Detalan priskribon de ĝiaj apartaj fazoj ni ĉi tie ne observos. Ni aŭdis pri tio en lecionoj de naturscienco en la lernejo, aŭ ni pri tio povas legi en interreto. Tamen ni almenaŭ nur tre koncize klarigos, pri kio temas: Kreskaĵoj enhavas kloroplastojn kun foliverdaĵo. Tiuj en kontakto kun la lumo de la sunradioj kaj dum ĉeesto de akvo kaj aero kaŭzas, ke eliĝas oksigeno, kiu riĉigas la aeron. – Krom tio ankoraŭ kreiĝas sukeroj kiel grava rezervujo de energio necesa por la surtera vivo. Neorganikaj substancoj ŝanĝiĝas al organikaj.

Tiun ĉi procezon ne inventis homo aŭ homa scienco. Ĝi nur malkovris tion, kion en naturon kaŝite kaj dekomence enmetis Kreinto, por ke la surtera vivo povu ekzisti. Ĝi estas grandioza kaj ne plene aprezebla projekto. Estas al ĉiuj konate, ke ekzemple grandaj urboj, des pli industriaj kun poluciita aero, havas ĝuste danke al la ĉeesto de natura verdaĵo gravan sanigan sistemon, kiu en ĉeesto de nespirebla monokarbona dioksido liveras oksigenon. Ĝi pliriĉigas kaj purigas aeron. Ĉiu arbo estas kvieta kaj viva fabriko subtenanta la vivon. Kaj tion ankaŭ en proksimeco de fabrikoj, kiuj per siaj emisioj tiun vivon sufokas kaj neniigas. Iu el ni eble ekhavos la ideon, ke tiu procezo rilatas al la kvar bazaj elementoj de la naturo: suno, akvo, aero, tero. Grandioza Dia sistemo kaj tute komprenebla! Ĉiuj tiuj elementoj el mondkreo estas ĉi tie reprezentataj.

Kiam mi la unuan fojon kiel studento pripensis tion, ekaperis al mi la ideo, ke mi ĝis nun neniam dankis por tiu ĉi donaco, por kiu mi ne devas pagi, sed mi havas ĝin kaj danke al ĝi vivas mi kaj ankaŭ ĉio viva. Ĉio estas senpaga. Kaj ankaŭ mi ekpensis, kiel malmultaj eble estas tiuj, kiuj por tio dankas al la Kreinto. Mi jam eĉ provis, ke mi – almenaŭ iam – danku anstataŭe, ne nur por mi mem, sed ankaŭ por ĉiuj, kiuj mem ne kapablas al Dio danki kaj ili ofte asertas, ke ili ne kredas.

Iu sprita filozofo iam diris: „Mi bedaŭras miajn nekredantajn amikojn, ke kiam ili bonfartas, ili ne scias, al kiu danki.“ Sed tio koncernas ankaŭ kristanojn, kiuj eble eĉ ĉiutage dankas al Dio. Ne devas temi nur pri simpla supraĵa danko, sed ĝi povas ĉiam esti kunigita kun miro kaj la sopiro je tiu ĉi donaco reagi. Eĉ ni mem povas iĝi konscia kaj amplena donaco por Dio kaj proksimuloj.

Al la leganto povas ekaperi eĉ vico de pluaj ideoj: ekzemple tio, ke ankaŭ kristano povas enportadi en la mondon procezon de ŝanĝo (transformo) de ĉiuj tiuj sennombraj venenaj produktaĵoj, eĉ li kapablas el malbonaĵo ricevi bonaĵon, vivigi, kio estis senviva. Superi la malbonon per bono.

La detruanta manipulado de aero kaj naturo, acida pluvo, radioaktivaj kaj alispecaj venenaj falaĵoj, emisioj kaj malpuraĵoj estas unu flanko de la afero, la dua estas tiu nevidebla malbono en ni, homoj, stato de konscienco, nia kredo aŭ nekredo, fiero, egoismo, mensogo, ĝuemo. Ĉiu peko, mensogo, perforto, malamo aŭ kolero en kiu ajn formo malpurigas la mondon kaj minacas ĝin sufoki kaj piedbati en neniecon. Diablo volas neniigi la verkon de Dio aŭ almenaŭ ĝin senvalorigi eĉ en ĉiu el ni.

