Dio Benu numero 11-3/1993

al la arkivo de jarkolektoj 1991-2010

 

 LA ASCENDO

Spirita vorto de patro Alojz Dlugi, SJ Slovaka IKUE-Sekcio

Karegaj Gefratoj!

Multaj vivas vivetas eĉ vivaĉas en la cirkonstancoj ofte netaŭgaj, malsanaj, distraj, malpacaj ... Oni bezonas foriri el tiuj medioj en la medion pli sanan, pli klaran, pacplenan, amikan. Tia medio estas en la montaro. Tie aero estas pura, sana, taŭga por plena kaj profunda spirado. Sur la montaro polvo, haladzo aŭ elvaporaĵoj ne troviĝas, ankaŭ fiodoro aŭ danĝeraj forlavaĵoj el diversaj entreprenoj ne venenigas la vivmedion. Ni ĉiuj ĉiutage konstatas, kiel malfacile kaj tede ni spiras kaj moviĝas en la medio plenplenigita de tiuj haladzoj baciloj. La kapdoloroj, la senapetiteco, kaj multaj aliaj ĝenoj turmentas nin. Foren, foren al la montaro! Tie la situacio estas tute alia. Tie ni sentas nin tiel bone, tiel facile, feliĉe, ke ni sopirus resti tie laŭeble plej longe.

Tiu ĉi grave malsana, netaŭga medio en la homavivo estas plenpleneco de la malbono, perfido, pekoj kaj la afliktanta malamikeco. La homo fariĝas lupo por aliaj homoj. Multaj homoj ekspluatadas la aliulojn diversmaniere. La malmoraleco venenigas precipe multajn junajn, nespertajn, facilanimajn filojn kaj filinojn de nia homa socio. La ruza diversmaniera maljusteco, malamemo, envio, egoismo, endanĝerigo de la vivo, mortigado de nenaskitaj infanoj ktp. plenigas la vivmedion kiel terura veneno kaj minacas nin per mortstrangolo. For, for el tiu ĉi medio! Oni sopiregas elfali el tiuspecaj fiodoroj kaj danĝeraj forlavaĵoj de la homa mizero, kaj grimpi al altoj, al paco, al amikeco, al kora komprenemo, al amo. Foren al la montaro! Jes, tiu ĉi montaro ekzistas kaj troviĝas proksime de ni. Ĝi estas ja la katolika preĝejo, la domo de Dio, kie loĝas Dio mem, nia amanta Patro, kiu laŭ la vorto de Kristo sopiras nomiĝi Paĉjo. Li estas la paco, la amo, la kora komprenemo mem. En Li estas la plej pura aero, plaĉa ozono kaj ĉio nepre necesa por nia vivo. Jen, tie ĉi troviĝas la plej alta montaro spirita, tie oni trovas la plej taŭgajn rimedojn por la sanega vivo. Ascendi plenkrede kaj plenfide al la preĝejo signifas asceadi al Dio mem, al la plej Alta moataro, montaro de la amo, de la justeco, de la vero, de la bono. La plej alta montaro surtere ne estas tiel alta, kiel tiu ĉi montaro de Dio. Sed grave pripensu, neniulo povus atingi la pintojn de la Dia moataro, kie oni povas renkonti nian ĉielan Patron kun ĉiu riĉeco de Liaj donacoj, se Dio mem ne dirus: "Venu al mi vi ĉiuj, kiuj eatas klopodantaj, suferantaj ..., kaj mi helpos al vi, mi refreŝigos vin." Dio do mem altiras nin. Sed homoj, kiuj vizitas la preĝejon sopirante vidi nur la artajn vidindaĵojn, entute ne ascendas la montaron de Dio kaj restas en la polvo, baladzo kaj elvaporaĵoj de la spirite malsanaj vivmedioj.

Ascendinte al la Dia preĝejo en la viva kredo kaj amo, nia tuta persono povas respiradi tiun ĉi Dian aeron tiel fruktoplene, riĉe kaj efektive, ke nenio al li povas anstataŭi, adekvati ĝin. Kiu scias ĝui veran Dian atmosferon en Dia proksimeco, eksentas sin plene pacigita, fortigita kaj tiel dirite rezerve saturita por la pluaj tagoj de sia vivo.

Ĉu tiel ni ĉiam ascendas al tiu ĉi Dia montaro? Kiel ni do kondutos en la estonteco? Respondu ĉiu al si sincere kaj ĝuste konkludu.

al la indekso

 ĈU NI IRAS LA ĜUSTAN VOJON?

Karaj gefratoj en Jesuo Kristo kaj V. Maria!

Ĉiu el ni certe rimarkas, kiel tempo rapide pasas. Tri trionoj de la nuna jaro jam forpasis. Ĝis la fino da la jaro restas nur tri monatoj. Antaŭ ol alproksimiĝos fino de la jaro, ni povas nin demandi: Ĉu ni iras la ĝustan vojon? La iranta vojo de niaj IKUE-sekcioj estas de Dio benita, ĉar ĝi celas prefere gloron kaj konoron de Dio kaj prosperon de la animoj. Ambaŭ sekcioj strebas helpadi al Eklezio disvastigi la ĝojan mesaĝon - la Evangelion ne nur en propraj landoj, sed ankaŭ per eksterlandaj kontaktoj, disvastigi amon de Dio, por ke ekregu en la mondo bono kaj paco de Kristo. Tiucele la Slovaka Episkopara Konferenco oficiale agnoskis la Slovakan IKUE-Sekcion kiel laikan eklezian organizaĵon. Kaj ni estas profunde konvinkitaj, ke ankaŭ la Ĉeĥa Episkopara Konferenco baldaŭ same decidos rilate al la Ĉeĥa IKUE-Sekcio, ĉar la aktivado de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio celas la samon, pri kio strebas la Eklezio en la Jardeko de la spirita kaj morala renovigo de la socio. Per la ĝisnuna aktivado la Ĉeĥea IKUE-Sekcio argumentas pozitive sian celadon. Tial ni ĝojas, ke la episkopoj benas nian aktivadon. Dum la someraj monatoj benis nian aktivadon ĉefepiskopo de Olomouc mons. Jan Graubner, lia helpepiskopo Mons. Josef Hrdlička, episkopo de Brno Mons. Vojtěch Cikrle, episkopo de Hradec Králové Mons. Karel Otčenášek kaj lia helpepiskopo Mons. Josef Kajnek. La ĉefepiskopo de Prago Mons. Miloslav Vlk promesis mescelebri kaj eĉ prediki esperantlingve dum venontjara IKUE-seminario en Prago.

Aprile okazis sukcesa spirita renkontiĝo kaj konferenco de la Slovaka IKUE-Sekcio en Žilina, dum kiu estis eteklita nova estraro. Oktobre okazos spirita renkontiĝo kaj konferenco de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio en Česká Třebová.

Vere de Dio benita estis la plej grava aranĝo de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio, la IKUE-tendaro en Sebranice, kiun persone vizitis du altestimataj gastoj - episkopoj Mons. Kerel Otčenášek kaj Mons. Josef Kajnek. Surloke ili benis ĉiujn tendaranojn, aranĝantojn kaj subtenantojn kaj la tendaron mem, kiu kiel ununura tiuspeca IKUE-aranĝo en la mondo certe meritas iomete pli grandan intereson flanke de la eksterlandaj IKUE-anoj kaj la IKUEestraro.

Ĉu no do iras la ĝustan vojon? Jes, certe jes, kiel tion pruvas la supre menciitaj aktivadoj de niaj sekcioj kaj pozitivaj sintenoj de la ekleziaj altranguloj. Tio estu por ni instigo al disvolvo de ankoraŭ pli viglaj aktivadoj. Ĉiu el ni iĝu fervora misiisto semanta la ĝojan mesaĝon de Jesuo Kristo kaj amon de Dio ĉie, kie ĉiu el ni troviĝas. Ni do ne laciĝu en batalo kontraŭ malbono, por ke baldaŭ venu en la mondon Regno de Dio. Ni rifuĝu sub ŝirman manteton de nia ĉiela Patrino la Virgulino Maria, ĉar Ŝi konas la plej sekuran vojon al sia Filo. Pere de Ŝi ni ne erarvagos, sed certe atingos finan celon de nia strebado - la eternan ĝojon en la ĉielo, la feliĉan renkontiĝon en la brakumo de Dio kaj Dipatrino kun patronoj de la katolikaj esperantistoj – la sanktaj Pio la Deka, Maksimiliano Maria Kolbe kaj beata Tito Brandsma kaj kun multaj ceteraj esperantistoj, kiuj antaŭiris nin kaj elĉiele subtenas nian aktivadon.

Ni do iras la ĝustan vojon. Do ek, karaj gefratoj, en pluan aktivadon!
Via frato Miloslav Šváček

al la indekso

 GRAVA ĜUSTIGA INFORMO

La 10-a Ekumena Kongreso ne okazos en Krakovo, sed en Gostyń – Pollando.

Surbaze de LKK-informilo aperis en Dio Benu n-ro 2/93 informo pri la venontjara Ekumena E-Kongreso en Krakovo, Pollando. La 9-a nunjara Ekumena E-Kongreso en Viviers (Francio) prikonsideris kondiĉojn por la kongreso en Krakovo kaj decidis, ke la venontjara 10-a Ekumena E-Kongreso okazu ne en Krakovo, sed en Gostyń, en la tagoj 9.-16.7.1994. Tiu ĉi ŝanĝo ebligos partoprenon de la kongreso al pli multaj personoj el iama orienteŭropa bloko. Plurajn informojn pri ĉi tiu grava venontjara okazontaĵo vi trovos sur la paĝoj de Dio Benu. M. Šváček

al la indekso

 La ĉefepiskopo de Olomouc Jan Graubner benis nian aktivadon

La 10-an de julio salutis prezidanto de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio ĉefepiskopon de Olomouc Mons. Jan Graubner. Dum interparolo la ĉefepiskopo estis informita pri la aktivado de la katolikaj esperantistoj, celanta la spiritan kaj moralan plibonigon de la socio. Al la epiakopo estis enmanigitaj IKUE-publikajoj, la revuoj Espero Katolika kaj Dio Benu kaj Tendara Kompendio. Li promesis informi pri nia aktivado ankaŭ sian helpepiskopon Josef Hrdlička, kiun promesis frato prezidanto viziti. Patro ĉefepiskopo i.a. diris, ke li scias pri la IKUE-tendaroj kaj li montris sian intereson pri la aktivado de la katolikaj esperantistoj. Li milkaŝis, ke li ankaŭ interesatis pri Esperanto, sed postaj studdevoj ne permesis al li lerni ĝin. Volonte li benis nian aktivadon.

La ĉeĥaj katolikaj esperantistoj estas tre ĝojigitaj per tiu ĉi sinteno de la ĉefepiskopo Jan kaj ankaŭ por la same bonaj sintenoj de ceteraj episkopoj rilate al la kalolika E-movado. Per nia aktivado ni volas pruvi, ke ni aktivas prospere al la Eklezio. Per ĉi aktivado kaj preĝoj ni volas helpi al niaj patroj episkopoj en ilia paŝtista servo. M. Šváček

al la indekso

 rememoro je ĉefepiskopo D-ro Eduard Nécsey

Ĉiu epoko kaj ĉiu socio havas siajn grandajn personojn, kiuj ofte formas ĝian vivon kaj peasadon. Ankaŭ en historio de nia nacio troviĝas tiaj personoj.

Dum lastaj dek jaroj ni tre subtaksis evoluon de spirita vivo kaj ankaŭ intereson pri eminentaj homoj, kiuj vivis inter ni, kreis spiritajn valorojn kaj eĉ spite de malfacilajoj firme staris ĉe flanko de slovaka nacio.

Inter la personecoj de religia vivo sendube apartenis multaj spiritaj gvidantoj de la sankta Eklezio, episkopoj kaj multaj pastroj, kiuj dum malfavoraj tempoj estis anima apogo de la kredantoj.

Granda filo de la sankta Eklezio kaj de la nacio estis ankaŭ ĉefepiskopo D-ro Eduard Nécsey. Li naskiĝis en Oslany la 9-an de februaro 1892 en pia kaj laborema familio. Post sukcesa finigo de gimnazio en Prievidza li studis malgrandan seminarion en Nitra. Eksterordinare talenta studento estis sendita al teologia studado en Imperio-reĝa universitato en Insbruck. La nitranaj episkopoj sendadis tien taleatajn studentojn preskaŭ gis la fino de antaŭmunkena Ĉeĥoslovaka Respubliko. Grandan meriton, ke eĉ post la unua mondmilito povis studadi en Insbruck teologoj el Slovakio, havis nitrana episkopo D-ro Karol Kmetko.

Eduard Nécsey vizitadis prelegojn de eminentaj sciencistoj, profesoroj, sanktaj viroj de la jaro 1911 ĝis 1916. La 30-an de januaro 1915 diakono E. Nécsey akceptis ordinon el manoj de episkopo Mons. Zigmundo Vaitz. La unuan solenan Sanktan Meson festis juna sacerdoto en sia naskiĝurbo. Poste ankoraŭ unu jaron li daŭrigis sian studadon en Innsbruck, kie li akiris titolon doktoro de teologio.

La unua kaj unusola loko de lia agado estis Trenčianska Teplá. Tie li travivis lastajn jarojn de la unua mondmilito, disfalon de Aŭsstrio-Hungario kaj ekeston de la unua Ĉeĥoslovaka Respubliko.

