciĝis tio bedaŭrinde ekde tiutempa tragika divido de antaŭ kvincent jaroj. Estas do neniu kaŭzo por festi ĉi tiun okazintaĵon, ĉar oni ne povas festi la dividon kaj “kontraŭateston” ‒ aldonis la ĉefepiskopo.