Kaj estas ĉi tie io, pli ĝuste Iu, kiu estas pli forta ol li. Li volas uzi nin, ke ni helpu al Li la minacatan mondon savi. Estas ĉi tie Li, Dio kaj Kreinto, kiu havas la forton ŝanĝi defundamente la mondon kaj tenas la ŝlosilon por ĝia renovigo. Kaj en tio estas la tasko de la kristano. Jes, ni ekkredis je Savinto.

En la momento de nia bapto ankaŭ en ni komenciĝis Dia procezo per tio, ke enpenetris en nin radioj de la Suno de Dia graco kaj vivo. Ankaŭ akvo en bapto havas principan lokon laŭ la vortoj de la Sinjoro: „Se homo ne estas naskita el akvo kaj la Spirito, li ne povas eniri en regnon de Dio.“ (Joh 3,5) La Sankta Spirito estas tiu spiro, aero plena de Vivo; sed en la medio, kie ni vivas, estas ĉeestanta ankaŭ la sufoka malbono de peko. Kristano devas iĝi kiel „plantoj de Dio“, tavolo sentema kaj kapabla akcepti kaj transformi la Diajn radiojn kaj humidon de lia Spirito, por ke la malbono cedadu kaj el homoj eliĝu la kaŝita bono, reciproka helpo, kompatemo, amo, solidareco. Dum vegetaĵoj „asimilas“¹, kristano ne darfas nur „eble ami“, sed certe kaj plene ami, superi malbonon per bono kaj malamon per amo. Por plenumo de tiu ĉi tasko ni estas kreitaj.

Eĉ se ĉiuj komparoj aŭ paraboloj iel lametas kaj neniu „sen restaĵo“ povas trafi la kernon de la afero, ekzistas ĉi tie inspiro, indico, ekbrilo de ekkono, kiu al ni dummomente retenas la spiron super tio, kion ni malkovris, kion al ni la Sankta Spirito sufloris. Kaj ankoraŭ demando: Kion ni do faru, ke ni estu „katalizatoroj“ de la Spirito en lia verko de la savo kaj renovigo de la mondo?

La eklezio devas heroldi mizerokordon, sed dume ĝi ne povas rezigni pri la vero kaj pretendoj de la kristana vivo – memorigis en la konteksto de oktobra sinoda diskuto la papa penitenciario, kardinalo Mauro Piacenza. Ĝuste li ĉiutage okupiĝas pri la distingado de justeco kaj la serĉado de mizerikordo en spiritaj aferoj, kiam li nome de la papo donas la pekabsolvon en aferoj rezervitaj al la Sankta Seĝo.

En sia komentario dum la okazanta sinodo la kardinalo Piacenza avertas antaŭ la artefarita kontraŭpozicio de mizerikordo kaj justeco. En Dio ili ambaŭ formas unu tutaĵon. Nur ni – konsidere al nia neperfekteco – klopodas validigi aŭ la unuan aŭ la duan, laŭ tio, kio al ni tiumomente konvenas – sed tio do ne estas honesta. Hodiaŭ, se iu volas esti populara paŝtisto, li parolas nur pri tio, ke Dio estas mizerikorda, ĉion pardonas... – rimarkas kardinalo Piacenza. Sed laŭ la papa penitenciario ni ne povas forgesi, ke la sekvado de Kristo ĉiam nedisigeble ligiĝas kun certa malfacileco kaj kun asketado:

“Iufoje ni paŝtistoj lasas nin kapti en kaptilon kaj ni komencas paroli pri tio, ke iu morala leĝo estas tro nefacila. Tiumomente ni ne observas la Dian gracon kaj misteron de la Kruco, de malfacileco. Sed post tio ni ne plu havas iun helpon por homoj, ni havas por ili neniun respondon. Tio estas eraro, kiu nuntempe ofte okazadas, kiam ni, paŝtistoj, diras, ke iu morala leĝo, kiu rilatas la familion kaj geedzecon, estas tro postulema. Se ni ekzemple neas la eblecon observi ĉastecon – kaj tamen ekzistas certaj situacioj, en kiuj ĉasteco estas la ununura vojo, kaj ni asertas, ke tio estas tro malfacila. Kompreneble, estas tio malfacila. Sed ĉu en tiu ĉi mondo ne ekzistas malfacilecoj? Kaj kion pri la mistero de la Kruco? Ĉu nia Sinjoro ne prenis tiun ŝarĝon sur sin, por nin savi? Tiu ĉi ŝarĝo kaj asketado apartenas al la kristana vivo. Ni ne povas ĝin facile forigi kaj je homoj nur tiel rideti, ĉion aliradi nur pozitive kaj paroli nur pri tio, kio estas bela. Ekzistas ĉi tie ankaŭ ŝarĝo. Sed la esenco estas en tio, ke eĉ ĝi estas bela, ĉar ĝi apartenas al la sekvado de Kristo.”

Disvolvo de natura sistemo

Tiuj, kiuj eksperimentadis kun tio, kion la „konvencia“ medicino ofertas, devas esplortrovi eblecojn de Natura Prokreada Teknologio (Natural Procreative Technology), nomata NaProTeknologio. Ni prezentas la mallongan historion de naproteknologio kaj kelkajn faktojn, kiuj asertas, kiel sukcesa estas ĉi tiu metodo.

Naproteknologio estis inventita kaj disvolvita en la jaro 1985 fare de doktoro Thomas W. Hilgers, akuŝisto kaj ginekologo kaj kelkaj liaj gekolegoj. Ĝi estas bazita sur la natura sistemo de la regulado de fekundeco nomata la modelo de Creighton (Creighton Model Fertility Care System – CaMS). Doktoro Hilgers studis la naturajn metodojn de fekundeco ekde kiam li estiĝis studento de medicino en la jaro 1968. Kvankam CaMS estas simila en iu grado al la natura planado de familio (Natural Family Plannig – NFP), ĝi aplikas ĉefe observadon kaj enigas la malkomplikan manieron de diagramoj apogitaj je „biomarkiloj“, kiuj povas esti esplorataj dum la menstruaj cikloj.

La efikeco de ĉi tiu nova rilato permesas al kuracistoj diagnozadi malsanojn kaj generajn kondiĉojn inkluzive senfekundecon, revenantajn abortojn kaj multajn aliajn faktorojn. La profunda diskutado kun pacientino kaj ekzakta esploro de ŝia diagramo de la modelo de Creighton estas decida en ĉiu etapo de la flegado pri ŝi. La personoj partoprtenantaj en la naproteknologio aplikas specialan dieton, medikamentojn kaj / aŭ aliajn metodojn, por helpi kuracon de la problemoj, kiujn povas havi virino; kontraŭe al plimultaj praktikantoj, kiuj proponas tablojdojn kontraŭ malsanoj kaj doloroj reproduktaj.

Sanprudenta medicina protektado

„Tiu ĉi maniero povas esti traktata kiel malkomplika, sanprudenta medicina protektado, kiun ĉiuj devus apliki“, diras D-ro Hilgers. „Sed mi ne kapablas sufiĉe emfazi, kiel kontraŭ-kultura kaj principe alia estas ĉi tiu sinteno kompare al profesioj okupiĝantaj pri la reprodukta sano. Naproteknologio ĵetas la defion kaj ŝanĝas preskaŭ ĉion, kion ni scias pri la temo de la sanprotektado de virino“.

„La laborejo de ginekologa kuracisto nuntempe iĝis fokuso kaj komenca loko de mortkulturo en Usono“, diras Hilgers. „Normale ni ne pensas pri ĉi tiuj fakuloj en tiaj kategorioj, sed multe el tio, kion ili faras sinsekve tagon post tago, detruas la vivon. Aŭ ili direktigas pacientinojn al aliuloj, kiuj detruas la vivon“.