La juna sacerdoto per sia tuta koro dediĉis sin al la kredantoj. Liaj predikoj estis sentoplenaj per senlima amo kaj sindono al Dio kaj per amo al sia popola, kun kiu li vivis, kaj al kiu li greftis veran kredon al Kristo. Liaj predikoj estis en slovaka lingvo, spite de forta nacia subpremo. Li tre sentis kun siaj kredantoj. Li klopopodis plibonigi poziciojn de laboristoj, precipe en loka sukerfabriko.

Benado de malmolaj laboremaj manoj de slovakaj patroj akompanis paŝojn de la juna sacerdoto. Slovakaj patrinoj verŝis sian dankemon al la nomo de la malsanema pastro, ĉar li savis iliajn patrojn kaj virojn por la Eklezio. Lia delikata kaj per rara diplomatio donacita personeco sciis ĉiam realigi justajn postulojn de laboruloj.

Senlaca laborado postlasis spurojn je lia sano. Sed li sen ripozo daŭrigis sian laboron. Li kontribuadis en la gazeto Tatranský Orol (Aglo de Tatroj). Li fervoris por slovakia kristana gazetaro, kiu tiutempe tre modeste aspektis inter hungaraj gazetoj kaj ĵurnaloj. Liaj konsideroj rilatis ankaŭ al sociaj problemoj. Malgraŭ tio, ke liaj artikoloj renkontis reziston de certaj rondoj, li daŭrigis en sia publika agado.

En januaro 1921 frunte de diocezo Nitra staris la plej eminenta sinjoro D-ro Karol Kmeťko, fervora apostolo de la kredantoj, precipe de junularo kaj studentoj de teologio. Sukcesan absolvinton Eduardon Nécsey li elektis kiel inspektiston de seminarianoj (spirita gvidanto), kiu en tiu ĉi funkcio laboris kvin jarojn. Eduard Nécsey akiris korojn de ĉiuj aŭskultantoj de la semlnario. Li sentis grandan respondecon por sia laboro. Modele li formis animojn de studentoj, ke ili fariĝu fervoraj pastroj, entuziasmaj per amo al Kristo, senmortaj animoj kaj al senfine arda estimo al Patrino de Kristo, la Virgulino Maria.

Dum profundaj meditadoj li transverŝadis el sia animo siajn sperton, virton kaj sanktecon, kiujn li akiris en seminario kaj trabruligis en la fajro de provoj en la mondo.

En la gazeto Duchovný pastier (Spirita paŝtisto) li publikigis interesajn artikolojn, precipe pri ecoj de la pastroj - predikantoj. Li atentigis en ĝi al grandaj modeloj de la predikantoj, kiuj estis sanktaj Dominiko, Francisko Ksavera, Francisko Saleza kaj aliaj.

Fervora, nelacigebla laboro ne restis sen rimarko. En la jaro 1923 li estis nomumita episkopa sekretario. En la sama jaro li fariĝis profesoro de dogmatiko de Teologia Altlernejo en Nitra. La dogmatikon li prelegis ĝis la jaro 1935.

En la jaro 1935 li estis liberigita de aliaj oficoj kaj fariĝis direktoro de episkopa kancelario. Ke li tion brile efektivigis, pri tio atestas la jaro 1941, kiam li fariĝis ĉefa vikario, t.e. la dua "mi" de la sideja episkopo.

Nitra fariĝis lulilo de misia movado en Slovakio kaj D-ro Karol Kmeťko patro de la movado. Prezidanto de la misia societo en Slovakio estis D-ro Škrábik kaj poste D-ro Eduard Nécsey, kiu fariĝis helpa episkopo de D-ro Karol Kmeťko. Episkopa ordinigo okazis la 16-an de majo 1943.

Periodo, en kiu laboris D-ro Eduard Nécsey en apostola oficejo estis signita per la dua mondmilito. Sur la batalfrontoj pereis milionoj da viroj. Suferis ankaŭ civila loĝantaro. Militaj okazintaĵoj postlasis signojn ankaŭ je lia malforta sano. Malgraŭ maifacilaĵoj, la helpepiskopo ne forgesis siajn ĉefajn taskojn, savadi homajn animojn por Kristo kaj disvastigadi Lian Evangelion inter la homoj. En la gazeto Svätá Rodina (Sankta Familio) li dediĉis sin al estonteco de la nacio kaj de la Eklezio; al junularo kaj al estonta pastraro. Kromalie li skribis: Hodiaŭ jam sacerdotoj mem ne sufiĉas savadi la junularon. Bezonataj estas mondaj apostoloj, kaj tiaj estas sufiĉe ankaŭ ĉe ni. Al ili mi turnas min. De ili mi petas helpon.

Bone li komprenis signalon de la epoko, kaj kiel juna pastro kaj kiel juna episkopo. Ĉiam li sciis trovi ĝustan vojon, kiel gvidi la kredantojn kaj sian popolon.

La plej malfacila parto de lia vivo estis kvindekaj jaroj. La jaro 1951 enpaŝis en historion de la Eklezio en Slovakio kiel jaro de amasa arestigado de la pastroj kaj laikuloj. Ankaŭ episkopo Eduardo Nécsey estis en akra izolaresto.

Varia estis vivvojo de Eduard Nécsey. Ea ĝi okazis multaj provoj, suferoj kaj malfacilaĝoj, pri kiuj ne multaj sciis. En senco de sia episkopa moto li sciis tion traradii kaj plenigi per lumo de amo.

Inter la plej ĝojaj momentoj de lia vivo certe apartenis la Vatikana Koncilio. Li tre aktive partoprenis ĉiujn kunsidojn.

Li partoprenis ankaŭ la unuan episkopan sinodon, kiu komencis sian agadon en la jaro 1967.

Fine, la jaro 1968 alportis por multaj homoj okazon por optimismo kaj ĝojaj esperoj. Tiun ĉi optimismon enmetis en siajn predikojn ankaŭ D-ro Eduardo Nécsey. En televida parolado antaŭvespere de la Velehrada Kongreso, kiu okazis la 14-an kaj 15-an de majo 1968 li alparolis la publikon konklude en la nomo de la pastraro kaj gekredantoj. Krome de alia li diris: "Ni, kiel plenrajtaj civitanoj, kiuj ne estos diskriminaciataj kaj ne havos malfacilaĵojn kaj malavantaĝojn nur tial, ke ni estas kredantoj ... Laŭ la instruo de nia kredo ni volas enmeti en nian socion raran elementon, kiu estas por feliĉa kaj paca vivo de ĉiu civitano tre bezonata. Tiu elemento estas AMO. La plej granda forto en la mondo estas la amo."

En tiuj ĉi ĝojaj kaj esperdonaj tagoj de demokratio festis D-ro Eduardo Nécsey la 25-an episkopan jubileon. Ĝi okazis la 16-an de majo 1968. Inter multaj gratuloj estis la plej rara tiu de Sankta Patro Paŭlo la Sesa. En la sama letero la Papo nomumis lin titulara ĉefepiskopo.

Jubileanta bona paŝtisto estis fidela filo de Sankta Seĝo. Li volis persone danki al Sankta Patro por esprimo de granda honoro, kiun li ricevis, kiel ĉefepiskopo de Nitra kaj la tuta Slovakio. Sian intencon bedaŭrinde li jam ne efektivigis.

Dumvoje al Romo surprizis lin malsano, kiu turmentadis lin jam multajn jarojn. La vojon li devis interrompi .

Sian noblan animon li donis al Kriato la 19-an de junio 1868. Liaj lastaj vortoj estis: "Mi preĝas por la Sankta Patro kaj por la paco". Tio estas nur malgrandaj fragmentoj el agoriĉa kaj sankta vivo de la ĉefepiskopo monsinjoro D-ro Eduardo Nécsey

Laŭ V. Judák "Arcibiskup svätého života" (Ĉefepiskopo de la sankta vivo) kompilis fratino
Mária Tomašovičová

al la indekso

Poemo okaze de 100-a datreveno de la naskiĝo de la ĉefepiskopo D-ro E. Nécsey verkita de Svetoslav Veigl:

 GRANDA FILO DE EKLEZIO KAJ NACIO

Ni laŭdu niajn virojn, Patrojn,
kiuj por Dia popolo vivis,
dum tagoj malbonaj,
kaj mallumaj noktoj
ili amaran kalikon trinkis.

Humile, silente li paŝis,
nia ĉefepiskopo kara.
Dum sia vivo li plugis
kampojn de paŝtistoj sanktaj.

En preĝo kaj meditado
kunita eterne kun Kristo.
Ni vivas kaj rememoras –
li vivis en sia pura koro.

Propetu por nia nacio,
nia ĉefepiskopo kara,
ke ni trovu vizaĝon nian,
de l´ ĉielo al ni donitan.

(Oktobro 1991)

al la indekso

 MALGRANDA BIOGRAFIO DE LA BEATA ZDISLAVA
SINJORINO EL LEMBERK

P. Ambrož M. Svatoš O.P.

1. NASKIĜO

Zdislava naskiĝis ĉirkaŭ j.1220 en Moravia markgraflando. Ŝi estis la unuenaskita el kvin infanoj. Ŝia patro estis sinjoro el Křižanov, posedanta teritorion ĉe la lima bohemia-moravia regiono, estranta kiel reĝa kastelano la kastelon Veveří apud Brno. Li edziĝis kun la juna vidvino post Bohuš, sinjorino Sibyla. Ŝi alvenis al Bohemio en la akompano de la ŝtaŭfa Kunhuto, la edzino de la reĝo Václav (Venceslao) la Unua. Verŝajne ŝi devenis el Sicilio. Ŝi estis kunigita kun la aŭropa kulturo, en kiu virino okupis pli memstaran situon. Sinjorino Sibyla ludis aktivan rolon ĉe la flanko de sia edzo. Iliaj kvar pluaj infanoj estas: Eufemie, Eliška, Petr kaj Libuše.

2. JUNECO

Juneco de Zdislava enkadriĝis en la ekkomencantan kulminan mezepokon, en la tempon de kavalira kulturo kaj gotiko, ekonomiaj kaj societaj ŝanĝoj kiel la konsekvenco de la kolonizado kaj fondigo de urboj, en la tempon, kiam novaj ordenoj, fratoj predikistoj kaj minoritanoj alportas pli evoluitan formon de pieco. Ŝiaj gepatroj subtenis ordenojn kaj hospitalojn de johanitanoj, cistercianoj, dominikanoj kaj minoritanoj. Přibyslav fondas minoritatan monaĥejon en Brno, kie li estis entombigita. Kaj ambaŭ geedzoj fondas cistercianan monaĥejon en Žďár, en kies proksimeco vivos Sibyla kiel vidvino post la triobla geedziniĝeco kun la vidviĝinta filino Eufemie, kaj ili estis tie entombigotaj.

3. GEPATRA EKZEMPLO

En sia juneco Zdislava estas influita per ekzemplo de siaj gepatroj kaj per la spirito de sia tempo. Sian junecon ŝi travivis en la centro de la Moravia markgrablando en Brno, poste en Křižanov kaj aliloke, kie ŝia patro funkcias. Li aspektas per sia ekstero kiel batalanto, en sia interno li estas monaĥo. Tion saman estas eble diri pri la sinjorino Sibyla, kiu tro influigis sian edzon kaj antaŭĉie infanojn. En Moravio ĉe siaj gepatroj travivas Zdislava sian junecon, plenan de idealoj, la duonon de sia vivo, iom pli ol 16 jarojn. En la familia kristana ĉirkaŭajo ŝi fundos fundamentojn al sankteco.

4. HISTORIAJ FONTOJ PRI ZDISLAVA

Ĉion supre diritan atestas latina fonto moravia: Cronica domus sarensis - Kroniko de la monaĥejo en Žďár, skribita en la jaro 1300. Monaĥo Jindřich reproduktas en ĝi la ekzemplan eklezian vivon de la gefondintoj de la monaĥejo, de gesinjoroj Přibyslav kaj Sibyla kaj geedziniĝon de iliaj tri filinoj, Eufemie kaj Eliŝka. Petr kaj Libuše mortas en sia in faneco.

Kio estas supre dirita, tion alportas ĉeĥa historia fonto: Kroniko de Dalimil, finskribita en la j. 1314. Ĝi reproduktas mallonge alvenon de fratoj predikistoj en Bohemion kaj la sanktan vivon kaj morton de la sinjorino Zdislava kaj ŝiajn miraklojn. Dalimil nomumas Zdislava-n: Sinjorino de la sankta vivo.

5. EDZINECO DE ZDISLAVA KAJ ŜIA FAMILIO

El Moravio ŝi alvenis en la Ĉeĥan Regnon kiel edzino de la sinjoro Havel el Markvartica gento. Havel posedis havaĵon en la norda kaj nordorienta Bohemio. Li sidas en la kastelo Lemberk en la proksimeco de la urbo Jablonné. Dum sia kristana, senkulpa edzineco Zdislava donas vivon al kvar infanoj: al Havel, Markéta, Jaroslav kaj Zdislav. Kiel edukantino ŝi donas al ili la plej kristanan formadon, kiun ŝi mem ricevis pere de siaj gepatroj. Plene ŝi starigas sin en bataladon de tiuj, kies devizo estas: Potestas temporalis subditur spirituali. Ŝi serĉas antaŭ ĉio Dian regnon kaj ŝi kredas, ke ĉio plua estos al ŝi aldonita (Mat 6, 33). i travivas la kristanan realismon, praktikan kristanecon. Ŝi formas familian vivon laŭ Kristo kaj lia Evangelio.

6. SOCIALA LABORANTINO, KUNLABORANTINO DE LA FRATOJ PREDIKISTOJ, AMANTINO DE LA POPOLO

Sinjoro Havel kolonizas kaj kulItivas nordbohemiajn praarbarojn, organizas sidejojn kaj fondas urbojn Jablonné kaj Turnov. Sinjorino Zdislava estas por tiea popolo kvazaŭ patrino, al malsanuloj kvazaŭ kuracistino, al pilgrimantoj kaj afliktantoj kvazaŭ azilo. Ŝia kastelo fariĝas dum la malbonaj tempoj kvazaŭ hospitalo por ĉiuj...

Pri la morala kaj religia kulturo ŝi zorgas per la alvoko de la fratoj predikistoj en Jablonné kaj Turnov, kie ŝi komeacas konstrui al ili vastajn monaĥejojn. Fervore ŝi kunlaboras kun ili kiel spirita filino kaj lernantino de sankta Dominiko. Dum la lukto de la papa kurio kontraŭ Fridrich kaj en la sanga batalo de la ribelema filo Přemysl kontaŭ lia patro reĝo Václav la I-a, ŝi staras kun sia edzo dum la granda risko ĉe la flanko de la papo kaj de la laŭleĝa reĝo.

7. GRANDA FILINO DE LA NACIO KAJ EKLEZIO - SANKTULINO

Dum sia mallonga vivo ŝi atingis pinton de la sankteco kaj plenigis multajn jarojn (Saĝ 4, 13). Ŝi mortis en la jaro 1252 nek kiel virgulino, nek kiel vidvino, eĉ ne kiel martirino, sed kiel juneta edzino kaj patrino, kiu elĉerpis sian amon por proksimuloj. Sep jarcentojn ŝi vivas plue en la nacio, ki estimas ŝin kiel sanktulinon. Papo Pio la X-a konfirmis tiun honoron en la jaro 1907 kaj tiamaniere sinjorino Zdislava estis proklamita kiel beata. Nun oni klopodas por ŝia kanonizo (sanktproklamo).

Esperantigis Prof. D-ro Josef MANA

al la indekso

 SEMINARIO PRI LA SOCIA INSTRUO DE LA EKLEZIO EN GOSTYŃ, POLLANDO

En la tagoj de la 1-a ĝis la 8-a de julio 1993 en klostro "Swiąta Góra" en Gostyń (Pollando) okazis kadre de trilanda kunlaboro de la Internacta Katolika Unuiĝo Esperantista en Germanio, Pollando kaj Ĉeĥio, Seminario pri la Socia Instruo de la Eklezio. Tiun ĉi gravan aranĝon partoprenis 93 personoj el 5 landoj: 15 Germanoj, 4 Ĉeĥoj, 2 Aŭstroj, 1 Belorusino kaj ceteraj estis Poloj. La Seminarion partoprenis ankaŭ 5 sacerdotoj: Bernhard Eichkorn el Germanio kaj el Pollando Józef Zielonka, Stanlsław Płachta, Stanisłav Koza, Andrzej Jedynak. Krome ĉeestis ankaŭ pastoro Adolf Burkhardt el Germanio.

La ĉefa organizanto de la Seminario estis la animzorganto de la polaj esperantistoj - sperta aranĝanto de la spiritaj ekzercoj kaj preĝtagoj de esperantistoj en Pollando - pastro Jozefo Zielonka.

La Seminario en Gostyń estis fakte la unua trilanda aranĝo, kiun ebligis mirindaj ŝanĝoj en 1989 en Eŭropo, kiu nun strebas konstrui novan realaĵon politikan kaj ekonomian. La totalisma sistemo de pasintaj jaroj kreis falsan bildon de la internaciaj rilatoj. Tial ne estas facile unuigi la disbatitajn naciojn. Kvankam la "fera kurteno" falis definitive, postrestis antaŭjuĝoj, fikutimoj kaj malbona eduko, kiuj dum multaj jaroj konstruis psikan "muron" de la reciproka malamo sur ĉiuj flankoj. Ĝi staros ankoraŭ multajn jarojn. Tiun subkulturon oni ne povas nuligi per dekretoj, eĉ ne per politikaj kontaktoj. Oni devas eduki novan generacion, kiu scius kaj volus ne nur pace, sed ankaŭ amike vivi.

Kaj ĝuste la aranĝo en Gostyń kaj ceteraj strebadoj de nia E-movado celas kontribui al tiu ĉi nobla celo. Ĝi tamen ne sukcesos efike sen internaciaj kontaktoj. Al ili ni devas aldoni kaj instruon kaj preĝon. Per ĉi "seminario" estis produktita unu briko al unuiĝo de Eŭropo.

La ĉefa temo de la Seminaro estis La Socia Instrno de la Eklezio. Precipe la enciklikoj de la papoj ekde Rerum novarum dokumentas la socian instruon de la Eklezio, kaj la fina dokumento Paco kaj Justeco de la Eŭropa Ekumena Kunveno en Bazelo 1989 donas gravajn instigojn por ĉiuj kristanaj eklezioj. La Sociala Merkat-Ekonomio en Okcident-Germanujo vaste aplikis la socian instruon de la Eklezio kaj tiel fariĝis tria vojo inter kapitalismo kaj socialismo.

La partoprenintoj de la Seminario en Gostyń studis gravajn dokumentojn, kiuj enhavas valorajn instrukciojn por evoluo de la ŝtatoj al promesplena vojo, kiun montras la eklezia instruo.

Dum la restado en Gostyń ne okazis nur "seka" studprelegoj. Restis sufiĉe da spaco por pluraj spirite riĉaj travivaĵoj, inter kiuj estis precipe ĉiutagaj Sanktaj Mesoj en Esperanto, la preĝoj de rozario, ktp. Ankaŭ ne mankis tempo por amuzaj programeroj, kiujn gvidis s-ino Burkhardt. La klostro de Patroj Filipanoj kun apuda baziliko estas vera oazo por profunde spiritaj travivaĵoj. Ni devas bedaŭri, ke ĉi belegan aranĝon partoprenis nur 4 ĉeĥaj IKUE-anoj, kvankam la germanaj gefratoj promesis subvencii partoprenon de 10 personoj el Ĉeĥio kaj Slovakio.

Ni esprimas koregajn dankegojn al ĉeforganizanto de ĉi altnivela aranĝo - al pastro Jozefo Zielonka kaj al ĉefaj gvidantoj de la seminariaj studprelegoj - al sacerdoto Bernhard Eichkorn kaj past. Adolf Burkhardt. Ni esperas nian revidon en Gostyń dum eventuala venontjara Komuna Kristana (IKUE-KELI) Kongreso. Dio benu!

La ĉeĥaj partoprenintoj

al la indekso

 LA 12-A KATOLIKA E-TENDARO
LA PLEJ GRAVA ARANĜO DE LA ĈEĤA IKUE-SEKCIO

ENKONDUKAJ VORTOJ

De la 24-a de julio ĝis la 8-a de aŭgusto 1993 okazis laŭvice jam la 12-a kaj en Sebranice apud Litomyšl la 3-a IKUE-tendaro, kiun partoprenis 80 personoj.

EKSTERLANDAJ GASTOJ

Ĝin partoprenis aŭ vizitis ankaŭ 24 eksterlandaj gastoj: el Slovakio Anna Němcová, Alenka kaj Olga Pobočková, el Litovio Vladislavas Viršila, Emilija Janušonytė, el Germanio Ulrich Matthias, el Pollando sac. Karol Mozor, Gertruda Pisarek, Beata Bąkovska, Adam Kucharczyk, Ewa Kaniewska, Anna Adamek, Ewa Labak, Veronika Labak, Marzena Burliga, Anna Pilch, Dorota Brodacz, Ivona Szostok, Arkadiusz Stana, Michał Musioł, el Belgio geedzoj Vanderbruggen Igné + filino Maaike, Renate Buysse, el Nederlando T. van Kempen, Jarno Leeijen.

TENDARESTRARO

La tendara estraro konsistis el oferemaj kaj laboremaj aktivuloj de la ĉeĥa, slovaka kaj pola IKUEsekcioj: tendarestro Miloslav Šváček, spirita gvidanto P. Savio Řičica, vicestro kaj gvidanto de C kurso Inĝ. Jan Kalný, mastro Inĝ. Jan Návrat, gvid. de B kurso Jaroslav Žák, gvid. de B kurso Lubomír Obruča, gv. de C kurso Ladislav Mlejnek, gvid. de A kurso Anna Němcová, gvid. A por poloj Gertruda Pisarek, gvid. de infankurso Zdenka Novotná, kuireja mastrino Naďa Návratová.

INAŬGURO

La tendaro estis lanĉita sabate la 24-an de julio. La tendarestro frato Miloš en inaŭgura alparolo bonvenigis ĉiujn alvenintojn, prezentis la tendaran estraron kaj anoncis gravajn organizajn informojn. La inaŭguro estis finita per Sankta Meso en hangaro (tendego), celebrita de pola pastro Karol Mozor el Skoĉovo - naskiĝloko de beatulo Johano Sarkander.

UNUA DIMANĈA TAGO

La unuan dimanĉan tagon ni eluzis por nia sanktigo per la partopreno de la Sankta Meso en paroĥa preĝejo de sankta Nikolao en Sebranice. Estis tio spirite profunda travivaĵo. La S. Meson kuncelebris 4 pastroj, inter ili nia tendarano sac. Karol Mozor. La ĉefcelebranto estis provincestro de la saleziana kongregacio sac. Beno Beneš, kiu post la S. Meso rakontis pri ilia unua misia vojaĝo al Balkana Duoninsulo, de kie ili ĵus revenis. La ĉeĥa saleziana provinco ricevis la taskon misiadi en tiu ĉi parto de Eŭropo, precipe en Bulgario.

La posttagmeza tempo estis dediĉita al ripozo, ludoj, kaj vespere okazis tendara fajreto.

LABORTAGOJ

La labortagoj inkluzive la sabatoj havis sian difinitan programon laŭ tendara tagordo. Matene post la vekiĝo kaj gimnastiko okazis en tendara hangaro S. Meso en Esperanto, celebrita de pastroj Savio, Karolo kaj ankaŭ de Xaver, kiu venis por travivi inter ni du tendarajn tagojn. Post matenmanĝo kaj matena ordono okazis trihoraj lecionoj de Esperanto en apartaj kursoj. Tagmeze en la tendara kapelo farita el "tee-pee"- tendo, kie dum la tuta tendarrestado ĉeestis inter ni Jesuo en la Plejsankta Sakramento, okazis anĝelusa preĝo kaj post ĝi tagmanĝo en vilaĝa manĝejo.

Posttagmeze estis difinita tempo por ripozo, liberaj okupoj, banado, ludoj, ktp. Poste okazis programoj en apartaj interesgrupoj, komuna kantado, vespermanĝo, la rozaria preĝo en la kapelo kaj vespera ordono.

Vespere, preskaŭ ĉiutage, okazis programoj ĉe la tendara fajro, kelkfoje kun rostado de la kolbasoj.

VIZITO DE PASTRO JOSEF KOPECKÝ

Dum la tendarrestado okazis diversaj belegaj travivaĵoj. Lunde, la 26-an de julio posttagmeze vizitis la tendaron saleziana pastro Josef Kopecký, naskiĝinto el Sebranice. Tre interesa kaj agrabla estis lia vizito de nia tendaro, dum kiu li rakontis pri la saleziana kongregacio, pri ĝia historio kaj nuntempa aktivado. Li ankaŭ kune kun ni preĝis la rozarian preĝon kaj kun ceteraj ĉeestantaj pastroj benis nin per la Eŭkaristio.

Sian nomtagon ĉi-tage festis ankaŭ 4 ĉeestintaj Anjoj: Anna Němcová, Anna Pilch, Anna Adamek kaj Anna Poláková.

NASKIĜDATO DE FRATINO CILKA

Merkrede, la 28-an de julio festis sian naskiĝtagon karega, la plej fidela tendaranino, kiu vizilis ĉiujn iamajn IKUE-tendarojn en Herbortice kaj la nunajn en Sebranice, fratino Cilka Kotyzová. Tiun tagon la tendaranoj travivadis en signo de la tagdevizo "Zorgo pri aliuloj". Ĉar nia fratino Cilka pli similas al suferanta Kristo, ŝi bezonas prizorgadon de aliuloj. Nu kaj tiucele montris sian proksimulan amon fratino Jana Maříková, kiu dum la tuta tendarrestado helpadis al fratino Cilka.

VIZITO DE FRATINO MARIE BARTOVSKÁ

Nu kaj tiutage vizitis la tendaron elstara esperantistino, ĉiam tre aktiva nia membrino - fratino Marie Bartovská. Ĉe la tendara fajro ŝi rakontis pri siaj 63-jaraj vivspertoj de aktiva esperantistino. Krome samtage vizitis la tendaron geedzoj Vanderbruggen-Igné el Belgio kun filino Maaike - ĉiuj esperantistoj, kaj kun amikino de Meaike Renate Buysse. Tre agrabla estis ĉeesto de ĉi gajaj gefratoj el Belgio.