Je la komenco de sia okupo pri la naproteknologio kaj la modelo de Creighton D-ro Hilgers fondis ankaŭ la Instituton de la Papo Paŭlo la Sesa (Pope Paul VI Institute for Human Reproduction). La instituto estis financita fare de la sankta Papo Johano Paŭlo la Dua, kiu pagadis jarajn kotizojn en la alteco de multaj miloj da dolaroj fare de la Papa Fondaĵo, sciinte, ke la laboro de D-ro Hilgers neniam estus rekonita sen la apogo. Interŝanĝe D-ro Hilgers prezentis la strategion konigi la kuracistojn en Pollando kun la naproteknologio.

Problemoj kun la profesio de kuracisto

D-ro Hilgers scias, pri kio li parolas, kiam li precizigas la problemon kun la profesio de kuracisto. Lia sperto daŭras kvardek jarojn. Li rimarkigas, ke 58 procentoj de pacientoj venantaj al la Instituto estas frustritaj kaŭze de la indiferenteco aŭ kaŭze de la sento de „malzorgo“ flanke de kuracistoj, kiujn ili ĝis nun vizitadis.

„Kiel tuteco, la fakoj de obstetriko, ginekologio kaj reprodukta sano jam de longa tempo ĉesis serĉadi ĝustajn respondojn je la tre gravaj problemoj“, klarigas D-ro Hilgers. „Rezulte de tio la nuntempaj kuracistoj ne sciipovas doni respondojn je pruvitaj demandoj. Rezulte ili levadas la manojn supren, ĉar ili ne scias, kion ankoraŭ fari“.

Ĉi tiu maltrankviliga historio de la porvirina sanprotektado estas senpere ligita al la legitimigo de tio, kio ekde la jaro 1960 nomatas „reguligado de la naskiĝoj“, enkondukita fare de Margaret Sanger, la fondintino de „Planata Naskiĝado“. „La kontraŭgravediĝa pilolo ŝanĝis laŭprincipe la direkton de la reprodukta medicino de la kelkdekjaraj knabinoj, virinoj kaj de iliaj familioj preskaŭ de tago al tago“, diras D-ro Hilgers. „Anstataŭ esplorado de esencaj kaŭzoj de la problemoj de la virina sano kuracistoj povas rekte preskribi la recepton por la kontraŭgravediĝaj periloj kiel manieron por maskadi simptomojn. La ekestinta stato povis alporti la momentan mildigon, sed la esenca kaŭzo de la malsano restis. Baldaŭ la pilolo estiĝis rimedo preskaŭ kontraŭ ĉio. Tio estas la granda maljustaĵo por virinoj kaj por ilia sano, kaj tio devos ŝanĝiĝi“.

Homa menso kaj kredo

„Dum jaroj mi estis konsternita pro la nombro de kuracistoj, kiuj asertas, ke intelekte kaj science estas neeble atingi la katolikan manieron trakti la protekton de la reprodukta sano“, diras D-ro Hilgers. “Tio estas antaŭjuĝoj devenantaj ofte el profunde enradikigita ignoro de la temo de tio, kio estas ebla en ĉi kampo. Mi ne pensas, ke mi iam ajn trovos kuraciston, kiu ne havos la opinion pri la temo de la natura planado de familio. Mi trovis multajn, kiuj sciis preskaŭ nenion pri ĉi temo“.

Por intelektulo la lukto inter kredo kaj racio estas io, kio estis problemo ekde la komenco de la historio. Pro tio sankta Papo Johano Paŭlo la Dua verkis la enciklikon Fides et ratio (Kredo kaj racio), por klarigi ĉi tiun problemon. „Oni asertas“, diras D-ro Hilgers, „ke la homa racio povas trovi la respondon je ĉiuj temoj, kaj ke la kredo ne estas nepra. Sed tio, kion ni strebadis atingi kaj la temoj, kiujn ni malkovris, estas la rezulto de ni atingita kaŭze de la kredo. Samtempe ĉiuj demandoj, kiuj povas esti starigitaj je la temo de la katolika scienco en la agadkampo de la homa reprodukto, povas esti konsideritaj per la sciencaj metodoj.“

Manlibro

En la jaro 2004 D-ro Hilgers publikigis la manlibron titolitan Medicina kaj Kirurgia Praktikado de Naproteknologio (The Medical & Surgical Practice of NaProTechnology). D-ro Hilgers diras: „La medicina manlibro estis grandega paŝo antaŭen sur multaj niveloj. Ni povis fine kolekti ĉiujn esplorojn, kiujn ni praktikadis dum preskaŭ tridek jaroj kaj montri al profesiaj kuracistoj la pruvojn – se ili volas ilin ekkoni – pri tio, pri kio ni ĉiam sciis, ke tio estis la pli bona rilato al la sanprotekto de virinoj“.

Inter multaj aspektoj prezentitaj en la manlibro estas la jenaj:

- Naproteknologio estas unu kaj duone ĝis trioble pli efika ol la gravedigo “in vitro” en la helpo al malgravedaj paroj, por ke ili povu havi infanojn por parto de kosto.

- En 79 procentoj ĝi estas efika, helpante al virinoj atingi la gravedan staton post multfojaj abortoj kaj ĝi helpas esplori, ĉu al ili minacas aborto antaŭ ekesto de gravediĝo.

- En 95 pocentoj ĝi estas efika en la kuracado de la sindromo de antaŭmenstrua streĉigo kiel same de la postakuŝa deprimo, ofte atingante rezultojn post kelkaj horoj, kaj en la dua kazo ĝi mildigas la staton, kiu atakas unu el kvin patrinoj.

- Ĝi efike kuracas la kronikan malsanon de pelvo kaj reduktas la indicon de la forigo de utero je 75 procentoj.

- Ĝi reduktas la indicon de tro fruaj akuŝoj je ĉirkaŭ 43 %, signife malgrandigante la sferon de la denaskaj difektoj, difektoj kaj longdaŭra prizorgo.

Entuziasmo en seminarioj

Kelkaj porpastraj seminarioj en Usono disvolvis programon por siaj venontaj sacerdotoj, lokigante la naproteknologion en kurson de morala teologio. La programo estas sponsorita fare de la Instituto de Papo Paŭlo la 6-a kaj gvidata en la Seminario Kenrick-Glennon en St. Louis en la ŝtato Missouri, en la Seminario de Sankta Karolo Boromeo en Filadelfio en la ŝtato Pensilvanio kaj en la Papa Josephinum en Columbus en la ŝtato Ohio.

La prorektoro kaj profesoro de la morala teologio en la Seminario Kenrick-Glennon, sacerdoto Edward J. Ricard, certigas, ke ĉi tiu kurso povas alporti nur pozitivajn rezultojn. „Estas al mi dirite, ke estas tio iliaj ŝatataj okupoj. Ni povas vidi dum la kurso la kreskantajn emociojn, kiam ni prezentas tutan ĉi tiun informadon, kiu estos ege helpa en la priservo, kiun ili post mallonga tempo plenumados. Tio donas al mi multe da espero je la estonteco de pastreco“.

Naproteknologio antaŭeniĝas

Hodiaŭ la naproteknologio ĉiam pli multe akiras la rekonon en la mondo. Ekzistas pli ol 200 centroj de fekundeco en Usono kaj en Kanado. Ili troviĝas ankaŭ en Pollando, Irlando, Aŭstrio kaj en Tajvano. Ĉi tiu artikolo estis kreita surbaze de la espero, ke pli multaj homparoj uzos la helpon, kiun ofertas al ili la naproteknologio. La metodoj reklamataj fare de la nuntempa medicino subtenas ideologion de oportuneco, ofte je la prezo de moraleco. La naproteknologio estas la kristana vojo por subteni la moralajn valorojn kaj estas samtempe plene konsenta kun la kristana respekto de la homa vivo, kio estis la intenco de Dio. La geedza paro povas infanojn koncipi hejme, dum la metodoj tiaj kiel “in vitro” lokigas la gravedigon ekster la geedzecon. La metodo de la naproteknologio kostas de 350 ĝis 530 dolaroj; in vitro de 2465 ĝis 5280 dolaroj (por sesio).