FRATINO M. BARTOVSKÁ 81-JARIĜIS

La 29-an de julio solenis en la tendara medio sian 81-jariĝon fratino Marie Bartovská. Kompreneble, dum la Sankta Meso ni petis de la bana ĉiela Patro multajn benojn kaj gracojn por ĉi nia fratino, tre aktiva IKUE-anino, tiurilate vera modelo por multaj pasivaj IKUE-anoj. Ŝi esperantiĝis en sia 18-a jaraĝo. Ju pli aĝa ŝi estas, des pli multe ŝi admiras geniecon de la aŭtoro de Esperanto, D-ro L. L. Zamenhof.

Nu kaj sian nomtagon festis tiutage fratino Marta Lorková, ankaŭ fervora membrino de nia IKUE-movado.

VENIS EPISKOPA LETERO

Samtage venis letero de karega nia patrono, patro episkopo Karolo Otčenášek, en kiu li ne nur salutis kaj benis nin, sed anoncis ĝojigan sciigon pri sia intenco viziti la tendaron.

GEJUNULOJ FONDIS GRUPON

La junaj tendaranoj - IKUE-anoj kunvenis por starigi grupon de junaj sekcianoj, ĉar sukcesa estonteco de la IKUE-movado dependas ĝuste de la junularo. Kunlaboron promesis ankaŭ gejunuloj el Slovakio kaj Pollando.

SANKTA MESO POR JUNULARO

Preskaŭ ĉiu tago havis siajn specifaĵojn. Vendredo la 30-an de julio postlasis en la memoro spirite riĉajn travivaĵojn. La tendaranoj partoprenis Sanktan Meson por junularo en la paroĥa preĝejo de s-ta Nikolao. Post la S. Meso okazis nia programeto, kiun ni komencis per ritma kanto "Se ne amus homon Di". Post alparolo de frato Miloš, rakontis pri trista vivo sub komunisma jugo litova frato Vladislavas kaj kune kun sia nevino Ema en litova nacia kostumo, ili preĝis litovlingve Patro nia-n. La programeto estis finita per la kanto "Donu pacon al la ter´". Poste ĉiuj tenante sin per la manoj formis ĉenon frunte kun la pastro Kopecký, kaj per vespera kanto estis finita belega travivaĵo en la preĝejo de sankta Nikolao.

PIEDIRO AL ŠIROKÝ DůL

Sekvantan tagon sabate posttagmeze okazis piedira ekskurso al vilaĝo Široký důl. En ĉarma preĝejo ni preĝis la rozarian preĝon kaj promene revenis la tendaron.

DENOVE ĈE SANKTA NIKOLAO

Dimanĉe ni denove ĉeestis S. Meson en la preĝejo de s-ta Nikolao, kiun celebris niaj tendaraj pastroj Savio kaj Karolo. Dum ĝi solludis orgenon nia frato Jaroslav Žák kaj violonon nia fratino Jaroslava Krausová. Ŝia fratino Olga festis sian naskiĝtagon.

PATRO EPISKOPO JOZEFO EN LA TENDARO

Posttagmeze je la 14-a horo venis karega gasto - episkopo Josef Kajnek. En la tendara kapelo ni komune kun li preĝis kaj li benis nin, la tendaron kaj aktivadon de katolikaj esperantistoj. Poste okazis tre interesa interparolado. Patro episkopo rememoris niajn tendarojn en Herbortice, kun kiuj li tiutempe persone konatiĝis. La tendarestro, kiu estas samtempe prezidanto de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio informis la episkopon pri celadoj kaj strebadoj de la kafolikaj esperantistoj kaj pri la celo de la tendaro. Patro episkopo dediĉis al ĉi-vizito tutajn tri horojn.

54-A JARIĜO DE FRATO VLADISLAVAS

Lunde, la 2-an de aŭgusto solenis sian naskiĝtagon en la tendara ammedio kara litova frato Vladislavas. Li estis tre kortuŝita pro gratuloj kaj donacetoj de la tendaranoj. Li malkaŝis al ni, ke unuan fojon en la vivo li travivas tiajn belegajn momentojn okaze de sia naskiĝtago. Vespere okazis litova programeto ĉe la fajro.

VIZITO DE PILGRIMLOKO KAJ RASTELO

Marda posttagmezo (la 3-an) estis rezervita por perbusa ekskurso. Ni vizilis Bystré ĉe Polička, kie okazis esperantlingva S. Meso. Poste ni vizitis kastelon Svojanov kun belegaj ekspozicioj, kaj revenante la urbon Polička.

KAREGA FRATO PASTRO XAVER INTER NI

Post la reveno agrable surprizis nin per sia vizito karega frato, kunfondinto kaj kunorganizinto de la iamaj IKUE-tendaroj en Herbortice, sacerdoto Xarer J. Kobza, provincestro de petrinanoj.

SUKCESA REPREZENTADO

Posttagmeze revenis el Nové Město nad Metují gefratoj Ladislav Mlejnek, Jaroslava kaj Olga Krausová, Marie Koblížková kaj Emilija Janušonytė, kiuj sukcese reprezentis nin dum Akademia Semajno, kiun aranĝis katolika eldonejo Signum unitatis.

al la indekso

 GRANDA TRAVIVAĴO - NIA PATRONO EPISKOPO KAROLO INTER NI

Merkredo, la 4-an de aŭgusto, estis denove "granda" tago. La tendaron post du jaroj denove vizitis patrono de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio, karega patro episkopo D-ro Karolo Otčenášek. Unuaj liaj vortoj post la alveno estis saluto DIO BENU! En la kapelo la episkopo preĝis kune kun la tendaranoj kaj benis ilin kaj iliajn familiojn, la tendaron kaj ĉiujn aktivadojn de la katol. esperantistoj. Li kuraĝigis arganĝantojn de la tendaro kaj aktivulojn de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio, ke ili daŭrigu la iratan vojon, ĉar ĝi estas utila kaj kontribuanta al spirita kaj morala renovigo de la socio, do ĝi celas la samajn celojn, kiel la Eklezio en nia lando. Fratino Ema el Litovio prezentis al la patro episkopo litovlingve preĝon Patro nia. Post alparolo de frato Miloš, la episkopo rakontis pri sia unua renkonto kun Esperanto, pri la kursoj de E. kaj tiamaj aktivuloj. Li ankaŭ rakontis pri siaj vivtravivaĵoj precipe dum la malhela periodo de la komunisma totalisma sistemo, kiam li - episkopo estis 30 jarojn izolita for de sia diocezo Hradec Králové. Li ankaŭ kuragigis kaj fortigis nin en la kredo, amo kaj espero, en la fido al Dio. Li esprimis deziron, ke ni konsekru nin, la tendaron kaj la aktivadojn de la katolikaj esperantistoj al Dio pere de Virgulino Maria.

Lia vizito enskribiĝis per oraj literoj en historion de la tendaroj en Sebranice. Li promesis volonte venontjare reveni. Ankaŭ li promesis jesan subtenon de la petpostulo ĉe la Episkopara Konferenco pri agnosko de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio kiel laika eklezia organizaĵo.

BENOJ KAJ SALUTOJ DE EPISKOPO JOZEFO

Ankaŭ episkopo de Olomouc Mons. Josef Hrdlička benis nian tendaron kaj aktivadon. Liajn benoj peris al ni nia tendarano - pola pastro Karolo, kiu ĉi-tage vizitis lin. La episkopo Jozefo bone konas spiriton de niaj tendaroj, ĉar lia iama paroĥo Hoštejn najbaris kun paroĥo, en kiu okazadis niaj iamaj tendaroj en Herbortice. Kaj la nuna episkopo Jozefo tiam vizitadis la tendaron por partopreni en diskutprogramoj pri religiaj temoj.

SINKONSEKRO AL DIO PERE DE VIRGULINO MARIA

Jaŭdo, la 5-an de aŭgusto estis tre signifoplena tago, ĉar post la rozaria preĝo estis plenumita deziro de la episkopo Karolo. La tendaro kaj la tendaranoj kaj ĉiuj subtenantoj, helpantoj kaj favorantoj estis konsekritaj al Dio pere de Virgulino Maria per ĉi tiuj preĝoj antaŭ la tendara tabernaklo:

"Nia Sinjorino de la Espero, Ĉiela Reĝino de la Popolo, ni estas ĉe Viaj piedoj, kiel apostotoj en la Vespermanĝejo, atendante La Sanktan Spiriton por "nova" Pentekosto. Ekde nun ni volas resti en Viaj sanktaj manoj, kiel infanoj de la ĉiela Patro, por esti plenigitaj de la Dia amo kaj resti ĉiam kun Vi, temploj de la Sankta Triunuo.

Ni ĝoje konsekras nin al Via Sanmakula Koro kaj pere de Vi al Dio, kaj ni konfidas al Vi kaj pere de Vi ĉi tiun tendaron kun ĉiuj tendaranoj, subtenantoj kaj favorantoj al Dio, ĉar Vi estas ekzemplo kaj modelo por la unuopaj kristanoj kaj la tuta Eklezio.

Laŭ la volo de Dio ni sopiras marŝi kun Vi, nia Sinjorino de la venko, kontraŭ ĉiuspeca moderna ateismo, por ke estiĝu en ni kaj en la zuta homaro la Regno de Jesuo.

Solene kaj tutkore ni promesas travivi ĉiutage per pensoj, deziroj, agoj kaj posedaĵoj niajn baptajn, konfirmaciajn kaj eventuale pastrajn sindevigojn, helpe de la Dia Graco, de kiu Vi estas elektita Tabernaklo kaj Perantino por la tuta Eklezio.

Al Vi ni volas aparteni korpe kaj anime, por esti konsekritaj al Jesuo, viktimoj kun Li por la gloro de la Patro kaj la savo de la pekuloj. Tial ni arde ripetas nun kaj ĉiutage: "Tute Viaj ni estas, kaj ĉio nia esias la Via". Amen."

Sub Vian protekton ni rifuĝas, ho sankta Dipatrino; bonvolu niajn petojn ne maŝati en niaj bezonoj, sed de ĉiu danĝero liberigu nin ĉiam, ho glora kaj benata Virgulino. Ho Sinjorino nia, Pledantino nia, Perantino nia, Konsolantino nia. Kun Via Filo nin repacigu, al Via Filo nin rekomendu, al Via Filo nin redonu. Amen.

al la indekso

 KAJ ALPROKSIMIĜIS FINO

Belegaj tagoj de la tendara restado rapide pasis. Venis vendredo la 6-an de aŭgusto, do antaŭlasta tago antaŭ nia adiaŭo. Finiĝis kursoj de Esperanto. Dum la solena ferma viciĝo la tendarestro Miloš disdonis atestojn al sukcesaj kursanoj. Gravan rolon ludis dum la tuta restado speciala tendara kompendio, kiu servis al la tendaranoj de la matenoj ĝis vesperoj, de la komenco ĝis la fino de la tendarrestado. La jenaj fermaj vortoj de la tendarestro certe plej bone ilustros solenan atmosferon.

Karaj gefratoj!

Du tendaraj senajnoj forpasis kaj alproksimiĝis fino de la nunjara tendaro. Jes, por tiuj ĉi du semajnoj travivitaj en Krista amo ni speciale donkos al nia bona Ĉiela Patro dum la morgaŭa matena Sankta Meso. Malgraŭ tio mi volas nun unue adresi dankesprimon a1 nia Sinjoro, Dio kaj Frato Jesuo Kristo, ĉeestanta inter ni en la tendara kapeleto, por ĉiuj benoj kaj gracoj, kiujn ni ĉi tie de Li dum ĉiuj tendaraj tagoj ricevis. Nian dankemon mi adresas ankaŭ al nia ĉiela Patrineto pro ŝia ŝirmo kaj perigo de la gracoj kaj al ĉiuj niaj ĉielaj patronoj kaj helpantoj, precipe al patronoj de la esperantistoj, al sanktaj Pio la X-a kaj Maksimiliano Maria Kolbe kaj al beata Tito Brandsma. Nu kaj nun venas la momento, por ke mi danku ankaŭ al vi ĉiuj, karegaj gefratoj, ĉar viamerite regis en la tendaro frateca amo, la krista ammedio kaj harmonio. Specialajn dankojn mi esprimas al nia spirita gvidanto Patro Savio, ĉar sen lia ĉeesto ni certe ne povus travivi spirite profundajn travivaĵojn. Ne pli malgrandajn dankesprimojn meritas karaj gefratoj - geedzoj Naďa kaj Jan Návrat, kiuj jam antaŭ la komenco de la tendaro preparis sin por servi pri niaj korpaj bezonoj. Ankaŭ tio estis tre grava tasko, sen kiu ne povus ekzisti ĉi tiu nia tendara restado. Nu kaj nun venas la momento, por le mi danku korege al vi ĉiuj, karaj kursgvidantoj: al frato Johano Kalný, kiu krom gvidado de la konversacia kurso plenumis gravan funkcion de la tradukanto kaj vicestro, a frato Jaroslav Žák, kiu krom gvidado de la kurso B estis la ĉefa fornhejtisto kaj senlaca "batalanto" kontraŭ virinaj "kapricoj", al frato Lubomír Obruča, gvidanto de la B kurso, strebanta helpi kie estis necese, precipe dum nokta gardado, kaj al frato Láďa Mlejnek, gvidanto de la Ĉe-metoda kurso kaj gitarludanto. Li fakte meritas niajn dankemojn por digna reprezentado dum la Akademia Semajno en Nové Město, kune kun karaj fratinoj Jaruška kaj Olga Kraus-inoj, Maruška Koblížková kaj Ema Janušonytė el Litovio. Mi esprimas dankojn ankaŭ al kara litova frato Vladislavas Viršila, kiu dum tutaj du semajnoj dissemadis bonhumoron inter la tendaranoj. Kompreneble, karaj gefratoj, la dankojn meritas vi ĉiuj. Bonvolu ilin akcepti, eĉ se viajn nomojn mi ĉi tie ne eldiros. Dio bone scias, kiu kaj kiagrade helpis Lian amon semi ĉi tie kaj laŭ tio Li certe rekompencos vin per siaj gracoj. Sed permesu, ke mi lastvice tamen eldiru kelkajn nomojn. Mi esprimas dankojn al fratino Jana Maříková, ĉar ŝi helpante al fratino Cilka donis al ni praktikan ekzemplon, kiel plenumi vortojn de Jesuo: "Kion ajn vi faris al miaj gefratoj, tion vi faris al mi". Kaj dankoj apartenas ankaŭ al fratino Alena Mistrová, kiu ofereme helpadis precipe en la kuirejo. Kiel mi jam aludis, dankeprimojn meritas ankaŭ pluaj tendaranoj. Inter ili estas tiuj, kiuj nin jam forlasis, precipe niaj eksterlandaj gastoj, nome fratino Anjo Němcová el Slovakio - fidela tendaranino kaj gvidantino de A-kurso, fratino Gertruda Pisarek kaj pastro Karol Mozor el Pollando kaj frato Ulrich Matthias el Germanio. Sed esprimante dankojn, ni ne forgesu tiujn, kiuj tion meritas, spite de tio, ke ili ne estas partoprenintaj la tendaron. Unuavice ni danku al karegaj gefratoj geedzoj Ludmila kaj Josef Jílek el Lezník, kiuj multe helpis dum preparlaboroj de ĉi aranĝo. Kaj korege mi dankegas al ĉiuj ceteraj gefratoj, kiuj volas resti en anonimeco, kaj kiuj helpis subteni tendaran kason por ebligi restadon al tiuj, kiuj troviĝas en malfavoraj financaj kondiĉoj. Dio rekompencu al ili!