D-ro Hilgers aldonas: „Mi estas profunde konvinkita, ke se iam ajn ni intencas denove havi Kulturon de Vivo en Usono kaj en la mondo, ni devos konvertigi kuracistojn. Mi havas multe da konfido pri la estonteco, ĉar mi scias, ke tio, kion mi faras kaj tio, kion faras centoj da homoj, por ke ĉio tio estiĝu, havas radikojn en la saĝeco de la Katolika Eklezio kaj en Dio“.

Esperantigis Stanisław Śmigielski

La nova ondo de batalo kontraŭ la kristanismo en Ĉinio okazas enkadre de la anoncita kampanjo fare de la ŝtatprezidento Xi Jinping por “ĉinigado de religio”. Tiun nocion la ĉina gvidanto uzis unuafoje en la mesaĝo eldirita en la majo 2015 okaze de la renkonto kun reprezentantoj de Departamento de Unuiĝinta Laborfronto, unu el la agentejoj de la Centra Komitato de la Komunista Partio de Ĉinio. Ĉinigado signifas, ke preĝejoj, interalie helpe de simboloj, devas adaptiĝi al “la kulturo kaj la socio ĉina, estante sub la komunistaj ordonpovoj”. En la jaro 2013 en la dokumento n-ro 9 (ĉi tiu dokumento devus resti sekreta, sed danke al la ĵurnalistino Gao Yu ĝi venis al la okcidenta gazetaro, pro kio nunjare la 71-jara Gao estis punita per 17 jardaŭra malliberiĝo), do en la cirkulero kun instrukcioj por membroj de la komunista partio, inter la “danĝeraj trendoj” en la Ŝtato de la Mezo oni konstatas kreskantan forton de kristaneco. Nuntempe la nombro de la kristanoj en Ĉinio egalas je 100 milionoj kaj oni antaŭvidas, ke en la jaro 2030 ĝi estos 247 milionoj, do pli ol en Brazilo, Usono kaj Meksikio. Ĉinio estiĝas la lando kun la plej granda nombro de kristanoj en la mondo. La komunistan partion malkvietigas ne nur tio, ke la kristanoj plimultiĝas, sed ke estas jam pli da kristanoj ol komunistoj.

Hodiaŭ la komunista partio havas 85 milionojn da membroj, kaj laŭ la ĉinlingva gazeto “Epoch Times” eldonata en Usono kaj Tajvano, dum la lastaj dek jaroj eksiĝis el ĝi pli ol 170 milionoj da membroj. Dum kiam la partio klopodas konvinki civitanojn, ke ĝi estas la garantio de bonstato kaj stabileco, ĉinoj ĉiam pli ofte opinias la kristanismon kiel faktoron, kiu povas rekonstrui la detruitan ĉelaron de la ĉina popolo. En la intervjuo kun la brita ĵurnalo “The Daily Telegraph” la ĉinaj misiistoj substrekas, ke la kredo donas al homoj tion, kion ne kapablas doni al ili la registaro. Ĝi povas esti la respondo je la morala krizo afliktanta la Popolan Ĉinion ekde la periodo de la kultura revolucio.

Oni asertas, ke dum en la komunista partio daŭras la frakcia batalo, la prezidento Xi Jingping klopodas elimini la fontojn de la ekstera kontraŭstaro, kaj en tio li vidas kristanojn kiel la ĉefajn malamikojn. La ĉina disidento kaj la dekstrula publicisto Cao Changqing asertas, ke Pekino bone trastudis tion, kio okazis en Pollando, kie la Katolika Eklezio estis la rifuĝejo por la opozicio kaj ludis grandan rolon en la proceso de la faligo de la diktaturo. Ripeton de simila scenaro la komunistoj en Ĉinio ne volas permesi.

Hanna Shen