Karegaj gefrafoj! Nenio homa estas perfekta. Ankaŭ mia gvidado de la tendaro certe ne estis ĉiupunkte perfekta. Pardonu do, ĉiujn malperfektaĵojn, kiuj certe ne estis intence faritaj. Ni strebu, ke ni ĉiuj atingu nian definitivan celon kaj hejmon - la ĉielon, kie ĉio estas perfekta. Tiucele ni ne forgesu preĝe subtenadi nin reciproke dum la tuta jaro ĝis la momento, kian ni denove renkontiĝos en tiu ĉi bela natura Dia angulo, se tia estos la volo de nia ĉiela Patro. Ni iras ĝustan vojon, organizante la tendarojn. Tion klare esprimis la plej karaj nunjaraj gastoj de nia tendaro, la episkopoj Karolo kaj Jozefo. Ilia vizito estas por ni granda kuraĝigo. Ni ne forgesu subtenadi ilin per niaj preĝoj.

Karaj gefratoj! Dio vin gardu kaj benu dum nia tuta vivo. Rifuĝu sub ŝirmon de nia ĉiela Patrino, pere de kiu vi certe fine venos al la ununura celo - Jesuo Kristo. Mi do finas per nia saluto: DIO BENU!

KONKLUDAJ VORTOJ

Sabate matene post la S-ta Meso ĉiuj forlasis la tendaron. Kion do aldoni? Per forveturo hejmen ne estis finita aktivado de la Ĉeĥa IKUE-Sekcio. Male, estas necese tuj kun nova fervoreco eklabori kaj daŭrigi nian ekiritan vojon. Ankoraŭ nunjare renkontiĝos ekstendaranoj kaj ceteraj IKUE-anoj dun la oktobra spirita renkontiĝo en Česá Třebová kaj dum regionaj renkontiĝoj en Písek kaj Klopotovice. DO, ĜIS LA REVIDO! DIO BENU!

Frato Miloslav Šváček

al la indekso

LA TENDARAJ EĤOJ KAJ REMEMOROJ

 BALZAMO POR KURACI DOLORAN ANIMON

Alproksimiĝis tempo de Esperanto-Tendaro en Sebranice kaj mi sentis, ke mi jam mulfe bezonas kuraci doloran animon. Nu kaj vere, la ĉiutaga ebleco partopreni la S. Meson, pasigi tempon kun bonega homo, sacerdoto Savio Řičica, tio ĉio faris miraklon. Ankaŭ al mi multege helpis vizito de sacerdoto Jozefo Kobza, kiu tiel multege faris por mi dum mia vivo. Li alkondukis min al kredo, li donis al mi eblecon en mia vivo ekkoni Kriston. Lia vizito en la tendaro estis por mi reveno al tendarol en Herbortice, kie mi pasigis neforgeseblajn naŭ libertempojn. La simpleco, humileco kaj gaja spirito estis por mi kiel balzamo por doloraj vundoj sur mia animo.

Grandan dankon mi esprimas al mia akompanantino kaj amikino Jana Maříková, plua granda danko apartenas al Naďa Návratová, kiu kun Jana helpis al mi en necesaj aferoj, kaj al Jan Návrat por riparo de mia aŭtomobilo kaj por ebleco viziti Litomyšl.

Granda danko aparteaas al ĉiuj, kiuj helpis kiel ajn al mi.
Cilka Kotyzová

al la indekso

 NÁVŠTĚVA OTCE BISKUPA JOSEFA

Nastala neděle 1. srpna. Táborníci čekali návštěvu otce biskupa Josefa Kajneka. Ale nějak se nikdo neměl k tomu, aby nacvičil písničku na uvítání. V táboře panoval dojem, že stejně ve slíbenou dobu t. j. ve 14 hodin nepřijde a tedy je dost času na nacvičování. Scházela ještě nějaká minuta do 14 hodin a uprostřed tábora se objevil otec biskup Josef. Auto, které sám řídil nechal na parkovišti nedalekého koupaliště a do tábora přišel pěšky. Kráčel majestátně táborem, kde ještě nebyl očekáván. Táborníci se začali sbíhat a vítat se s ním. V jídelně tábora již seděli hosté: dva esperantisté z Holandska, které zároveň s členkou třebovského kroužku z České Třebové přivezl obětavě bratr Jan Kovář. I táborníci se v jídelně shromáždili. Besedovali s otcem biskupem a společně vyslechli modlitbu Otče náš v litevštině, kterou se modlila Emi z Litvy oblečená v tamním kroji. Jímavá modlitba dojala všechny.

Otec biskup Josef vyprávěl i o svém otci, který byl esperantistou, příliš brzy však zemřel.

Na závěr si otec biskup prohlédl tábor a v kapli udělil přítomným požehnání. Škoda, že hezké chvíle s ním tak rychle utekly.

Zdenka Novotná

Korajn salutojn kaj Diajn benojn al ĉiuj tendaranoj, legantoj de Dio Benu kaj al ĉiuj IKUE-anoj.
Benas + Josef Kajnek, episkopo

al la indekso

 HODNĚ SÍLY OD DUCHA SVATÉHO

Po druhé jsem se zúčastnila katolického esperantského tábora v Sebranicích. Tento rok nás navštívilo mnoho vzácných osobností. Proto bych začala slovy otce biskupa Karla Otčenáška, který řekl: "Esperanto je spojením všech se všemi i těch, kteří by se měli připojit". Ano, je to spojení velké rodiny, která se navzájem obohacuje přátelstvím mezi sebou i mezi jinými národy. Obklopuje se láskou mezi lidmi i přírodou a čerpá po stránce duchovní.

Letošního tábora se zúčastnilo více mladých lidí a je to potřeba, aby ti starší jim předali svoje zkušenosti a vychovali z nich dobré pokračovatele tohoto velkého díla.

Taky bych chtěla poděkovat všem učitelům za trpělivost s těmi staršími, kteří chtějí, ale musí svůj čas a svoji práci rozdělit mezi druhé, takže pro sebe jim zbývá velice málo času.

Taky děkuji vedoucím tábora za krásný přístup k malým dětem. A prosím sv. Ducha, aby jim dal hodně síly k organizování příštích táborů.

Marie Vyklická

+! Ave Marie et Joseph!

Okaze de denova vizito en la Katolika Esperanto-tendaro en Sebranice, mi salutas ĉiujn tendaranojn kaj IKUE-anojn benante ilin kaj ĉiujn iliajn aranĝojn kaj strebadojn.
Volonte benas + Karel Otčenášek, episkopo

al la indekso

 POUŤ DO BYSTRÉ U POLIČKA A NÁVŠTĚVA HRADU SVOJANOV

V úterý 3. srpna byl od rána slunečný den. Do odpoledního táborového programu byl zařazen k radostí všech táborníků autobusový zájezd. Průvodcem byl místní esperantista bratr Josef Jílek z Lezníka. V městečku Bystré u Poličky nás očekával v kostele místní pan děkan a povídal nám uvnitř kostela o jeho historii, vzácných obrazech s náboženskými výjevy. Chrám je rozsáhlý, pojme i přes 1000 věřících. Mši sv. v tomto kostele pro nás sloužil v esperantu P. Savio Řičica. Půlhodinka nám stačila na individuální prohlídku městečka Bystré.

Naše putování dále směřovalo na hrad Svojanov. Průvodkyně nás nejprve zavedla do oddělení, které zobrazovalo historii hradu. Pak jsme si prohlédli rozsáhlou výstavu výtvarníka Jana Kutálka - zpracování hlíny do kachlů a figurek s rozmanitým námětem a tvarem, krásně barevně provedené. Nejkrásnější, pěkně vybarvená byla sluníčka na zavěšení na zeď, rovněž také malé kachle napojené do velkého obrazu sestavené tématicky. Dětem se líbily dětské figurky - kohout, vodník. Krásné byly postavičky svatých pro betlém. Na všechno byla krásná podívaná. Druhá výstava tam byla z barevných dřevěných obrazů, sloužících jako disky. Třetí výstava tam byla z loutek, zvláště marionet a oblečků na ně.

Na zpáteční cestě domů jsme pod vedením bratra Jílka v Poličce navštívili hrob známého hudebního skladatele Bohuslava Martinů, rovněž jeho sochu v životní velikosti v parku. Na náměstí nás zaujal mohutný morový sloup.

Krásné počasí nám vydrželo až do návratu na tábor a všem nám bylo radostně.

Marie Dvořáková

al la indekso

 LOVEC MOLINKA - TAKY TÁBORNICE

Táborníci jeli na výlet na poutní místo Bystré a na hrad Svojanov. Všichni se moc těšili. Patrně i pejsek Molinka. Seděla ukázněně v tašce a koukala oknem autobusu. Když se všichni pod Svojanovem vyhrnuli z autobusu a vykročili lesní cestou vzhůru k hradu, Molinka všechny obíhala, aby se z "tábornického stáda" nikdo neztratil. Vypadala velmi rozumně. Ale stačila zahlédnout pár slepiček u domku v sousedství hradu a v mžiku se proměnila ve hbitého lovce. Slepice křičely, létaly a Molinka ladnými skoky za nimi. Naštěstí byla panička blízko, Molinku chytila a dala na vodítko. Pak byla Molinka opět vzorný pes. Seděla v tašce a prohlížela tři krásné výstavy na hradě Svojanově. Není jisté, zda se jí víc líbila keramika nebo loutky, kde si na psa zaštěkala.

Při cestě zpět byla opatrně kolem osudného domku převedena na šňůře, ale dále na cestě jí byla dána volnost. Nikdo si nevšiml, že vysoko na stráni je též chaloupka obklopená slepicemi. Molinka to velmi brzy zjistila a střelhbité vzhůru do stráně a zahájila hon na slepice. Volání "Zpět" zcela ignorovala. Slepice zděšené létaly na všechny strany. Jedna černá dokonce přeletěla cestu dole, po které šli táborníci a ti se sotva stačili přikrčit před řítící se pohromou. Šťastně je přelétla a skryla se za cestou v lese ve vysokých kopřivách. A to už se hnal dolů k cestě její majitel. Vypadal dost rozčileně, ale nechal se uchlácholit pohlednicí tábora s adresou Molinčiny paničky a slibem, že škoda na slepici bude nahrazena.

Molinka, ačkoliv dostala výprask, tvářila se stejné hrdě jako velký lovec.

Zdenka Novotná

al la indekso

 DUOBLA PERDO

Ĵaŭde la 5-an de aŭgusto aproksimiĝis fulmotondro kun granda pluvo. Ni sidis kun kelkaj tendaranoj en granda tendo kaj post momento venis al ni frato Žák sciigante, ke perdiĝis fratino Tereza. Ni ĉiuj ektimis kaj multaj iris ofereme serĉi ŝin. Post sufiĉe longa tempo venis ĉiuj reen kune kun Tereza, sed kun malĝoja novaĵo, ke ŝi perdis multekostan fotoaparaton. Sur nin falis trista sento. Perdi tiel multekostan objekton ne estas facila afero. Ni sidis ĉe tendaro kaj multaj certe preĝis. Mi mem multege petis sanktan Antonion. Belege sonis en oreloj vnonttage l vortoj de frato Johano Kalný, ke fotoaparato estis trovita. Dankon al Dio! Tio estas mia aldono.

Cilka Kotyzová

al la indekso

 KATOLICKÝ TÝDENÍK Č. 34 INFORMUJE

Tábor katolických esperantistů se uskutečnil od 24. července do 7. srpna v Sebranicích u Litomyšle. Každoročně jej pořádá Katolická sekce Českého esperantského svazu, jež se vedle výuky umělého jazyka esperanto podílí na duchovní a mravní obnově národa. Letos se tábora zúčastnilo šedesát osob ze sedmi států. Účastníkům udělili své požehnání oba královéhradečtí biskupové.

al la indekso

 JUNULARAJ PAĜOJ

La 13-jara deviga paŭzo inter la IKUE-tendaroj en Herbortice kaj Sebranice kaŭzis gravan damaĝon al nia movado precipe pro manko de juna generacio, kiu ja devas porti antaŭen la ŝildon de nia movado. Estas do necese, ke dum la jaroj de libera nia aktivado elkresku el juna generacio kapablaj aktivuloj de la IKUE-movado. Ni esperu, ke la ĵus fondita grupo de nia IKUE-junularo fariĝos kerno, el kiu elkreskos fervoraj kaj oferemaj aktivuloj. Tial ni volonte disponigas spacon en DIO BENU por junularaj paĝoj.

Al la grupo aliĝis:

El Ĉeĥio:
1. Daria Michalová, Mánesova 1655. CZ-356 05 Sokolov
2. Ivo Čečman, Tovačovská 206, CZ-783 75 Dub nad Moravou
3. Alena Korgerová, Na výsluní 15, CZ-789 01 Zábřeh
4. Sárka Dikunová, Sedlec 153, CZ-257 91 Sedlec-Prčice 1
5. Marie Koblížková, Moravské Bránice 365, CZ-664 64 Dolní Kounice
6. Ludmila Hebronová, CZ-696 38 Strážovice 78
7. Zita Kotíková, U pily 9, CZ-591 02 Žďár nad Sázavou 2
8. Jaroslava Krausová, Lesní 2, CZ-679 04 Adamov
9. Olga Krausová, Lesní 2, CZ-679 04 Adamov

El Slovakio:
1. Anna Němcová, Zvolenská 5, SK-010 08 Žilina
2. Alena Pobočková, Mudrochova 15, SK-831 06Bratislava

El Pollando:
l. Adam Kucharczyk, ul. Łagodna 35/17, PL 43-300 Bielsko-Biała

Junaj IKUE-anoj, kiuj deziras aliĝi al junulara grupo, bonvolu tion sciigi al Daria Michalová, Anna Němcová, aŭ frato Miloslav Šváček. Daria Michalová, Anna Němcová

al la indekso

JUNAJ TENDARANOJ REMEMORAS K.E.T.-ON

 VELKÝ PROŽITEK

V Katolickém esperantském táboře jsme prožili několik prázdninových dnů naplněných nevšedními zážitky. Ty však často během roku upadají v zapomnění. Chci se pokusit napsat o něčem, co zůstává, co obohacuje nitro snad každého táborníka. Je to vzpomínka na atmosféru tábora. Překvapilo mě, jak rychle jsme překročili hranice generací a cítili jsme se téměř vrstevníky. Starší dokázali dovádět jako nedospělé děti a mladší, pokud bylo třeba, odložili dovádivost a ztišili se v modlitbě nebo naslouchání druhým.

Velmi mě oslovil příklad těch, kteří vyšli ze svého já, s láskou, a pokorou a mírností pomáhali ostatním a ve své práci pro ně přinášeli oběti. Vládl mezi námi Duch Toho, který sídlil ve svátostné podobě nejen v jednom ze stanů, ale i v našich duších. V jeho lásce, přátelství a milosti jsme byli spojeni společně s našimi duchovními vůdci - kněžími a biskupy, skrze které nám Bůh žehnal.

Marie Koblížková

al la indekso

 V PŘÍRODĚ STVOŘENÉ BOŽÍMA RUKAMA

Od 24.7. do 7.8.1993 se uskutečnil v Sebranicích 12. tábor IKUE. Sjeli se zde katoličtí esperantisté z Čech, Moravy, Slovenska, ale i Polska a Německa. Během pobytu nás zde navštívili ještě belgičtí a holandští esperantisté. Přijel se na nás podívat otec biskup Karel Otčenášek, který je naším patronem a otec biskup Josef Kajnek. Strávili jsme s nimi část nedělního a středečního odpoledne, popovídali si, pomodlili se, a dostali požehnání.

Šárka Dikunová

al la indekso

 MALGRANDA MIRAKLO

En nia tendaro ni travivis ankaŭ diversajn aventurojn. Mia pli juna fratino nur du tagojn antaŭ forveturo perdis fotoaparaton. Ŝi metis ĝin ien apud kampa vojo kaj forgesinte ĝin preni, ŝi revenis la tendaron sen ĝi. Nur vespere ŝi konstatis la perdon. Ekpluvis kaj mi kun kelkaj gefratoj iris serĉi la altprezan "ludilon". Sed la herbo, en kiun estis la aparato metita estis forfalĉita kaj forveturigita de la posedantoj hejmen. Ni restis senkonsilaj. Kaj subite mia fratino ankaŭ perdiĝis. Tute pluvmalsekitaj ni nun serĉis prefere mian fratinon. Post sensukcesa serĉado ŝi subite aperis sur la loko, kie la perdo okazis. Do, la fratino estis trovita, sed la fotoaparato ne.

Dum venonta mateno ni vizitis homojn, kiuj falĉis la herbejon, por demandi ilin, ĉu ili eble trovis la aparaton. Ili estis mirigitaj, ĉar ili sciis nenion pri ĝi. Mia fratino kaj ankaŭ mi estis malgajaj kaj ni jam ne esperis, ke la aparato estas trovota. Tagmeze ni ankoraŭ decidiĝis viziti denove posedantojn de la herbejo. Tiurilate iniciaton transprenis frato Jan Kalný kaj Jiří Studený. Ni venis al bieno, kie ni volis per eventuala disrasto de la amasigita fojno kontroli, ĉu eble ne troviĝas tie la aparato, kiun ni opiniis esti forŝtelita. Sed mirindaĵoj tamen okazas. La bienmastrino vidante nin tuj anoncis al ni, ke la aparato estis trovita dum ŝia disrastado de la fojnamasetoj.

Ni estis feliĉaj kaj mia fratino kredas, ke sankta Antonĉjo elaŭdis ŝin.

Daria Michalová

al la indekso

 KATOLIKA ESPERANTO-TENDARO

Anna Němcová

Rozpoviem vám zopár viet
o pobyte v našom KET,
že všetko dobre klapalo,
zásluhu má estraro.

Miloš mal v rukách všetky páky,
rozháňal z oblohy mraky,
čo sa mu aj darilo,
slnko často svietilo.

Savio smelo a bez strachu,
dvíhal naše duše z prachu,
spolu s otcom Karolom,
zalievali viery strom.

 

Keď na tábor sadol mrak,
za rohom stál frato Žák.
Zaparkoval svoju Jawu,
čertovín má plnú hlavu.

Skór však než sa spamätal,
pred stanom trásny ker povstal.
Presekal sa rýchlo von
a zahájil na škodcu hon.

Prácu skropil vlastným potom,
obohnal stan pevným drôtom.
Napojil sa na elektriku,
obrnil sa proti styku,
s námi ľudmi zo sveta,
radšej sa už nestretá.

al la indekso

 ZÁŽITKY Z POBYTU V K.E.T.

V K.E.T.v Sebranicích sme strávili s maminkou krásne dva týždne i keď počasie bolo premenlivé, ale tých slnečných dní bolo viac. Zo začiatku noci boli chladné, ale sa to dalo vydržať. Najviac sa nám páčil ranný budíček, pieseň "Matena vekiĝo".

Ranné sv.omše v esperante a v kaplnke sv. ruženec, to všetko naozaj bolo krásne, ani sa to popísať nedá. Už teraz sa tešíme účasti budúceho roku. Skoro každý večer sme sedeli pri táborovom ohni a spievali esperantske a české piesne. Ešte jeden krásny zážitok z vyučovacích hodín. Pán učitel Jaroslav Žák bol ku nám všetkýsm dobrý a velmi dobre vysvetloval počas vyučovania esperanto, takže sme mu všetci dobre porozumeli. Bol vždy vtipný a rozveseloval celý tábor. Na jednej vyvyučovacej hodine sme si aj mi žiaci urobili jeden vtip. Ponúkli sme mu rtenku na popráskané pery "Jelení rtenku", a ked si natrel pery, zostali mu červené a mi všetci sme sa mu začali smiať. Preto sme mu to urobili, lebo on každej z nás niečo vtipného urobil.

Alenka Pobočková

al la indekso

 NA TÁBOR BUDU VZPOMÍNAT

Když jsem přijel do Sebranic, myslel jsem si, že tábor nebude takový, jaký byl minulý rok. Ale když se tábor rozjel na plno, začalo se mi tam líbit. Seznámil jsem se s novými přáteli, i když mi chyběli někteří loňští účastníci.

Ráno byla mše svatá a snídaně, pak následovala výuka espsranta, do které jsem se těšil, ne jako do školy. Měli jsme dobrého učitele. Odpoledne bylo volné, většinou bylo hezké počasí a tak jsme se chodili koupat. K večeru byl růženec a každý den táborák s bohatým programem. Také jsme měli dva výlety, které se mi velice líbily. Přítomnost některých cizinců zpestřil náš pobyt v táboře, protože jsme se s nimi nedomluvili jinak než v esperantu.

Na tento tábor budu jistě dlouho vzpomínat a pokud to bude možné, zúčastním se ho i příští rok.
Jenda Návrat (13 let)

al la indekso

 NIGDY NIE ZAPOMNĘ

Na obozie była bardzo miła atmosfera, ludzie okazywali sobie przyjaźń bez względu na narodowość, wiek i zainteresowanie. Nauka esperanto, wspólne posiłki oraz modlitwa przyczyniły się do pogłębiania wzajemnych więzi. Wolny ezas po obiedzie można było wykorzystać na pływanie, spacery, opalanie się. Kontakt z naturą pozwolił odpocząć od zgiełku wielkego miasta i szybkiego tempa życia, jakie narzuca cywilizacja. Obóz ten był dowodem na to, że mozna żyć w skromnych warunkach, przestrzegać praw danych nam przez Boga i cieszyć się z każdego dnia. Nigdy nie zapomnę tego, czego się tutaj nauczyła. Możliwe, że niektóre esperanckie słówka po jakimś czasie będę musiała na novo poznawać. Wiem jednak, że varto było tu przyjechać.

Beata Bąkowska z Polski

al la indekso

 Benoj kaj salutoj de episkopo
mons. GyŐrgy Jakubinyi el Rumanio

Alba Iulia, 5.8.1993 +!

Elkoran dankon por viaj salutoj el la Katolika E-Tendaro. Kiel tion oni legas sur la tendara pordego: Dio benu IKUE kaj viajn agadojn!

Tutkore salutas vin kaj benas + Jakubinyi Geőrgy, helpepiskopo

al la indekso

 CO SE MI LÍBILO NA TÁBOŘE

Byli jsme na esperantském táboře v Sebranicích. Já jsem tam byla s babičkou, jejím pejskem Molinkou a bratrancem Máťou. Mně se tam líbilo, že jsme měli vedle tábora koupaliště. Byla v něm sice studená voda, ale na osvěžení to bylo dobré. Tábor byl u lesa a v něm jsme si s Máťou hráli a vyřezávali lodičky. Potom jsme je pouštěli v potoce nebo jsme si s nimi hráli na souši. Jedno odpoledne jsme jeli na výlet do Bystrého, na Svojanov a do Poličky. V Bystrém byla mše svatá, po ní prohlídka města a potom jsme jeli na hrad Svojanov. Když jsme přijeli k odbočce na hrad, bylo tam napsáno, že tam autobusy nesmějí. Vyšli jsme nahoru a byli skoro u hradu a v tom Molinka uviděla slepice. Hbitě se na ně vrhla, ale babička ji chytila. Pak už šla Molinka s námi na vodítku do hradu. Nejdřív jsme shlédli tři výstavy: keramiku, terče a loutky. Po prohlídce jsme šli na věž. Bylo tam hezky, ale široká věžní zeď byla vyšší než já, tak jsem toho moc neviděla. Potom jsme jeli přes Poličku zpět do tábora. Na táboře jsme se také učili esperanto, v našem kurzu byly i malé děti. Někdy jsme se učili i odpoledne, abychom stačili kursu A. Podařilo se nám to a jako jiní jsme dostali na konci tábora vysvědčení. Měla jsem z něj radost.

Klára Hamplová 9 let

Klárce za její milý příspěvek do DIO BENU otiskujeme obrázek Ježíška, ale i ostatním dětem z tábora, aby Ho měly vždy moc rády, tak jak On má rád je.

al la indekso

 PSANÍČKO OD SESTRY ZITY

Letní tábor YMCA, Spálovský Mlýn, 23.7.1993

Ahojte všichni!
Rozhodla jsem se Vám napsat, protože je mi tak trochu líto, že nemohu být s Vámi v táboře, ale nedovoluje mi to finanční stránka.

I já jsem nyní v letním táboře v krásném prostředí Oderských vrchů. Ale ne jako účastník, ale jako vedoucí. Mohu pracovat s dětmi, což dělám velmi ráda, a zároveň obdivovat, jak nádhernou přírodu nám dal náš Pán.

V táboře máme asi 150 dětí z Ukrajiny, 2 děti z Francie, nějaké z Belgie, pak 2 vedoucí z USA. Máme tu děti různých náboženství, ale i z ateistických rodin. Jen v tak hojném počtu nejsme všichni v těsném kontaktu, jak je tomu v Sebranicích. To mi chybí.

Nejkrásnější shromáždění je kolem oltáře, při modlitbě. Můžeme v neděli na mši sv. do vesnice, ale to není ono. S Vámi je tam Savio, a ten se zcela jistě dobře stará o to, aby vám nic nechybělo po duchovní stránce. Na něho, ale i na ostatní se vždy můžete s důvěrou obrátit. Na Miloše, který se dobře stará o chod celého tábora, bez něhož by to asi nešlo, ale i Vaši učitelé, kteří Vám chtějí předat to, co se sami naučili. Všichni kolem Vás Vám chtějí připravit krásné dny plné nových zážitků a radosti, na které hned tak nezapomenete. Ale i Vy se o to musíte snažit. Nebudete-li chtít, pak je veškerá snaha marná.

Dopoledne se pilně učte, ale ani odpoledne nepromarněte! Mějte na mysli, že život je krátký a každá hodina je Vám dána, abyste ji naplnili něčím krásným a užitečným. Děkujte Bohu, že jste se mohli setkat. Společně si hrajte a dovádějte, mějte se rádi.

"NEBUDETE-L I JAKO MALIČCÍ ..." Mějte se moc a moc krásně, užívejte prázdnin a lásky našeho Pána.

Ahoj Zita Richterová z Brna

Děkujeme všem, hlavně mladým táborníkům za jejich příspěvky do DIO BENU a zvláště sestře Zitě Kotíkové za krásné ilustrace a fotografie z táborového prostředí.

Ni dankas al ĉiuj, precipe al junaj tendaranoj por iliaj kontribuaĵoj por DIO BENU kaj precipe al fratino Zita Kotíková por ilustraĵoj kaj fotografaĵoj pri la tendara medio. DANKEGON!

al la indekso

 SALUTOJ KAJ BENOJ DE EPISKOPO DE BRNO MONS. VOJTĚCH CIKRLE

BISKUPSTVÍ BRNĚNSKÉ, Petrov 8, 601 43 Brno
V Brně dne 3.08.1993

Vážený pane Šváčku,
děkuji Vám i všem účastníkům Katolického esperantského tábora v Sebranicích za pozdravy a ze srdce žehnám Vaši činnosti, kterou přispíváte k Desetiletí duchovní obnovy národa.

+ Mons. Vojtěch Cikrle, biskup brněnský

(Tradukaĵo: Estimata sinjoro Šváček, mi dankas al Vi kaj al ĉiuj partoprenantoj de la Katolika Esperanto-tendaro en Sebranice por satutoj kaj elkore mi benas vian aktivadon, per kiu vi kontribuas al Dekjaro de la spirita renovigo de la nacio).

al la indekso

 ĈU KATOLIKA UNIVERSITATO EN VELEHRAD?

Nia membro frato Prof. D-ro Josef Mana publikigis en lasta n-ro de DIO BENU ampleksan planon je fondo de Moravia Katolika Cirilometodia Universitato en Velehrad. Lia propono eatas kuraĝa. Ni eligu kelkajn la plej interesajn plan-artikolojn:

La universitato alligu sin al cirilometodia tradicio kaj uniismaj kongresoj el unua duono de nia jarcento, kies ĉefa iniciatinto estis ĉefepiskopo Antonio Cirilo Stojan. Sendube Velehrad estas loko, kie oni eblas fruktodone plenumi (aktuale post Dua Vatikana Koncilio) ekumenan procezon inter eklezioj katolika kaj ortodoksa de ĉiuj ritoj. Se estonta universitato servus precipe por ĉiuj slavoj, ĝi eminente povus plenumi spiritan heredaĵon de niaj antaŭuloj.

La estonta universitato havu laŭplane iom post iom dek du fakultatojn (ekz.teknikan, natursciencan, lingvan, artan, filozofian, juran, teologian, diplomatian, k.s.). Kompreneble similaj katolikaj universitatoj ekzistas en multaj landoj de ĉiuj kontinentoj, sed ili elkreskadis al nuna stato dum tutaj jarcentoj. En ili bedaŭrinde nun troviĝas neniuj niaj studentoj, kiuj povus plenumi rolon de estontaj scienc-teamoj en nia planita universitato. Se eksterlande nun studas iuj unuopuloj el niaj vicoj, atendas ilin precipe niaj nuntempaj teologiaj fakultatoj, kie tre mankas spertistoj de ĉiuj fakoj.

Kompreneble tia mamuta kompleksaĵo bezonus astronomian monsumon. La proponanto supozas, ke eĉ duonmiliono da malavaraj "sponzoroj" vivtenos ĉi-koloson. En estonteco - ni kredu senskueble - ni trovus ilin. Nun ni vane serĉas sufiĉan nombron da subtenantoj, kiuj helpus al ni renovigi preĝejojn, monaĥejojn kaj aliajn ekleziajn konstruaĵojn, kies tegmentoj falas sur niajn kapojn.

La proponanto planas, ke internacia universitato funkciu surbaze de lingvoj latina, franca kaj Esperanto, kiujn scipovu ĉiu komencanta studento je nivelo ŝtata ekzameno. Tie ĉi ekstaras plua problemo. Kiom da mezlernejaj studentoj nun studas samtempe tiujn tri lingvojn, je kia nivelo, kaj kia estas perspektivo por proksimaj jaroj, eĉ dekjaroj? Sincere oni devas konstati, ke en gimnazioj tute mankas ne nur intereso pri tiuj ĉi lingvoj, sed ankaŭ profesoroj oor ilia instruado.

Por ni - esperantistoj - estas sendube la plej interesa envicigo de Esperanto inter instru-lingvojn. Iujn malriĉajn spertojn en Eŭropo jam havas universitatoj en San Marino kaj Paderbors, sed ĝisnunaj rezultoj ne multe kontentigas fervorajn iniciatantojn. Kaj ni rigardu al stato en nia lando. Mezlerneaj profesoroj de Esperanto oficiale ne ekzistas, eĉ fakte ekzistas malmultaj spertaj instruistoj, kiuj kapablas bone prepari studentojn por altlerneja studado per nia internacia lingvo. Ofte iuj senesperemaj gesamideanoj plendas, kial eĉ en niaj baz-lernejoj oni ne instruas Esperanton? Kaj vi - lamentanoj - diru al mi, kiu instruus tiun novan ĉarman lernobjekton? Kiu havas en maniko centojn da instrustoj, kiuj estas ne nur lingvaj spertuloj, sed samtempe ankaŭ pedaogoj? Manon al koro - kia estas lingva nivelo de niaj esperantistoj ĝenerale? Feliĉe nia IKUE-sekcio (kompare kun aliaj organizaĵoj) sukceseme propagas Esperanton kaj edukas sufiĉan nombron da gekursanoj. Bedaŭrinde multaj el ili kapablas maksimume pretigi simplan leteron, sed jam iu pli komplika artikolo en DIO BENU estas por ili rebuso. Ni ne hontu! Dum mallonga tempo de nia libereco ni jam havas eĉ nekredeblajn sukcesojn. Jam tute ne fantomas nin malalta nombro da interesatoj pri Esperanto, tial finfine povas interesi nin ilia kvalito. Ĉi-stato estas granda progreso, precipe dank' al nia katolika (IKUE) tendaro en Sebranice.

Vidu, mi komencis meditaĵon en pilgrimejo Velehrad kaj finis ĝin en nia "pilgrimejo" Sebranice. Kvankam tio ŝajnas esti ridinda, oni vidas, ke en nia agado ĉio almenaŭ parte kunligas sin kun ĉio (kiel predikadis eĉ marksistoj!).

Ĉu oni povas taksi ideon pri la katolika universitato en Velehrad kiel fantaziaĵo, neplenumebla revo? Tute ne. Rapida evoluo de nuna epoko jam sufiĉe atestas pri tio, ke ekzistas preskaŭ neniuj utopiaĵoj. Sed ni staru ĉiam sur la tero kaj demandu nin mem: Kion mi mem kapablas kaj volas fari por plenumo de tiu nobla ideo? Kaj ĉiu tion faru!

Jaroslav Žák

al la indekso

 La Eklezio en Litovio

Pri la nuna situacio de la Eklezio en Litovio informis nin afable nia litova frato Vladislavas Virŝila. Ni dankas al li kaj esperas, ke pli ofte li informos nin pri interesaj religiaj kaj ekleziaj aferoj de lia patrujo.

Nuntempe en Litovio estas:
- 2 diocezoj - metropoloj (Vilnius kaj Kaŭnas),
- 4 diocezoj - Telšiai, Panevėžys, Kaišiadorys, Vilkaviškis,
- 1 ĉefepiskopo kardinalo (Kaŭnas)
- 2 episkopoj sufraganoj (Vilnius, Kaŭnas),
- 1 episkopo augzilaro (Kaŭnas),
- 3 episkopoj titolaj,
- 1 episkopo altaristo.

En urbo Kaŭnas estas sidejo de ĉefepiskopo - kardinalo Vincentas Sladkevičius. Lia ĉefa vikario estas episkopo augzilaro Vladas Mihalkevičius. Krome estas episkopo sufragano Sigitas Tamkevičius (viktimo de komunisma reĝimo) kaj episkopo altaristo Romualdas Krikšĉiunas. Li estis fidela servanto de komunisma sistemo, tial li nun dum lastaj jaroj estas sen posteno, li nur prelegas en porpastra seminario. Siatempe li estis nomumita "La ruĝa episkopo".

En urbo Vilnius estas sidejo de ĉefepiskopo Audrys Juozas Bačkis, kiu multajn jarojn estis nuncio en diversaj landoj, kaj nur antaŭ nelonge havis alvenan ceremonion en ĉefkatedralo de Vilno. Li estas naskiĝinta eksterlande, kie tiutempe lia patro laboris kiel ambasadoro de Litova Respubliko.

Kardinalo V. Sladkevičius pro neplaĉo al tiutempa reĝimo estis ekzilita en urbeto Nemunélio Radviliškis, kie li pasigis 30 jarojn. La sama viktimo estis antaŭ du jaroj mortinta ĉefepiskopo de Vilno Julijonas Steponavičius, kiu pasigis en ekzilo 28 jarojn.

Tri diocezoj havas nur titolajn episkopojn:
- Kaišiadorys-diocezo: titola episkopo Juozas Zemaitis,
- Panevėžys-diocezo: titola episkopo Juozas Preikšas,
- Vilkaviŝkis-diocezo: titola episkopo Juozas Matulaitis,
- Telŝiai-diocezo havas sidejan episkopon Antanas Vaičius.

En Litovio estas 629 preĝejoj, inter ili estas 53 preĝejoj dediĉitaj al La Sankta Triunuo.

Nuntempe mankas preskaŭ 200 sacerdotoj.

Funkcias 2 porpastraj seminarioj: Kaŭnas kaj Telŝiai, ekde septembro ekfunkcios porpastra seminario en Vilno. Ĝis milito funkciis ankaŭ Vilkaviškisa pastra seminario.

En urbeto Šiluva, kie antaŭ multaj jaroj aperis Dipatrino, estas mirakla bildo de Maria, kaj preĝejo estis nomumita "Baziliko" kaj ties paroĥestro estas infulato.

Vladislavas Viršila

Proksime al la urbo Šiauliai inter la vilaĝoj Domaniai haj Jurgaičiai ĉe la rivero Kulpė ekzistas monto kreita iam de homoj. Ĝis la 14-a jarcento ĝi servis kiel defend-konstruaĵo dum bataloj kontraŭ la ordeno de glavportantoj, kies potenco fortiĝis tiam en Baltio. Homoj nomas la monton "Monto de krucoj", ĉar ĝia pinto estas dense kovrita per krucoj. Nuntempe mankas ĝusta informo pri la tempo, kiam oni komencis konstrui la krucojn. Supozeble tiu ĉi tradicio havas siajn radikojn en la 14-a - 15-a jarcentoj, kiam okazis kristanigo de Litovio kaj Žemaitio. Tre multaj krucoj aperis sur la monto post la popolribelo en 1831-63-aj jaroj.

En la jaroj 1961-75 lokaj funkciuloj provis malaperigi tiun ĉi unikaĵon, tiam estis detruitaj pli ol 5000 krucoj.

La nuntempa ĉiuflanka renaskiĝo de Litovio iĝas ankaŭ tempo por naskiĝo de la unika monumento. Lastatempe sur la monto aperis multaj novaj krucoj. Ilin starigas ne nur loĝantoj de proksimaj ĉirkaŭaĵoj, sed ankaŭ homoj el la tuta Litovio kaj el eksterlando. Ili ĉiuj dankas al la Kreinto pro donitaj favoro kaj graco.

La monto de Krucoj iĝas fama en la mondo. Ĉiujare ĉi tien venas centmiloj da homoj.

al la indekso

 LETERO EL SKOĈOVO

Laŭdata estu Jesuo Kristo!

Estimataj ĉeĥaj kaj polaj IKUE-anoj!

Mi dankas precipe al tiuj gefratoj, kiuj efike kunlaboris por pliriĉigo de nia komuna pilgrimado omaĝe al beata Johano Sarkander. Kompreneble vi jam scias, ke la beatulo Johano estas kanonizota. Nun ni preĝas kaj ĝoje atendas sciigon pri la preciza dato kaj loko de tiu solenaĵo.

Kelkaj esperantistoj sin turnis al mi, por ke mi organizu pilgrimon al Vatikano (aŭtune 93 aŭ printempe 94). Do mi, kiel aranĝantino de la pilgrimoj tute ne estas certa, ĉu tiuj partoprenantoj bone komprenas la esencan diferencon inter pilgrimo kaj ekskurso.

Laŭ PV ĉi tiuj vortoj signifas:
- pilgrimo (ntr): vojaĝi por pie viziti sanktan lokon;
- ekskurso: longa, plezura aŭ esplora promenado (scienca, enmonta, geologia ...).

Nun mi donas kurtan respondon al la tri ĝeneralaj demandoj:
1. Kiu povas pilgrimi?
2. Kia estas la motivo, pro kiu la kredanto decidas pilgrimi?
3. Kion la pilgrimanto povas ricevi de Dio?
 

1. Pilgrimas nur homo, kiu kredas!
2. Oni pilgrimas pro diversaj religiaj motivoj, ekzemple: pro dankemo, petado, pentofaro, votado aŭ por plenumi faritajn ĵurojn, promesojn ...
3. La pilgrimo por homo estas tempo de religiaj ekzercoj. Ĝi plifirmigas kredon kaj eĉ helpas ŝanĝi vivon.

Antaŭ pilgrimi, dum pilgrimo kaj post pilgrimo - la pilgrimanto spertas neforgeseblan etoson! La vera pilgrimo povas antaŭ ĉio purigi la animon de la pilgrimanto, renovigi la spiritajn fortojn, sentigi la liberecon, deŝiri de la ĉiutagaj problemoj, eĉ liberigi de la propraj alligitecoj kaj sanktigi. Ne gravas, ĉu la homo pilgrimas sola aŭ kun aliaj, ĉu tio estas pilgrimo nur ordinara aŭ solena, ankaŭ ne gravas, ĉu estas la fama, sankta loko, kiel celo de la pilgrimado!

Gravega kaj necesa estas, por ke la homo estu preparita kaj konscia pri pilgrimo, kun koro pura, malfermita por renkontiĝo kun Dio. (Pilgrimado estas antikva kutimo, eĉ devo en diversaj religioj).

Dio benu al ĉiuj konataj pilgrimantoj!
Bonvolu skribi al mi proprajn spertojn kaj observojn.

Gertruda Pisarek, Skoców

al la indekso

 KATOLIKAJ E-ORGANIZAĴOJ EN LA MONDO PREZENTAS SIN

Sur la paĝoj de DIO BENU ni volonte prezentos al la legantoj fremdlandajn IKUE-sekciojn, ligojn, societojn, ktp. Tial ni petegas landajn IKUE-reprezentantojn kaj aktivulojn de la katolikaj E-organizaĵoj en la mondo, ke ili sendu al ni informojn pri la aktivadoj kaj celadoj de iliaj organizaĵoj kadre de la katolika E-movado. Vian kunlaboron kun ĝojo atendas la Ĉeĥa IKUE-Sekcio. Koregan antaŭdankon!

Aperis jam la 2-a n-ro de BRILA FUTURO de Amerika Katolika E-Societo. En la 1-a n-ro aperis parto de la arikolo de fratino Marta Lorková pri la pasintjara IKUE-tendaro. En la 2-a n-ro aperis prelego de frato Ladislav Mlejnek, preparita por Monda Konferenco pri Amo, Vivo kaj Familio en Houston (Texas, Usono).

La prezidanto de A.K.E.S sac. Mubarak Anwar Amar raportas: "Bedaŭriride, ĝis nun la intereso pri Esperanto en Usono (vasta kontinento, kie efektive ekzistas nur unu oficiala lingvo), ne konformiĝas kun la intereso pri Esperanto en aliaj landoj. A.K.E.S. havas nur 60 membrojn kun nur 6 abonantoj de la revuo Espero Katolika. A.K.E.S. estas la sola katolika E-societo en Usono."

Pastro Mubarak Anvar Amar aldonas: "La bona Dio Vin benu! Via en Nia Sinjoro kaj en La Senmakula Koro de la Dipatrino Maria

Anvar Mubarak Amar

al la indekso

 OKAZOS SUDBOHEMIA RENKONTIĜO EN PÍSEK

La IKUE-anoj de Písek korege invitas vin al sudbohemia IKUE-renkontiĝo, kiu okazos la 13-an de novembro 1993 en urbo Písek. La renkontiĝo okazos en paroĥa domo ĉe Petrinanoj (apud Granda Placo kaj preĝejo de sankta Kruco). Sanktan Meson en Esperanto je la 10-a horo celebros IKUE-membro kaj tiea provincestro de Petrinanoj, sacerdoto Jozefo Xaver Kobza.

Bonvenintaj estos ne nur partoprenantoj de la sudbohemia regiono, sed eĉ el la aliaj anguloj de la mondo.

La tranokton vi povas mendi notinte tion en la aliĝilo troviĝata en la aldonaĵo de DIO BENU.

Bonvolu veni al Písek, karaj gefratoj, por komune danki al Dio por multaj gracoj kaj benoj akiritaj dum la nunjaraj IKUE-aranĝoj. Certe ni travivos en Dia amo belegajn horojn.

Aligu vin ĉe: sac. Josef Xaver Kobza, Petrinum, Šrámkova 126, 397 01 Písek.

Do feliĉan vojaĝon kaj renkontiĝon en Písek deziras IKUE-anoj de Písek.

al la indekso

 PÍSEMNÝ KURZ ESPERANTA V 15. LEKCÍCH

Nia membrino fratino Marie Bartovská proprakoste eldonis nacilingvan flugfolion en sufiĉe granda eldonkvanto, kiu informas pri rolo de Esperanto en la katolika E-movado kaj pri la katolika E-aktivado en nia lando, kaj pri la ebleco lerni Esperanton pere de skriba kurso, kiun organizas la Ĉeĥa IKUE-Sekcio. La flugfoliojn oni povas disdonadi okaze de diversaj aranĝoj, aŭ al vizitantoj de la preĝejoj, aŭ simple kiel almetaĵojn de la leteroj kaj aliaj poŝtaĵoj.

La flugfoliojn vi povas senpage ricevi ĉe: s-ino Marie Bartovská, Bezručova 171, 738 02 Frýdek - Místek, aŭ ĉe frato Miloslav Šváček.

ELUZU ĈI EBLECON POR PROPAGI KATOLIKAN E-MOVADON!

al la indekso

 NI PERFEKTIGU NIAN LINGVAN NIVELON

KOMO - ČÁRKA ZA SLOVEM

Mnoho lidí si snad myslí, že čárka je jen na to, aby si člověk oddechl. Tak by bylo možno poznat, který autor má jaké plíce. Silák by nepotřeboval čárky vůbec, slabý zase velké množství. Ale čárka má úkol ukázat, ke které větě v souvětí příslušné slovo patří. Základem věty je sloveso, třeba i domyšlené, ve způsobu tří časů, rozkazovacím, podmiňovacím i přechodníku; neurčitý způsob jen v případě, že znamená rozkaz: "Zastřelit ne na Sibiř poslat!" rozhodl car o odsouzeném. Ale kam patří to "ne", když u něho není čárka? Ta by rozhodla o životě. Soudce (bezradný) dal sám čárku za "ne". Spojka souřadicí čárku nahrazuje (kaj, aŭ). Věta vložená do druhé se odděluje čárkami na obou stranách a v tom případě se čárka objeví i před "kaj". "Sekvis nun punado el patrina mano, trafante unu post la alia el la tuta knabaro, kaj forta estis la bruego en la bruego de Kuokkala."

SLůVKo "ONI"

Oni ne necesas esti (ŝovinisto). Necesi = esti necese. Následující sloveso "esti" (ŝovinisto) prakticky představuje podmět, možno však také říci, že "necesi" je sloveso bez podmětu. Jestliže v této větě chceme mít skutečný podmět "oni" nebo podobné slovo (mi, homo), musíme použít jiné sloveso: Oni ne devas esti..., oni ne bezonas esti....

Marie Bartovská

NĚKTERÉ ODLIŠNOSTI ČESKÉ A ESPERANTSKÉ GRAMATIKY

1. Esperanto nezná česká tak zv. pomnožná podstatná jména. To jsou taková jména, která vyslovujeme v čísle množném, ačkoliv máme na mysli jeden předmět: peníze, kalhoty, hodiny, vánoce, Drážďany a mnoho jiných. V esperantu vždy v čísle jednotném: mono, pantalono, Kristnasko, Dresdeno. Chybné je přát: Feliĉajn Kristnaskojn.

2. Ve větách bezpodmětných, nebo kde je podmět vyjádřen infinitivem slovesa a doplňující část věty (v češtině vyjádřena přídavným jménem je v esperantu vyjádřena příslovečným tvarem.

estas saĝe, ŝajnas surprize, estas kompreneble,
studi estas saĝe - studado estas saĝa,
venĝi estas dolĉe - venĝo estas dolĉa
ĉie estas silente - ĉio estas silenta

3. Je třeba si uvědomit, jakou funkci slovo ve větě má (podmět, předmět, příslovečné určení a pod.)

10 tagoj estas la lasta termino (10 tagoj: podmět v l. pádě).
Mi estis tie 10 tagojn (vyjádření množství, míry, váhy, času, ceny číslovkou základní, pak jednotka má koncovku N).
Mi estis tie dum 10 tagoj (užijeme-li předložku, je to předložkový pád bez N).

Mi estis tie dekon da tagoj (po číslovce zpodstatnělé následuje DA - transformované DE, 2. pád dělivý, nebo partitivní. Čeština ho nezná.

Mi estis tie duonon de tago (po zlomku následuje vždy DE.) Je tedy chybné": La tendaro daŭris 14 da tagoj.

4. Rozdílná je tvorba záporné věty. V češtině může být ve větě zápor jednoduchý i vícenásobný. V esperantu je ve větě zápor vždy jen jeden. Nejčastěji používaná záporná slůvka jsou: NE, NENIA, NENIO, NENIU, NENIAM, méně používaná: NENIE, NENIEL, NENIOM a téměř nepoužívané: NENIES, NENIAL. NEK - NEK = ani - ani jsou považována za jeden zápor a nelze použít jedno NEK jako české ani. TO se překládá: EĈ NE. Případně lze použít jednou NEK ve spojení s jedním s výše uvedených záporů.

Na př.: Neniu ion aŭdis, nek vidis. Některé záporné věty:
nedělám - mi ne faras
nedělám nic - mi faras nenion
nedělám nikdy nic - mi faras neniam ion
nedělám nikomu nikdy nic zlého - mi faras neniam al iu ion malbonan

V češtině někdy dvěma zápory ve větě vyjádříme kladný smysl. To je v esperantu stejné:
ten člověk mi není neznámý - tiu homo ne estas al mi ne konata
nemohla mě nevidět - ŝi ne povis min ne vidi.

5. Předložka JE. Do češtiny je sama o sobě nepřeložitelná. Teprve z kontextu můžeme uvažovat, jak ji přeložit. Nahrazuje různé předložky, kde jejich význam a použití je v různých jazycích různý. Na př. Němec věří na Boha, Čech věří v Boha. Jak to přeložit do esperanta? V esperantu je řešení jednoduché a současně geniální. Předložka JE, kterou nechť si každý přeloží do své mateřštiny jak to vyžaduje jeho jazyk.

Několik příkladů:
o třetí hodině - je la tria horo
věřit v Boha - kredi je Dio
vodit někoho za nos - konduki iun je la nazo
hleděti na obraz - rigardi je bildo
nepočítal jsem s tou překážkou - mi ne kalkulis je tiu malhelpo.

Daŭrigota en venontaj n-roj de DIO BENU.

Inĝ. Karel Janouš

al la indekso

ANNO DOMINI 1993 MONATGAZETO POR JUNULARO INFORMAS PRI NIA IKUE-TENDARO EN SEBRANICE

 TÁBOR POD ZELENOU HVĚZDOU

Turisti, kteří jeli v létě po silnici z Poličky do Litomyšle, si všimli v sebranickém údolí zvláštního tábora, jehož bránu zdobila zelená hvězda s křížem uprostřed, záhadné zkratky KET, IKUE a dvě slova: DIO BENU. Mnoho se jich ptalo, co to všechno znamená a kdo tam vlastně tábořil. Dozvěděli se, že je to katolický esperantský tábor, že ta druhá zkratka symbolizuje jejich mezinárodní organizaci a poslední slova znamenají v esperantu „Bůh žehnej".

Tento tábor pořádá každým rokem česká odbočka Mezinárodního katolického esperantského svazu se sídlem v Římě, letos za účasti zahraničních hostů z Polska, Litvy, Německa, Slovenska, Belgie a Holandska. Bohatý denní program začínal vždy ráno mší sv. ve velkém stanu, dopoledne se pořádaly kurzy mezinárodního jazyka esperanto, odpoledne a večer pestré zábavné i poučné akce. Nezapomnělo se ani na modlitbu růžence v indiánském stanu tee-pee.

Mezi nejvzácnější návštěvníky letošního tábora patřili oba královehradečtí biskupové a salesián P. Josef Kopecký. Informace o esperantu a činnosti katolických esperantistů ochotně podá všem zájemcům Miloslav Šváček, Tršická ul. 6, 751 27 Penčice.

Ing. Jan Kalný

al la indekso